Davamlı narahatlıq hissi nədən xəbər verir? Anksiyetenin gizli formaları açıqlanıb

Günümüzdə bir çox insan daim izah olunmayan gərginlik, narahatlıq və səbəbsiz qorxu hissi ilə yaşayır. Mütəxəssislər bu vəziyyətin bəzən anksiyete pozuntularının gizli forması ola biləcəyinə diqqət çəkir.

BAKU.WS xəbər verir ki, Harvard Tibb Məktəbinin məlumatına görə, anksiyete sadəcə panik atak və ya açıq-aşkar qorxu deyil. Bu pozuntu bəzən davamlı narahatlıq, özünü daim tənqid etmə, yuxusuzluq, mədə-bağırsaq problemləri və ya diqqət dağınıqlığı kimi simptomlarla özünü göstərir.

Yüksək funksiyalı anksiyete (High-functioning anxiety)

Bu insanlar xaricdən uğurlu, sakit və idarəli görünürlər. Lakin daxildə daimi "nə isə pis olacaq" hissi, özünü tənqid, gərginlik və təlaş onlara rahatlıq vermir.

Somatik anksiyete (bədənə təsir edən narahatlıq)

Mayo Clinic-ə görə, bəzi insanlarda narahatlıq hissi baş ağrısı, tərləmə, ürək döyüntüsü, əzələ ağrısı, ishal və ya mədə ağrısı kimi fiziki əlamətlərlə özünü göstərir.

Bu tip pozuntu insanın tənqid olunmaqdan və ya diqqət mərkəzində olmaqdan qorxması ilə müşahidə olunur. Adətən sakit, geri çəkilən insanlar arasında yayğındır.

Posttravmatik anksiyete

Keçmişdə yaşanan bir şok və ya travmatik hadisə (qəza, itki, zorakılıq və s.) illər sonra belə daimi narahatlıq hissi ilə davam edə bilər.

Dünya Səhiyyə Təşkilatı (WHO) bildirir ki, daimi stresə məruz qalan, genetik meyilli olan, uşaqlıqda travma keçirmiş və ya yuxu pozğunluğu yaşayan şəxslər anksiyetaya daha çox meyillidirlər. Qadınlarda bu pozuntu kişilərlə müqayisədə iki dəfə daha çox müşahidə olunur.

American Psychological Association tövsiyə edir ki, aşağıdakı əlamətlər 2-3 həftədən artıq davam edərsə, mütləq psixoloq və ya psixiatrla görüşmək lazımdır:

-Daxili təlaş və panik hissi

-Gündəlik işlərə marağın itməsi

-Gecə yuxuya gedə bilməmək

Anksiyete pozuntuları müasir psixoterapiya üsulları, dərman müalicəsi və stressi idarəetmə texnikaları ilə uğurla müalicə oluna bilər. Həkimlər xüsusilə yüngül anksiyete hallarında fiziki fəaliyyət, nəfəs məşqləri, rahatlaşdırıcı rutinlər və təhlükəli fikirlərin yazılması texnikasını faydalı hesab edir.

Davamlı narahatlıq sadəcə "xasiyyət" deyil, bəzən gizli psixoloji pozuntunun xəbərçisi ola bilər. Erkən diaqnoz və düzgün psixoloji dəstək insanın həyat keyfiyyətini xeyli artırır.