Dehli Azərbaycan Pakistan oxuna qarşı Hindistan Ermənistan oxu formalaşdırmağa çalışır Ekspert

Hindistan İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Ermənistanı silahlandıran əsas ölkələrdən birinə çevrilib.

Bu barədə 525.az-a Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin(BMTM) eksperti Mətin Məmmədli deyib.

“Mən burda xüsusilə iki ölkənin adını qeyd etmək istəyirdim - Hindistan və Fransa. Mütamadi olaraq Ermənistan rəsmiləri Hindistana səfərlər edir, Hindistan rəsmiləri isə Ermənistana gəlirlər. Son illər iki ölkə arasında hərbi əlaqələr xeyli dərinləşib. Qeyd etdiyimiz kimi Hindistan artıq Ermənistanın əsas silah tədarükçülərindən birinə çevrilib. Vaxtilə qonşu ölkənin ərazilərini işğal edib, 30 ilə yaxın bu işğal siyasətini davam etdirən və hələ də təcavüzkar planlarından əl çəkməyən Ermənistan kimi dövləti yenidən silahlandırmaq əlbəttə ki, bölgədə sülhə xidmət etmir. Bununla bağlı Azərbaycan rəsmi olaraq öz mövqeyini ifadə edib, eyni zamanda Azərbaycan cəmiyyəti də o mövqedədir ki, Ermənistanın yenidən silahlandırılması regionda münaqişə riskini artırır. Amma təəssüf ki, Hindistan və Fransa kimi ölkələr regionda öz maraqlarını təmin etmək üçün Ermənistanı silahlandırmaqda davam edirlər”.

Ekspertə görə, görünən odur ki, bu siyasətlərindən imtina etmək fikrində deyillər. Son günlər Hindistan və Ermənistan rəsmilərinin qarşılıqlı səfərləri də bunu deməyə əsas verir.

Ermənistanın silahlandırılmasının hansı məqsədə xidmət etməsinə gəlincə, ekspert deyib ki, Ermənistan kimi ölkənin silahlandırılması ilk növbədə bu ölkəni silahlandıran dövlətlərin müəyyən geosiyasi, eyni zamanda digər maraqlarına xidmət edir:

“İlk növbədə bu ölkələr Ermənistan vasitəsilə regionda yeni bir geosiyasi konfiqurasiya formalaşdırmağa, öz mövqelərini gücləndirməyə çalışırlar. Təbii ki, burda digər məqsədlər də var. Əlbəttə ki, Hindistanın Ermənistana silah tədarükündə dediyim bir sıra maraq və məqsədlər var. Birincisi hərbi-texniki maraqla bağlıdır. Hindistan çalışır ki, dünya silah bazarında öz mövqeyini gücləndirsin və ona görə də silah satışını şaxələndirmək, yeni bazarlar tapmaq marağındadır. Ermənistan da Hindistan silahını alan əsas ölkələrdən birinə çevrilib. Onu da əlavə etmək istəyərdim ki, Hindistanın dünya silah bazarında elə də güclü mövqeyi yoxdur. Hindistandan silah alan ölkələrin siyahısına baxanda görürük ki, həmin ölkələr daha çox üçüncü dünya dövlətləridir. Yəni, bu da ondan xəbər verir ki, Hindistan silahına beynəlxalq silah bazarında elə də ciddi maraq yoxdur. Ermənistanın təbii ki, Hindistandan silah almaq marağı həm də hərbi texniki səbəblərlə bağlıdır. İlk növbədə o səbəbdən ki, Ermənistanın balansında olan rus sovet silah sistemlərinə Hindistandan alınan silahlar daha tez inteqrasiya olunur. Hindistanın vaxtilə hərbi sənayesinin qurulmasında sovet ittifaqı, daha sonra Rusiya ilə əməkdaşlıq böyük rol oynayıb. Bu səbəbdən də Ermənistan maraqlıdır ki, həm də nisbətən ucuz qiymətə Hindistandan silahlar alıb və bu silahları qısa müddət ərzində öz balansında olan sistemlərə inteqrasiya etsin. Təbii ki, digər maraqlar da var. Burda mən ilk növbədə Hindistanın maraqlarını qeyd etmək istəyərdim. Söhbət geosiyasi maraqlardan gedir”.

Ekspert deyib ki, Azərbaycan və Pakistan strateji tərəfdaşlardır, son illərdə iki ölkə arasında tərəfdaşlıq xeyli dərinləşib: “Pakistan Hindistanın regionda əsas rəqibidir. Buna əks olaraq düşünürəm ki, Dehli də çalışır ki, Cənubi Qafqazda öz mövqeyini, yəni Azərbaycan Pakistan oxuna qarşı bir növ Hindistan Ermənistan oxu formalaşdırsın. Hər halda hesab edirəm ki, ola bilsin belə geosiyasi maraqlar da var. Rəsmi Dehlidə onu da  nəzərə almalıdırlar ki, Azərbaycan Pakistan tərəfdaşlığı, müttəfiqliyi heç bir halda üçüncü tərəfə qarşı deyil. Azərbaycan dövlətinin belə bir məqsədi yoxdur. Ancaq görünür ki, rəsmi Dehlidə Azərbaycan Pakistan münasibətlərinə bir qədər fərqli yanaşırlar. Eyni zamanda, bilirsiniz ki, Ermənistanın da hərbi-texniki maraqlardan əlavə digər maraqları da var. Bu da ondan ibarətdir ki, Ermənistanın baş naziri bəyan edib ki, ölkəsi çoxvektorlu xarici siyasət yürütməyə çalışacaq. Bu o deməkdir ki, Ermənistan dünyanın digər güc mərkəzləri ilə də, o cümlədən Hindistanla əlaqələrini dərinləşdirmək siyasəti həyata keçirir”.

Pərvanə Sultanova