Dünyanın ən asan dili hansıdır? Bir neçə saata öyrənə bilərsiz

Təsəvvür edin, bir xarici dili yeni proqramı telefonda öyrənməkdən daha tez mənimsəyirsiniz. Bu fantastika kimi səslənir, amma belə bir dil mövcuddur — XIX əsrin sonunda yaradılmış esperanto. Deyilənə görə, Lev Tolstoy bu dili cəmi üç saata öyrənib.

Lent.az xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, esperanto o qədər məntiqli və sadədir ki, hətta yeni başlayan biri cəmi bir neçə günə mətnləri oxumağı, bir həftəyə isə dialoqlar qurmağı bacarar.

Bəs niyə bu dil barədə az adam məlumatlıdır?

Esperantonun sirri — istisnaların olmamasındadır. Bütün fellər eyni qayda ilə dəyişir, isimlərdə cins yoxdur, sözlər isə asanlıqla kombinə olunan köklərdən düzəlir.

Məsələn, san- («sağlamlıq») kökü sana («sağlam»), malsana («xəstə»), sanejo («xəstəxana») sözlərini yaradır. Əlifba fonetikdir: hər hərf hər sözdə eyni tələffüz olunur. İngilis və fransız dillərindəki kimi mürəkkəb səslər yoxdur, vurğu isə həmişə sondan əvvəlki hecaya düşür.

Bəs niyə esperanto dünya dili olmadı? Bunun bir neçə səbəbi var. Əvvəla, onun “mədəni fonu” yoxdur — bu dili dəstəkləyən bir ölkə və ya tarix mövcud deyil. İkincisi, siyasətçilər və iş adamları ingilis dili kimi dominant dillərə üstünlük verirlər.

Lakin esperanto yaşayır: bu dildə təxminən 2 milyon insan danışır, konfranslar keçirilir, kitablar yazılır. Bugün esperanto karyera üçün deyil, icma və bərabərlik ideyası naminə öyrənilir — çünki bu dil heç bir millətə məxsus deyil. Sınaqdan keçirin: dərsliyə və ya tətbiqə baxın, və cəmi bir saata strukturu başa düşəcəksiniz. Üç saat sonra isə — Tolstoy kimi — sadə mətnləri oxuya biləcəksiniz.

Bəlkə bu yeganə dildir ki, burada səhv etmək demək olar ki, mümkün deyil və irəliləyiş dərhal hiss olunur. Kim bilir, bəlkə də növbəti dəfə esperanto dilində sürətlə danışan məhz siz olacaqsınız — bunu hiss etməyə belə vaxt tapmadan.