Icma.az
close
up
RU
Ermənistanı silahlandıran Hindistanın Qoşulmama Hərəkatında nə işi var? ANALİZ

Ermənistanı silahlandıran Hindistanın Qoşulmama Hərəkatında nə işi var? ANALİZ

Demokrat.az saytından alınan məlumata görə, Icma.az bildirir.

Hindistan Ermənistana raket qurğuları- “Pinaka” yaylım atəşi sistemi və “Akash” adlı radarlarla təchiz olunmuş Yer-Hava silahları göndərib. Hindistanın bu addımı Cənubi Qafqazda hərbi balansı dəyişdirmək cəhdi kimi rəsmi Bakının haqlı narazılığına səbəb olmaqla yanaşı, beynəlxalq münasibətlərdə də yeni neqativ dinamika kimi çıxış edir. Odur ki, Hindistanın bu qərarının səbəbləri və mümkün nəticələri diqqətlə təhlil edilməlidir.
Hindistanın Ermənistana hərbi dəstəyi bir neçə əsas motivasiya ilə izah edilə bilər. İlk növbədə yadda saxlamaq vacibdir ki, Hindistan beynəlxalq münasibətlərdə “böyük dövlət” olmaq arzusu ilə hərəkət edir. Coğrafi və demoqrafik şərtləri bir kənara qoysaq, bu iddia Hindistanın potensialı ilə o qədər də üst-üstə düşmür. Bununla belə, Ermənistana silah satmaqla Hindistan Cənubi Qafqaz regionunda yeni akter olduğunu, strateji baxımdan dağılmaq təhlükəsi ilə üz-üzə qaldığı artıq rəsmi bəyanatlara mövzu olan Ermənistana qahmar çıxmaqla regional güclərlə rəqabətə girdiyini nümayiş etdirməyə çalışır. Görünür, bu bölgəyə təsir göstərmək Hindistanın qlobal miqyasda mövqelərini gücləndirmək planlarının bir hissəsi, Ermənistana silah tədarükü isə bu strategiyanı həyata keçirmək üçün bir vasitədir. Bu məsələdə Fransanın təsiri də göz önündədir. Hindistan-Fransa tərəfdaşlığı Hindistanın Ermənistanın himayəçiləri sırasına daxil olmasında əsas rol oynayan amillərdən biridir. Heç kimə sir deyil ki, Fransa uzun müddətdir ki, Ermənistanın əsas dəstəkçilərindən biridir və bu əlaqələr Hindistanın qərarlarına dolayı yolla təsir edə bilər. Hindistan ermənilərə raket verməklə təkcə Fransaya yox, eləcə də başda ABŞ olmaqla bütünlükdə “kollektiv Qərb”ə yarınmaq istəyir.
Lakin bu addımın əks effektləri Hindistan üçün daha böyük olacaq.
Əvvəla, Hindistanın qərarını Pakistanla olan rəqabəti kontekstində nəzərdən keçirəndə, bu addım Hindistana öz regionunda yeni gərginliklərlə üz-üzə qoyacaq. Pakistanın Azərbaycanın yanında yer alması və Azərbaycanla dərin hərbi-diplomatik əlaqələr qurması Hindistanın Ermənistana yaxınlaşmasına təkan verən amildir. Öz regionunda Pakistanla bəzən eskalasiya həddinə çatan problemlər yaşayan Hindistan Ermənistana hərbi dəstək verməklə nifaqın miqyasını böyütmüş olur.
Bundan əlavə, Hindistanın bu addımı Çinin bölgədə artan iqtisadi təsirinə qarşı bir cavab olaraq qiymətləndirilə bilər. Qərb ölkələrinin Çinə qarşı güclənən etimadsızlığından Hindistan hər zaman faydalanmağa çalışır. Odur ki, Çinin Cənubi Qafqazda da təsirini məhdudlaşdırmağa çalışaraq, öz mövqelərini gücləndirmək istəyir. Bu “məntiq” bir daha təsdiq edir ki, Ermənistana silah tədarükü Hindistanın Qərbin dəstəyini qazanmaq və Çinə qarşı özünü “alternativ qüvvə” kimi təqdim etmək niyyəti güdür.
Nəhayət, Fransa kimi Hindistan da anti-Rusiya meyillərinin gücləndiyi Ermənistanda “Moskvadan boşalan yeri” tutmağa çalışır.
Əlbəttə, silah ixracının iqtisadi tərəfləri də mütləq nəzərə alınmalıdır. Hindistan dünyanın ikinci ən böyük silah idxalçısı sayılır və bu sahədə yeni bazarlar axtarır. Ermənistanın Rusiyadan hərbi asılılığını azaltmaq yönündə atdığı addımlar Hindistan üçün yeni bir bazar yaradır.
Lakin “Ermənistan bazarı” Cənubi Qafqazda sülh və əməkdaşlıq perspektivini risk altında qoyur. Yeni silahlar əldə etmək Ermənistanın daha aqressiv mövqe sərgiləməsinə şərait yaradacaq, Azərbaycan-Ermənistan münaqişəsinin həllini çətinləşdirəcək. Deməli, Hindistanın bu hərəkəti regional sabitliyə töhfə vermək əvəzinə, daha böyük qeyri-sabitliyə səbəb ola bilər.
Bəs, “Vasudhaiva Kutumbakam” fəlsəfəsi?
Axı Hindistan “Dünya bir ailədir” prinsipini əsas götürdüyünü iddia edir və özünü beynəlxalq ictimaiyyətə sülh və əməkdaşlığı təşviq edən bir ölkə kimi təbliğ edirdi?
Bəli, Hindistanın bu qərarı onun üçün uzunmüddətli perspektivdə həm regionda, həm də beynəlxalq səviyyədə mənfi nəticələrə gətirib çıxaracaq. İlk növbədə, Azərbaycanın da liderlərindən biri olduğu Qoşulmama Hərəkatı ölkələrinin Hindistana etimadı sarsılacaq. Qoşulmala Hərəkatı münaqişələrə qərəzsiz yanaşma və ədalətli vasitəçilik prinsiplərini təşviq edir. Azərbaycan isə bu hərəkatın aparıcı dövlətlərindən biridir. Hindistanın Ermənistana hərbi dəstəyi, hərəkatın məqsədlərinə və prinsiplərinə ziddir və rəsmi Bakını Hindistanın bu platformadan xaric edilməsi üçün təşəbbüslər ortaya qoymağa sövq edir.
Taleh Şahsuvarlı
Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:123
embedMənbə:https://demokrat.az
archiveBu xəbər 28 Noyabr 2024 14:05 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see276

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see249

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see181

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see176

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see138

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see133

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see129

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see128

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see128

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see127

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see126

On dörd yaşlı futbolçu qız məktəbdəki zorakılığa görə intihar edib FOTO

19 Oktyabr 2025 04:02see126

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see126

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see125

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see125

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see124

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see123

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see119

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: 50 yaşdan sonra bu qidalar məhdudlaşdırılmalıdır

19 Oktyabr 2025 07:08see118
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri