İki xalq, bir gələcək: Bakı və Tbilisinin dərsləri

Azərbaycan və Gürcüstan arasındakı münasibətlər dostluq, hörmət və qarşılıqlı dəstək tarixidir. Bu yalnız diplomatik təmaslar deyil, əsrlər boyu birgə yaşam, ortaq ənənələr və mənəvi yaxınlıqla toxunmuş canlı bir toxumadır. Bu gün zamanın və sınaqların bərkidiyi bu münasibətlər iki ölkənin yalnız etibarlı tərəfdaş deyil, eyni zamanda əsl qardaş ola biləcəyini göstərən parlaq bir nümunədir.

Azərbaycan və Gürcüstan yalnız qonşu deyil. Bu iki xalq əsrlər boyu çiyin-çiyinə irəliləyərək yaxşı qonşuluq münasibətlərini qoruyub, başqalarının divarlar qurduğu yerlərdə əməkdaşlıq körpüləri inşa edib. Ziddiyyətlərlə və çağırışlarla dolu müasir dünyada belə bir birlik təkcə nadir bir hal deyil, həm də başqaları üçün dəyərli bir nümunədir.

İki ölkə arasındakı siyasi münasibətlər artıq uzun illərdir ki, bütün region üçün bir meyara çevrilib. Çoxlarının münaqişələri güc yolu ilə həll etməyə üstünlük verdiyi bir dünyada Bakı və Tbilisi dialoq, hörmət və kompromis yolunu seçir. Onlar bir-birinin ərazi bütövlüyünü dəstəkləyirlər ki, bu da xüsusilə Cənubi Qafqazda sabitlik şəraitində son dərəcə əhəmiyyətlidir. Bu prinsipial mövqe etimad mühiti yaradır və burada şübhələrə və qeyri-müəyyənliyə yer yoxdur.

Azərbaycan və Gürcüstan arasındakı münasibətlər təkcə siyasətdən ibarət deyil: bu təmasları iqtisadiyyat daha da gücləndirir. 2024-cü ildə iki ölkə arasındakı ümumi ticarət dövriyyəsi 1,4 milyard ABŞ dollarını keçib. Bəli, rəqəmlər əvvəlki illə müqayisədə bir qədər azalıb, lakin əsas olan bu deyil. Əsas olan sabitlikdir. Azərbaycan, Gürcüstanın ən böyük ticarət tərəfdaşlarından biri və ən vacib enerji resursu təchizatçısı olaraq qalır, Gürcüstanın istehlak etdiyi qazın 80%-dən çoxu Azərbaycan mənşəlidir.

Energetika bizim strateji əməkdaşlığımızın əsasını təşkil edir. Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəməri və Cənub Qaz Dəhlizi kimi birgə layihələr təkcə ölkələrimizin deyil, həm də Avropanın enerji təhlükəsizliyinin əsasına çevrilib. Gələcəyə baxırıq: Azərbaycan, Gürcüstan, Rumıniya və Macarıstanın iştirakı ilə həyata keçirilən yaşıl enerji layihələri əməkdaşlıq üçün yeni üfüqlər açır. Bu, sadəcə enerji yox - Bakının və Tbilisinin birgə şəkildə planetimizin gələcəyinə verdiyi töhfədir.

Və əlbəttə, nəqliyyat. Çini Avropa ilə Azərbaycan və Gürcüstan vasitəsilə birləşdirən Orta Dəhliz qlobal ticarət üçün həyati bir arteriyaya çevrilir. Biz sadəcə yollar və limanlar tikmirik, biz qitələri birləşdirir, sivilizasiyalar arasında körpülər qururuq. Bu, sadəcə infrastruktur layihələri deyil - bu, bizim birliyimizin və ümumi gələcək vizyonumuzun rəmzləridir.

Amma rəqəmlər və layihələr qarşılıqlı əlaqələrin yalnız bir hissəsidir. Ən önəmlisi insanlardır ki, bəhs olunan məqam milyardlarla dollarla və ya qaz kəmərlərinin kilometr ölçüsü ilə dəyərləndirilə bilməyən qardaşlıqdır, daha güclü olacağımıza olan inamdır. Gürcüstan öz uğurlarını qeyd edərkən Azərbaycan onun sevincini bölüşür, bu nailiyyətdə ümumi bir zəfər görür. Azərbaycan yeni zirvələrə çatdıqda, Gürcüstan öz tərəfdaşına və qardaşına qürur hissi ilə baxır.

Gürcüstan-Azərbaycan münasibətləri sadəcə geosiyasət deyil. Bu, iki ölkənin dostluğu qarşılıqlı etimad, hörmət və daha yaxşı bir gələcəyə dair ortaq arzu üzərində qurulmuş strateji tərəfdaşlığa çevirə biləcəyinə dair bir tarixdir. Ölkələrimiz arasındakı münasibətlər bütün region üçün bir nümunə olaraq səmimiyyət və qarşılıqlı dəstək üzərində qurulan münasibətlər sabitlik və rifah üçün möhkəm təməl yarada biləcəyini nümayiş etdirir.

Qlobal arenada bölünmənin səsi tez-tez eşidildiyi bir mühitdə Gürcüstan və Azərbaycan birliyindən danışır. Bu yalnız sözlər yox, gələcəyi formalaşdıran hərəkətlərdir. Bakı və Tbilisinin əlaqələri ortaq, parlaq və imkanlarla doludur.

Gürcüstanla Azərbaycan arasındakı siyasi münasibətlər yalnız dövlətləri deyil, eyni zamanda ümumi tarix, mədəniyyət və qardaşlıq ruhu ilə birləşmiş iki xalqı birləşdirən nadir və parlaq bir tərəfdaşlıq nümunəsidir. Bu əməkdaşlıq, qarşılıqlı hörmət, strateji baxış və dialoqa hazırlığın mürəkkəb geosiyasi şəraitdə sabitlik və rifah üçün əsas yarada biləcəyini göstərən bir meyardır.

Münasibətlərin əsas prinsiplərindən biri də hər iki tərəfin bir-birinin ərazi bütövlüyünü qeyd-şərtsiz dəstəkləməsidir. Separatizm təhlükələri və xarici təzyiqlərlə bağlı çağırışların fonunda belə mövqe qarşılıqlı etimad və anlayışın təməlini təşkil edir. Gürcüstan və Azərbaycan bu prinsipi yalnız bölüşmür, eyni zamanda beynəlxalq arenada fəal şəkildə təbliğ edirlər, göstərirlər ki, suverenliyə hörmət yalnız möhkəm sülhün əsası ola bilər.

"Gürcü Arzusu" partiyasının son seçkilərdəki qələbəsi sabitlik və inkişaf yolunun qorunmasının simvolu oldu. Azərbaycan üçün yaxın qonşusu və etibarlı müttəfiqi kimi, bu hadisə səmimi sevinc və dəstək üçün bir səbəbdir. Gürcüstanın uğurlarında Azərbaycan yalnız tərəfdaşının möhkəmlənməsini deyil, eyni zamanda bütün regionun sabitliyinə doğru atılan ümumi bir addımı görür. Çünki bir ölkənin siyasi sabitliyi qaçılmaz olaraq ümumi rifah üçün töhfə olur.

Tərəfdaşlıq ali səviyyədə müntəzəm səfərlər, beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində fəal əməkdaşlıq və ikitərəfli formatlar ilə möhkəmləndirilir. Parlament diplomatiyası, liderlərin görüşləri, birgə təşəbbüslər - sadalananların hər bir elementi ümumi nəticəni tamamlayan və gücləndirən unikal bir əməkdaşlıq toxuması yaradır. Gürcüstan və Azərbaycan regionda sabitliyin zəmanətçisi kimi ümumi maraqları müdafiə etmək və mövqelərini gücləndirmək üçün öz səylərini beynəlxalq arenada koordinasiya edirlər.

Gürcüstan-Azərbaycan münasibətləri təkcə diplomatiya deyil. Bu, inkişafı tez-tez təhlükə altına alan münaqişələrin və ziddiyyətlərin olduğu digər region ölkələri üçün dərsdir. Onlar göstərirlər ki, davamlı inkişaf yalnız birgə səylər, dialoq və bir-birinin maraqlarına hörmət yolu ilə mümkündür. Bu, qısamüddətli faydalar üzərində deyil, sabitlik və regionun rifahını fərdi ambisiyalardan üstün tutan uzunmüddətli bir baxış üzərində qurulan münasibətlərdir.

Gürcüstan və Azərbaycan təkcə qonşu deyil, həm də ortaq gələcəyi paylaşan müttəfiqlərdir. Bakı və Tbilisinin siyasi əməkdaşlığı iki ölkənin suverenliyə hörmətlə yanaşaraq, sabitliyi gücləndirərək və sülh üçün geniş imkanlar yaradaraq birgə necə uğurla çalışa biləcəyini göstərir. Tərəfdaşlıq yalnız iki ölkə üçün deyil, bütün region üçün bir nümunədir. O, etimad və hörmətin ən möhkəm inkişaf təməli olduğunu sübut edərək başqalarına ilham verir və yüksək standartlar müəyyən edir.

Gürcüstan və Azərbaycan yalnız coğrafi yaxınlıqla deyil, eyni zamanda strateji tərəfdaşlıq üçün möhkəm baza yaradan dərin iqtisadi əlaqələrlə də bir-birinə bağlıdır. Münasibətlər yalnız qonşuluqdan ibarət deyil, həm də qarşılıqlı etimad və ortaq maraqlar üzərində qurulan gələcəyin birgə mənzərəsidir. İqtisadi əməkdaşlıq göstərir ki, birləşmiş səylər davamlı inkişafın hərəkətverici qüvvəsinə çevrilə bilər.

Azərbaycan Gürcüstan iqtisadiyyatına 3,6 milyard dollar sərmayə yatıraraq bu ölkənin ən böyük sərmayədarlarından birinə dönüb. Həmin vəsait əsasən infrastruktur, energetika və nəqliyyat kimi strateji əhəmiyyətli sahələrin inkişafına yönəlib. Sərmayələr yalnız iqtisadi hesablama göstəricisi deyil, eyni zamanda Azərbaycanın Gürcüstanın iqtisadi sabitliyinə və potensialına inamının ifadəsidir.

Azərbaycan Gürcüstanın ən böyük beş ticarət tərəfdaşından biri olaraq qalır ki, bu da ikitərəfli ticarət əlaqələrinin dərinləşdirilməsinin əhəmiyyətini vurğulayır. Müntəzəm olaraq keçirilən hökumətlərarası komissiya iclasları yeni həll yolları axtarmaq və ticarət əlaqələrini gücləndirmək üçün möhkəm platforma yaradır. Qlobal çağırışlara baxmayaraq, Gürcüstan və Azərbaycan arasında ticarət davamlı olaraq inkişaf edir ki, bu da regional sabitlik üçün mühüm amildir.

İqtisadi əməkdaşlıqda xüsusi yer tutan sahələrdən biri də energetikadır. Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəməri və Cənub Qaz Dəhlizi kimi birgə layihələr təkcə Gürcüstan və Azərbaycanın deyil, həm də bütün Avropanın enerji təhlükəsizliyini təmin edir. 2023-cü ildə Azərbaycan tərəfindən ixrac olunan 25 milyard kubmetr qazın 10%-i Gürcüstanın payına düşüb. Gürcüstanın istehlak etdiyi qazın 80%-dən çoxunun Azərbaycan mənşəli olması bu strateji tərəfdaşlığın əhəmiyyətini bir daha vurğulayır.

Eyni zamanda, Gürcüstan və Azərbaycan yaşıl enerji sahəsindəki layihələrə xüsusi diqqət yetirir. Bu layihələr təkcə ekoloji davamlılıq məqsədini deyil, həm də bərpa olunan enerji mənbələrinə olan qlobal tələbatı qarşılamağı hədəfləyir. Bu təşəbbüslər göstərir ki, ölkələrimiz yalnız bu günə deyil, həm də gələcəyə baxır, planetin vəziyyətinə görə öz məsuliyyətlərini anlayır.

Gürcüstan və Azərbaycan iki qitəni birləşdirən strateji körpü rolunu oynayaraq, yalnız özləri üçün deyil, həm də regional və qlobal inkişaf üçün yeni perspektivlər açır. Bu tərəfdaşlıq - dərin etimad və qarşılıqlı hörmətlə möhkəmləndirilmiş ortaq bir yolun simvoludur. Bu əməkdaşlıq gələcəyə dair birgə qurulan vizionun təsdiqidir.

Gürcüstan və Azərbaycan arasında nəqliyyat sahəsində əməkdaşlıq, iqtisadi tərəfdaşlığın ən mühüm elementlərindən biridir. Avropanı və Asiyanı birləşdirən Orta Dəhliz layihəsi qlobal ticarət üçün həyati bir arteriya rolunu oynayır. Dəyişən logistik zəncirlər fonunda bu marşrutun əhəmiyyəti getdikcə artır. İnfrastrukturun genişləndirilməsi və rəqəmsallaşdırılması sahəsindəki birgə sərmayələr, regionun əsas logistika mərkəzi kimi mövqeyini daha da gücləndirir.

Amma Gürcüstan və Azərbaycan arasındakı iqtisadi əməkdaşlıq rəqəmlər və layihələrlə məhdudlaşmır. Bu tərəfdaşlıq, xalqlarımızı birləşdirən dərin mədəni köklərə malikdir. Elmi, mədəniyyət və təhsil sahəsində birgə həyata keçirilən layihələr ortaq irsimizin qorunmasına və gələcək nəsillərə ötürülməsinə xidmət edir. Bu bağlar, bizim tərəfdaşlığımızı unikal və xüsusi dəyərli edir.

Bu gün Gürcüstan və Azərbaycan Avropa ilə Asiya arasında körpü rolunu oynayaraq inteqrasiya və davamlı inkişaf üçün yeni imkanlar yaradır. Onların siyasi etimad və iqtisadi qarşılıqlı asılılıqla möhkəmlənmiş strateji tərəfdaşlığı, qonşu dövlətlərin ümumi rifah naminə necə uğurla əməkdaşlıq edə biləcəyinə dair parlaq bir nümunədir.

Dünyanın qeyri-müəyyənliklər və çağırışlarla dolu olduğu indiki şəraitdə Gürcüstan və Azərbaycan göstərir ki, sabitlik və rifah qarşılıqlı dəstək, hörmət və ortaq gələcək amilləri üzərində qurulduqda mümkündür. Bu, sadəcə bir iqtisadi tərəfdaşlıq deyil - bu, regionun simasını müəyyənləşdirən və başqaları üçün ilham mənbəyi olan bir ittifaqdır.

Elçin Alıoğlu
TREND