İran avqustun sonuna qədər nüvə razılaşmasına nail ola bilməsə, sərt sanksiyalarla üzləşəcək

ABŞ dövlət katibi Marko Rubio Fransa, Almaniya və Böyük Britaniyadan olan həmkarları ilə telefon danışığında İranla nüvə razılaşmasının əldə edilməsi üçün son tarix kimi avqustun sonunu təyin edib.Bu barədə “Axios” çərşənbə axşamı üç mənbəyə istinadən xəbər verir.
Əgər o vaxta qədər heç bir razılaşma əldə olunmasa, üç Avropa ölkəsinin Tehranla 2015-ci il nüvə sazişi çərçivəsində BMT Təhlükəsizlik Şurasının ləğv etdiyi bütün sanksiyaları avtomatik bərpa edəcək mexanizm işə salacağı gözlənilir.
Mexanizmin işə salınması prosesi 30 gün çəkir və avropalılar bu prosesi oktyabrda Rusiya BMT Təhlükəsizlik Şurasına sədrlik edənə qədər başa çatdırmaq niyyətindədirlər.
Agentliyin məlumatına görə, amerikalılar və avropalılar bu aləti danışıqlar zamanı Tehrana təzyiq vasitəsi və diplomatik səylərin uğursuzluqla nəticələnəcəyi təqdirdə ehtiyat plan kimi görürlər.
Tehran iddia edir ki, sanksiyaların bərpası üçün heç bir hüquqi əsas yoxdur. “Axios” xəbər verir ki, buna cavab olaraq iranlılar Nüvə Silahlarının Yayılmaması Müqaviləsindən çıxmaqla hədələyiblər.
Avropa ölkələri İrana deməyi planlaşdırır ki, nüvə proqramı ilə bağlı dünyanı sakitləşdirmək üçün addımlar atsa, sanksiyalardan qaça bilər. Məsələn, ABŞ və İsrailin İranın nüvə obyektlərinə hücumlarından sonra Tehranın dayandırdığı Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin (MAQATE) monitorinq fəaliyyətini bərpa edə bilər. Mənbə bildirib ki, başqa bir addım İran torpağında qalan təxminən 400 kiloqram zənginləşdirilmiş urandan xilas ola bilər.
Almaz Həsənli