Icma.az
close
up
RU
Kiberhücumlardan özümüzü necə necə qoruyaq? Mütəxəssisdən açıqlama

Kiberhücumlardan özümüzü necə necə qoruyaq? Mütəxəssisdən açıqlama

Icma.az, Moderator-ə istinadən bildirir Kiberhücumlardan özümüzü necə necə qoruyaq? Mütəxəssisdən açıqlama.

Bu gün kiberhücumlar artır. Bəs nə edək ki, bu hücumlardan qorunaq? Kiberhücumları daha çox siyasi təxribat kimi qiymətləndirmək olarmı? Hər hansı bir linkə daxil olmadan da kiberhücum ola bilərmi? Saytlar, banklar nə etməlidir ki, bu hücumlardan qorunsun?

Bu barədə Modertor.az-a danışan İnformasiya Texnologiyaları üzrə mühəndis-tədqiqatçı, Azərbaycan Kibertəhlükəsizlik Təşkilatları Assosiasiyasının (AKTA) eksperti Bəhruz Əliyev deyib ki, kiberhücumlar günümüzdə artan bir problem olaraq, həm fərdləri, həm də təşkilatları ciddi şəkildə təhdid edir. Bu hücumların qarşısını almaq və qorunmaq üçün bir neçə mühüm addım atılmalıdır:

“Hər bir hesab üçün güclü, fərqli şifrələr seçmək vacibdir. Şifrələrdə böyük hərflər, kiçik hərflər, rəqəmlər və xüsusi simvollardan istifadə etmək lazımdır. Həmçinin, iki faktorlu autentifikasiya (2FA) tətbiq etmək əlavə bir mühafizə imkanıdır.

Kiberhücumların qarşısını almaq üçün zəif nöqtələri aradan qaldırmaq çox vacibdir. Antivirus proqramları müntəzəm olaraq yenilənməlidir. Şəbəkələrdə firewall və şifrələmə kimi müdafiə mexanizmləri qurulmalıdır”.

Ekspert bəzi hallarda kiberhücumların siyasi təxribat kimi qiymətləndirilə bilərmi məsələsinə də aydınlıq gətirib.

Onun sözlərinə görə bir dövlətin digər dövlətin siyasi proseslərinə müdaxiləsi və ya sosial narazılıq yaratmaq məqsədilə kiberhücumlar həyata keçirməsi siyasi təxribat kimi görülə bilər: “Həmçinin, seçkilərə müdaxilə, məlumatların manipulyasiyası və s. kimi hücumlar bu kateqoriyaya daxil ola bilər. Kiberhücumlar yalnız linklərə daxil olmaqla məhdudlaşmır. Bir çox hücum növü, məsələn, malware (zərərli proqramlar), ransomware (fidyə proqramı) və ya social engineering (sosial mühəndislik) kimi texnikalarla da həyata keçirilə bilər. Kiberhücumlar birbaşa şəbəkə vasitəsilə və ya sosial mühəndislik üsulları ilə şəxsi məlumatlara və ya sistemə daxil olmaqla da baş verə bilər”.

İT üzrə mütəxəssis onu da əlavə edib ki, saytlar və banklar müntəzəm olaraq təhlükəsizlik auditi aparmalı və zəiflikləri müəyyən edərək onları aradan qaldırmalıdırlar.

 “Müştəri məlumatlarının qorunması üçün SSL şifrələməsi, məlumat ötürülməsi zamanı şifrələmənin tətbiqi vacibdir. Banklarda və saytlarda çalışanlara, xüsusən də müştəri məlumatlarına çıxışı olanlara, kiberhücumlar və onların qarşısını almaq üçün müvafiq təlim verilməlidir.

Kiberhücumların artması ilə mübarizə aparmaq, bütün bu tədbirləri birgə həyata keçirmək çox vacibdir. Həm fərdlər, həm də təşkilatlar, hər zaman yeni təhlükəsizlik texnologiyalarına adaptasiya olmalı və mövcud təhlükələrə qarşı hazırlıqlı olmalıdırlar”,- deyə Bəhruz Əliyev qeyd edib.

Mehin Mehmanqızı

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az-ı izləyin.
seeBaxış sayı:78
embedMənbə:https://moderator.az
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Zelenski prezidentlikdən gedir?

25 Fevral 2025 01:01see146

İran ordusu amfibiya desant əməliyyatı həyata keçirdi

24 Fevral 2025 00:51see121

Hər iş sahibinə dönər...

23 Fevral 2025 22:01see119

Aqşin Yeniseyin 3 dəqiqədə 3 səhvi REPLİKA

24 Fevral 2025 08:00see117

Abşeronun bu kəndinin yollarına xüsusi texnikalar cəlb edildi FOTO/VİDEO

23 Fevral 2025 22:07see116

MİDA nın 5 aylıq tender məlumatları niyə yoxa çıxıb? ARAŞDIRMA

24 Fevral 2025 09:10see116

Brent bir barel üçün 74,42 dollara ticarət edilir

24 Fevral 2025 22:47see115

Məktəbin qar, təhsilin isə ekologiya dərdi Şagirdlərin xəbərsiz qaldığı təhlükələr

23 Fevral 2025 23:52see115

Napoli uduzdu, liderliyi itirdi VİDEO

23 Fevral 2025 22:07see115

Sürət həddi endirildi

23 Fevral 2025 22:09see115

Zelenskidən fərqli olaraq, Putinə diktator demədi

24 Fevral 2025 23:02see115

Lukman İngiltərə yolunda

24 Fevral 2025 11:25see114

Məşhur müğənni qəhvəxanada yaşlı kişilərlə belə pozalar verdi FOTOLAR

23 Fevral 2025 21:37see114

Bu ailələrə ŞAD XƏBƏR

25 Fevral 2025 14:15see112

Zelenski: Müharibəni bu il bitirə biləcəyimizə ümid edirəm

25 Fevral 2025 00:38see112

Balıq qiymətləri əl yandırır Ekspert səbələrdən danışdı

24 Fevral 2025 14:23see111

Zəngəzurda ciddi hazırlıq: Fransa savaş mesajı verdi Nə gözlənilir?

24 Fevral 2025 00:08see109

Tramp bu həftə Rusiya Ukrayna müharibəsini bitirə bilər Ağ Ev

24 Fevral 2025 08:55see107

Almaniyada “Alman Tramp”ın qalibiyyəti: Avropanı nəzarətdə saxlamaq planı...

24 Fevral 2025 00:37see106

Şoltsın partiyası seçkilərdə MƏĞLUB OLDU

23 Fevral 2025 23:51see105
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri