Icma.az
close
up
RU
Köhnə qitənin yeni PROBLEMİ

Köhnə qitənin yeni PROBLEMİ

Icma.az, Modern.az-ə istinadən məlumat verir Köhnə qitənin yeni PROBLEMİ.

Münhen Təhlükəsizlik Konfransı 1963-cü ildə təsis edilib və ilk gündən transatlantik birliyin simvolu kimi tanınır. Ancaq ötən həftə başa çatan 61-ci konfrans bu birliyin gələcəyi ilə bağlı bir çox insanda qeyri-müəyyənlik yaradıb.

Belə ki, ABŞ-nin yeni administrasiyasının vitse-prezidenti J.D.Vensin çıxışı konfransın vərdiş ediləndən daha fərqli atmosferdə keçməsinə səbəb olub. O, çıxışı zamanı Rusiya və Çini deyil, Avropanın özünü tənqid edib. 

“Avropa ilə bağlı məni ən çox narahat edən təhlükə nə Rusiyadan, nə Çindən, nə də başqa bir xarici qurumdan gəlmir. Məni daxildən gələn təhlükə narahat edir. Avropa bəzi ən fundamental dəyərlərindən - ABŞ-ın paylaşdığı dəyərlərdən geri çəkilir", - o deyib.

J.D.Vensin sözlərindən belə bir nəticə çıxıb ki, Vaşinqton Rumıniyada keçirilmiş son prezident seçkilərinin nəticələrinin qeyri-müəyyən səbəbə görə ləğv edilməsindən və bu təcrübənin digər Avropa ölkələrinə yayılması perspektivindən, Avropa dövlətlərinə bu və ya digər müxalifət siyasətinə zidd olan fəalların təqib edilməsindən çox narahatdır. Həmçinin Münhen konfransının təşkilatçılarının Almaniyanın ifrat sağ və ifrat sol partiyalarının nümayəndələrini dəvət etməkdən imtina etməsi də Amerikanı hiddətləndirib.

“Davosda (Dünya İqtisadi Forumu - red) eşitdiyinizin əksinə olaraq, ölkələrimizin vətəndaşları özlərini sadəcə savadlı canlılar və ya qlobal iqtisadiyyatın dəyişdirilə bilən dişliləri kimi görmürlər. Onların rəhbərləri tərəfindən görməzlikdən gəlinmək və ya yerlərinin dəyişdirilməsini istəməmələri isə heç də təəccüblü deyil. Demokratiyanın işi bu böyük sualları seçki qutusunda həll etməkdir. İnsanları rədd etmək, onların qayğılarına məhəl qoymamaq, daha da pisi, medianı bağlamaq, seçkiləri ləğv etmək, insanları siyasi proseslərdən kənarlaşdırmaq heç nəyi qorumur. Əslində, bu, demokratiyanı məhv etməyin ən etibarlı yoludur", - ABŞ-nin vitse-prezidenti deyib.

ABŞ və Şimali Atlantika Alyansına üzv olan Avropa ölkələrinin nümayəndələrinin hər il həmrəyliklərini bir daha təsdiqlədikləri görüşdə J.D.Vensin çıxışı avropalıları sarsıdıb.

Qərb mətbuatı da vitse-prezidentin sözlərinə fərqli reaksiyalar verib. “Foreign Policy” nəşrinə görə, yeni Amerika administrasiyasının mövqeyi Avropa liderlərini “çaşqın” qoyub. “Financial Times” qəzeti J.D.Vensin çıxışını “təxribat” adlandırıb. "The New York Times" qeyd edib ki, onun çıxışı “Donald Trampın Rusiyanın xeyrinə Avropa ilə münasibətlərini pozacağına dair qorxuları gücləndirib”. “Der Spiegel” Amerika nümayəndə heyətinin rəhbərinin çıxışını “transatlantik əlaqələr baxımından tarixi” kimi xarakterizə edərək yazıb ki, Avropa nəhayət tək olduğunu qəbul etməlidir.

Münhen Təhlükəsizlik Konfransının sədri Kristof Heusgen yekun nitqi zamanı emosiyalarını gizlədə bilməyib, onun səsi titrəyib.

"Bu konfrans transatlantik konfrans kimi başladı və vitse-prezident Vensin çıxışından sonra biz ümumi dəyərlər bazamızın artıq ümumi olmadığından qorxmağa məcburuq", - Heusgen çıxışını qısa kəsib.

Münhendə danışıqların ən mənalı hissəsi isə bağlı qapılar arxasında və dəhlizlərdə aparılan çoxsaylı danışıqlarda baş verib. J.D.Vens və ABŞ nümayəndə heyətinin digər nümayəndələrinin çıxışı bazar günü səhər məşhur "Bayerischer Hof" hotelinə toplaşan Avropa xarici işlər nazirlərinin əvvəldən planlaşdırılmamış qapalı iclasında müzakirə edilib. Bazar ertəsi Avropa İttifaqına üzv olan bir neçə ölkənin başçıları Parisdə fövqəladə sammitdə eyni mövzunu müzakirə edəcəklər.

Avropa rəsmilərinin bir neçə açıqlaması belə onların Vensin onlara verdiyi mühazirədən necə qəzəbləndiyini göstərir. Aİ-nin baş diplomatı Kaya Kallas avropalılarla "mübarizə aparmaq" istədiyini bildirib. Litvanın müdafiə naziri Dovile Şakaliene qeyd edib ki, avropalılar vitse-prezidentin bəyanatlarından “şoka düşüblər”. Polşa Seyminin sədri Simon Qolovnia qeyd edib ki, Avropanın “nə müəllimə, nə də mənəvi mentora” ehtiyacı yoxdur. Fransanın xarici işlər naziri Jan-Noel Barrot isə bildirib ki, Avropa “çətin günlərlə üzləşib” və Birləşmiş Ştatlara güvənmədən öz təhlükəsizliyini təmin etməyə davam etmək üçün “çətin qərarlar və hətta gözlənilməz qurbanlar verməli olacaq”.

Vensin çıxışı ən çox Almaniya hökumətinin nümayəndələri tərəfindən tənqid edilib.

"Demokratiyamızla bundan sonra nə olacağına özümüz qərar verəcəyik", - deyən kansler Olaf Şolts Avropa ölkələrinin öz seçkilərinə kənardan, o cümlədən "dost və müttəfiqlər" tərəfindən müdaxiləni qəbul etmədiklərini qeyd edib. Onun şərhindən görünür ki, Almaniya hökuməti yeni Amerika administrasiyasının Bundestaq seçkiləri ərəfəsində sağ populist AfD partiyasına verdiyi dəstəkdən xüsusilə qəzəblənib. "Bu, yersizdir və biz bunu qəti şəkildə rədd edirik", - o vurğulayıb.

Münhendə çıxış edən Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski də ABŞ və Avropanın parçalanmasından danışıb. Onun sözlərinə görə, yeni Amerika administrasiyası müttəfiqlərindən getdikcə daha çox uzaqlaşdığı bir vaxtda Avropa paytaxtlarında heç də hamı Vaşinqtonda nə baş verdiyini hələ dərk etməyib: “Amerikaya bazar kimi Avropa lazımdırmı? Bəli. Bəs müttəfiq kimi necə? Bilmirəm. Vitse-prezident Vens ABŞ və Avropa arasında qurulmuş münasibətlərin sona çatdığını açıq şəkildə bildirdi. Avropa isə buna öyrəşməlidir”. 

Zelenskinin sözlərinə görə, Avropa özünü təmin etməlidir və xüsusən də öz silahlı qüvvələrini yaratmalıdır.

Münhendəki ixtilaf Rusiya rəsmilərini isə sevindirib. Rusiya Təhlükəsizlik Şurasının sədr müavini Dmitri Medvedev, Dövlət Dumasının spikeri Vyaçeslav Volodin Vensin sözlərindən cuşa gəlib. Hətta Federasiya Şurasının vitse-spikeri Konstantin Kosaçev Telegram kanalında qeyd edib ki, kollektiv Qərb artıq mövcud deyil.

Münhendə yalnız Vensin deyil, digər ABŞ rəsmilərinin də çıxışı bir çoxlarını qəzəbləndirib. Donald Trampın xüsusi nümayəndəsi Keyt Kelloqun ABŞ-ın Ukrayna ilə bağlı danışıqlar masasında Avropaya yer görmədiyini bildirməsi narazılığa səbəb olub. Onun sözlərinə görə, Rusiya və Ukrayna münaqişənin həllində iştirak etməlidir və ABŞ vasitəçi kimi çıxış etməyə hazırdır. 

Kelloqq Donald Trampın Zelenski və Avropa liderləri ilə telefon danışığından əvvəl Vladimir Putinə zəng etməsi ilə bağlı tənqidləri qəti şəkildə rədd edib: “Bu, Baydenin üç ildir Putinə zəng etmədiyini nəzərə alsaq, çox yaxşıdır. Və əslində, istəsən də, istəməsən də həm rəqiblərinlə, həm də dostlarınla danışmalısan”.

Gözlənildiyi kimi, avropalılar danışıqlardan kənarda qalmasından məmnun deyillər. Almaniya kansleri Olaf Şolts bildirib ki, “Ukraynaya tətbiq edilən sülh heç vaxt Avropada dəstək tapmayacaq”. Xristian Demokrat və Xristian Sosial Birlik blokunun kansler namizədi Fridrix Merz də Rusiya və ABŞ-ın Ukrayna və Avropanın iştirakı olmadan münaqişənin həlli ilə bağlı razılığa gəldiyi vəziyyəti “tamamilə qəbuledilməz” adlandırıb.

Zelenski Moskva ilə Vaşinqton arasında qurulmuş birbaşa dialoqdan daha çox narahat idi. “Ukrayna heç vaxt bizim iştirakımız olmadan bizim arxamızca edilən sövdələşmələri qəbul etməyəcək. Eyni qayda bütün Avropaya şamil edilməlidir. Ukraynasız Ukrayna ilə bağlı heç bir qərar, Avropasız Avropa ilə bağlı heç bir qərar... Biz öz gələcəyimizlə bağlı danışıqlardan kənarlaşdırılsaq, uduzacağıq”, - o, Münhendə deyib. 

Beləliklə, budəfəki Münhen Təhlükəsizlik Konfransı avroatlantik məkanın həmrəylik deyil, yeni Amerika administrasiyası ilə köhnə qitə arasında parçalanmanın simvolu oldu...

Modern Təhlil və Araşdırma Qrupu

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az-ı izləyin.
seeBaxış sayı:92
embedMənbə:https://modern.az
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Zelenski Ərdoğana sığındı: Türkiyə meydana girir

19 Fevral 2025 07:01see113

Alsu Anastasiya Reşetovanın “tikanlarına” cavab verdi

20 Fevral 2025 01:09see113

Azərbaycanda bəzi saytlar hekləndi ARALARINDA MƏŞHUR İNFORMASİYA AGENTLİYİ DƏ VAR FOTO

20 Fevral 2025 12:25see112

Avropanın ən güclü iki ordusu var: biri Türkiyə… Zelenski

20 Fevral 2025 01:38see112

Ana dili milli kimliyimizin rəmzidir Deputat yazır

20 Fevral 2025 10:27see111

Bosch 550 işçini ixtisar edə bilər

20 Fevral 2025 22:52see111

Pakistanla strateji tərəfdaşlığın hədəfləri

19 Fevral 2025 08:08see110

Naxçıvan Teatrının təbrizli aktyor rejissoru

20 Fevral 2025 10:52see110

Ədliyyə Nazirliyi bələdiyyələrlə bağlı tövsiyə hazırladı

19 Fevral 2025 10:50see110

Axtarışda olan 122 nəfər TUTULDU

20 Fevral 2025 10:46see109

Sensasiyalı proqnoz: Yerin daxili nüvəsi yaxın 15 ildə DAYANACAQ

19 Fevral 2025 05:33see109

Maral və ayı ətinin satışı qadağandır? (AÇIQLAMA)

20 Fevral 2025 17:37see109

Baerbock cinsi təcavüzə məruz qaldığını etiraf edib…

20 Fevral 2025 18:24see109

Dünyanın ən səs küylü şəhərinin adı açıqlandı

20 Fevral 2025 12:31see108

Ana dilimiz varlığımız, qürurumuzdur!

20 Fevral 2025 14:08see108

Xanım sürücünün maşınını təpiklədi

19 Fevral 2025 12:06see108

Şok plan: Ordu Ukraynaya girir, Rusiyaya zərbə üçün...

20 Fevral 2025 12:54see107

Rusiya: Ukraynanın qaz və enerji obyektlərini vurduq

20 Fevral 2025 18:52see107

Polis əməkdaşları ölkə boyu gücləndirilmiş rejimdə xidmət aparır FOTOLAR

21 Fevral 2025 02:35see107

Kürdəmirdə maşın kanala düşdü: ölənlər var

20 Fevral 2025 22:17see107
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri