Icma.az
close
up
RU
Makron Yupiter taxtı nı və legitimliyini itirir: Fransanın çöküşü Avropanı da bataqlığa çəkir

Makron Yupiter taxtı nı və legitimliyini itirir: Fransanın çöküşü Avropanı da bataqlığa çəkir

Icma.az xəbər verir, Olke.az saytına əsaslanaraq.

Prezident Emmanuel Makronun Parisdə yaşadığı siyasi xaos Brüsseldə də rezonans yaradır, Avropa Birliyi artıq Fransasız qərarlar qəbul etməyə də başlayıb... Çünki Fransadakı “siyasi sirk”in arxasında açıq-aşkar sistem böhranı dayanır və ikiqütblü siyasi idarəçilik modeli (sol və sağ) çökmüş vəziyyətdədir, “mərkəzçi vertikal” isə xalqın real dəstəyini artıq itirib...

Ölkə.az "Yeni Müsavat"a istinadən xəbər verir ki, Fransada siyasi böhran dərinləşir. Bu müstəmləkəçi ölkənin parlamentində çoxluğu və cəmiyyətin etimadını sürətlə itirən prezident Emmanuel Makron hazırda ən çətin dövrlərindən birini yaşayır. Son ictimai rəy sorğularına görə, fransızların cəmi 14 faizi Fransa prezidentinə etibar edir. Bu, Makron hakimiyyətinin bütün idarəçilik dövrləri üçün ən aşağı göstəricidir. Və sabiq prezident Fransua Ollandın antirekordu ilə müqayisə olunur.

Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Fransanın dövlət başçısı Emmanuel Makronun ikinci prezidentlik dövründə “Yupiter modeli” adlandırılan avtoritar idarəçilik üslubu artıq tükənmək üzrədir. Çünki hazırda Makron hakimiyyətinin Fransa parlamentdə sabit çoxluğu və effektiv hökumət koalisiyası yoxdur. Və vaxtilə “sarı jiletlilər” hərəkatından enerji böhranına qədər davam edən sosial gərginlik, indi artıq siyasi sistem böhranına çevrilib.

Maraqlıdır ki, Fransanın ultrasağçı “Milli Birlik” Partiyasının lideri Marin Le Pen siyasi vəziyyəti “sirk” adlandıraraq, prezident Emmanuel Makronu dövlət institutlarını hörmətsiz yanaşmaqda günahlandırıb. Onun fikrincə, “əslində, Fransanın məhkum olduğu bu "siyasi sirk"in yeganə səbəbi məhz prezident Emmanuel Makronun dövlət qurumlarının səlahiyyətini sabotaj etməsinin nəticəsidir: "O, dövlət institutlarına qarşı çıxmaqla, əslində, fransız xalqına qarşı çıxır. Bu, acınacaqlı və ümidsiz bir "siyasi tamaşa" olmaqla yanaşı, həm də, siyasətə və ölkəyə zərər vurur, həmçinin prezident Emmanuel Makronun beynəlxalq imicini də məhv edir.”

Ona görə də, Le Pen prezident Emmanuel Makronu ya parlamenti buraxmağa, ya da istefa verməyə çağırır. Müxalifət liderinin bu sərt ritorikası isə onun “xalqın müdafiəçisi” imicini daha da gücləndirir və 2027-ci ildə keçiriləcək növbəti prezident seçkiləri üçün strateji mövqelənmə imkanlarını genişləndirir. Bu baxımdan, belə dərin siyasi böhranın qarşılığında prezident Emmanuel Makron ən qısa zaman ərzində yeni və daha effektiv hökuməti formalaşdırmaq barədə düşünmək məcburiyyətində qalıb.

Ancaq bu, o qədər də asan məsələ deyil. Çünki hər bir siyasi seçim böyük risk daşıyır. Makron hakimiyyəti isə hazırda “soldan təzyiq, sağdan müqavimət” dilemması ilə üz-üzədir. Ona görə də, prezident Emmanuel Makron indi “siyasi qarşıdurmalardan daha yuxarıda” görünəcək bir fiqur tapmağa çalışır. Halbuki, siyasi elitada prinsipial konsensus əldə edilməzsə, növbəti baş nazirin də tezliklə istefa verməsi qaçılmaz xarakter daşıya bilər.

Onu da qeyd etmək lazımdır ki, prezident Emmanuel Makrona qarşı onu dəstəkləyən siyasi düşərgənin daxilindən də ciddi tənqidlər səsləndirilməyə başlayıb. Belə ki, prezident Emmanuel Makronun partiyasının keçmiş lideri və sabiq baş nazir Qabriel Attal "France 2" telekanalında açıq bəyanatla çıxış edərək, Fransa liderinə sərt xəbərdarlıq edib. O, bildirib ki, mövcud siyasi böhrandan çıxmaq üçün hakimiyyət mütləq paylaşılmalıdır və hər şeyi nəzarətdə saxlamaq istəyinin sadəcə, görüntüsünü yaratmaqla siyasi problemləri həll olmaz. Qabriel Attalın bu fikirləri prezident Emmanuel Makronun öz düşərgəsində də narazılıq və siyasi məyusluğun dərinləşdiyini göstərir. Və bu, həm də hakim partiyanın daxilində liderlik böhranının da əlaməti sayılır.

Digər tərəfdən, Fransadakı hakimiyyət böhranı ölkə mediasında və ictimai çevrələrdə də prezident Emmanuel Makrona qarşı "təzyiq pəncərəsi" açır. Belə ki, prezident Emmanuel Makronun üzləşdiyi siyasi böhran artıq təkcə siyasi çevrələrdə deyil, mediada da ciddi rezonans doğurmağa başlayıb. Hər halda, Fransanın nüfuzlu media qurumları  prezidentin istefasına yönəlik çağırışları artıq açıq mətnlə gündəmə gətirməyə çalışırlar. Və bu, Fransa mediasının tarixində nadir hadisə hesab olunur, eləcə də prezident Emmanuel Makrona qarşı ictimai narazılığın miqyasını göstərir.

ec785e364d9149cab7d1aba7cf46ab37.jpg (105 KB)

Təbii ki, Fransada baş verənlər Avropa Birliyi üçün də təsirsiz ötüşmür və irəlidə daha ağır nəticələr vəd edir. Belə ki, Fransa prezidenti Emmanuel Makron Avropa Birliyində uzun müddətdən bəri “strateji muxtariyyət”in əsas ideoloqu kimi çıxış edirdi. Ancaq daxili siyasi qeyri-sabitlik fonunda onun Avropa Birliyindəki liderlik mövqeyi də ciddi şəkildə zəifləməyə başlayıb. Bu isə öz növbəsində Almaniyanın diplomatik çəkisinin artması, Fransa isə daxili böhranla məşğul olduğu üçün xarici siyasətdə passivləşməsi ilə müşahidə olunur.

Beləliklə, prezident Emmanuel Makronun Parisdə yaşadığı siyasi xaos Brüsseldə də rezonans yaradır. Hər halda, Avropa Birliyi artıq Fransanın mövqeyi nəzərə alınmadan da qərarlar qəbul etməyə başlayıb. Çünki Fransadakı “siyasi sirk”in arxasında açıq-aşkar sistem böhranı dayanır. Üstəlik, prezident Emmanuel Makronun üzləşdiyi legitimlik böhranı indi yalnız onun şəxsi uğursuzluğu deyil və Qərb ekspertlərinə görə, bu, Fransa Respublikasının beşinci modelinin struktur zəifliyidir. Və ikiqütblü siyasi sistem (sol və sağ) çökmüş vəziyyətdədir, “mərkəzçi vertikal” isə xalqın real dəstəyini artıq itirib.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:54
embedMənbə:https://olke.az
archiveBu xəbər 10 Oktyabr 2025 23:08 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Payızda ailəvi tətillər üçün ən yaxşı beş şəhər

09 Oktyabr 2025 10:37see160

Ağdamda atası tərəfindən şiddətə məruz qalan Musa sağalıb

09 Oktyabr 2025 16:33see155

Keçmiş dünya çempionunun oğlu asılmış vəziyyətdə tapılıb

09 Oktyabr 2025 03:14see153

İsrail və HƏMAS sülh planı ilə bağlı tarixi razılaşma imzaladı

09 Oktyabr 2025 04:12see149

Ağ, sarı, qırmızı yoxsa yaşıl: Hansı soğan ən faydalıdır?

09 Oktyabr 2025 03:03see148

Pərvin Abıyeva Səidə Sultanın məşhur müğənni ilə intim FOTOlarını YAYDI

10 Oktyabr 2025 01:33see146

Nazir: Aktiv məşğulluq proqramlarının genişləndirilməsi prioritet fəaliyyət istiqamətlərindən biridir

09 Oktyabr 2025 18:37see137

İnək südündən 10 dəfə daha faydalı: Sümükləri möhkəmləndirir...

09 Oktyabr 2025 04:06see131

Gürcüstan mətbuatı Azərbaycan Prezidentinin rusiyalı həmkarı ilə görüşündən yazır

09 Oktyabr 2025 19:42see126

Məşhur aktyor Hollivud ulduzunun atasının obrazını yaradacaq

10 Oktyabr 2025 08:52see124

Onları NATO dan çıxarmaq lazımdır

10 Oktyabr 2025 01:41see123

Səkkiz qurbağanı diri diri udan Çinli qadın xəstəxanalıq olub...

10 Oktyabr 2025 01:08see122

Əl Ərəbiyyə: Həmas Qəzza razılaşmasına əsasən tam tərksilahdan imtina edir

09 Oktyabr 2025 17:40see121

Quduzluq nədir, necə keçir? ÇIXIŞ YOLU

09 Oktyabr 2025 11:22see119

Almaniya Rusiya ordusuna Krımın ilhaqı ərəfəsində təlim keçib Spiegel

10 Oktyabr 2025 18:48see119

Gəncə Dövlət Universitetinin magistr tələbələri ilə görüş keçirilib FOTO

09 Oktyabr 2025 16:34see118

Killian Mbappe: “Yamaldan əl çəkin”

10 Oktyabr 2025 03:37see117

Öskürək siropu 21 uşağın həyatına son qoydu Hindistanda dəhşət

09 Oktyabr 2025 13:03see116

Türkmənistanın Müstəqillik Günü münasibətilə Bakıda rəsmi qəbul təşkil edilib FOTO

10 Oktyabr 2025 19:59see114

Tramp Netanyahunun istəyindən danışdı: Mütləq edəcəm

09 Oktyabr 2025 09:39see114
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri