Oxuma zamanı beyində nələrin baş verdiyi kəşf edilib...

...Maks Plank Koqnitiv və Beyin Elmləri İnstitutunun alimləri müəyyən ediblər ki, ucadan və səssiz oxumaq beynin hərəkət, eşitmə və məlumatların işlənməsi ilə əlaqəli müxtəlif sahələrini cəlb edir.

SİA-nın məlumatına görə, tədqiqatın nəticələri Neuroscience & Biobehavioral Reviews jurnalında dərc olunub. Tədqiqatçılar iştirakçıların müxtəlif dillərdə hərfləri, sözləri, psevdosözləri (mənası olmayan hərflər toplusu), cümlələri və mətnləri oxuduğu 150-dən çox araşdırmanın məlumatlarını təhlil ediblər.

Könüllülərin beyin fəaliyyəti MRT vasitəsilə izlənilib.

Məlum olub ki, hərfləri oxumaq ilk növbədə sol oksipital korteksin bir sahəsini, sözlər və bütöv cümlələr isə sol temporo-oksipital, eləcə də aşağı frontal girus daxil olmaqla daha geniş sahələri aktivləşdirir.

Bu sahələr sözlərə və psevdosözlərə fərqli reaksiya verir, onların yazılı məlumatların işlənməsi üzrə ixtisaslaşmış funksiyalarını göstərir.

Bundan əlavə, elm adamları açıq (ucadan) və gizli (səssiz) oxumaq arasında əhəmiyyətli fərqlər tapıblar.

Birinci variant beynin hərəkət və eşitmə ilə əlaqəli sahələrini aktivləşdirir, ikincisi isə müxtəlif idrak sistemləri arasında koordinasiya ilə bağlıdır.

Tədqiqatçılar beynin açıq və gizli oxumağı necə fərqləndirdiyinə xüsusi diqqət yetiriblər. Məsələn, sözlərin və psevdosözlərin səssiz oxunması sol orbitofrontal korteks, beyincik və temporal korteksin sahələrini aktivləşdirdi.

Eyni zamanda, leksik qərarlar - hərflər dəstinin söz olub-olmadığını müəyyən etmək - həm aşağı frontal, həm də insular bölgələri əhatə edirdi.

Müəlliflər vurğulayırlar ki, nəticələr oxumağın neyrobioloji əsaslarını daha yaxşı anlamağa kömək edir və nitq və idrak pozğunluqlarının diaqnostikası və müalicəsi üçün metodların işlənib hazırlanmasında faydalı ola bilər.

Nazlı Almuradova