Rüstəm Tahirov: KOB ların likvid girov baxımından məhdudiyyətləri var

Azərbaycanda mikro, kiçik və orta sahibkarlıq subyektlərinin, xüsusilə regionallarda likvid girov baxımından məhdudiyyətləri var.

Bakıvaxtı.az xəbər verir ki, bunu Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) Maliyyə Sektorunun Davamlı İnkişafı Departamentinin direktoru Rüstəm Tahirov Bakıda keçirilən "Asiya Kiçik və Orta Sahibkarlıq Monitorinqi 2025"in təqdimat seminarında bildirib.

Onun sözlərinə görə, KOB-ların maliyyələşdirilməsi üçün əlavə və struktur məhdudiyyətləri ilk növbədə maliyyə savadlılığı ilə bağlıdır: "Mikro, kiçik və orta sahibkarlıqla bağlı apardığımız sorğular göstərir ki, onların təxminən üçdə birinin kreditləşdirənlər tərəfindən təklif olunan maliyyə məhsulları haqqında məlumatı məhdud və ya azdır. Bu da təbii ki, onların düzgün məhsul seçmək və kreditləşdirənlərlə səmərəli əməkdaşlıq etmək qabiliyyətini məhdudlaşdırır".

R. Tahirov əlavə edib ki, ikinci məsələ girov məhdudiyyətidir: "Mikro, kiçik və orta sahibkarlıq subyektlərinin, xüsusilə də regional ərazilərdə likvid girov baxımından məhdudiyyətləri var. Eyni zamanda, kreditlərin 80 %-dən çoxunun girov əsasında verilməsi müşahidə edilir. Bu o deməkdir ki, bəzən hətta həyat qabiliyyətli kiçik müəssisələr likvid girovları olmadığı üçün sistemdən kənarda qala bilərlər. Digər məhdudiyyət KOB sektorunda zəif maliyyə idarəetməsi və hesabatlılıq təcrübələri, eləcə də inkişaf etməmiş müstəqil mühasibatlıq və audit infrastrukturu, risk bölüşdürmə mexanizmi və nəhayət, hazırda vaxt və xərc tələb edən girovun bərpa edilməsi üçün qeyri-kafi girov ləğvetmə çərçivəsidir".

AMB rəsmisi vurğulayıb ki, bütün bu məhdudiyyətlər daha yüksək informasiya asimmetriyasına səbəb olur: "Bu da nəticədə kreditin daha yüksək dəyərinə və kredit ərizələrinin daha çox rədd edilməsinə, sonda isə KOB maliyyələşdirmə boşluğuna gətirib çıxarır. Mərkəzi Bank isə maliyyə qurumları üçün əlverişli mühit yaratmaq üçün prudensial alətlərindən istifadə edir. Məsələn, KOB-lar üçün risk çəkili aktivlər hazırda 50 % təşkil edir ki, bu da "benchmark" standartları ilə müqayisədə ən əlverişli variantlardan biridir. Eyni zamanda Mərkəzi Bank maliyyə qurumları ilə onların strategiyaları və biznes modellərinin müzakirəsi vasitəsilə əməkdaşlıq edir ki, biznes kreditləşdirməsini, xüsusilə də KOB kreditləşdirməsini stimullaşdırsın".