Sosial şəbəkələrdən imtina görün nəyə səbəb olur Açıqlandı

Buraxılış imtahanında 300 bal toplayan, Bakının 204 saylı orta məktəbinin şagirdi Qoşqarov Müzəffərin fikirləri gündəm olub. Belə ki, o, mobil telefonun olmadığını, sosial şəbəkələrdən istifadə etmədiyini deyib. Müasir dövrdə texnologiyanın önəmini vurğulayanlar bunu təcrübədən keçirən vətəndaşımızın seçiminə təəccübləniblər. Çünki indi insanlar telefonsuz evdən çıxanda özlərini təhlükədə hiss edirlər.

İnsanlar niyə mobil telefonlara və sosial şəbəkələrə bu qədər aludə olublar? Bundan imtina edilsə, həyatımızda nələr dəyişər?

Globalinfo.az-a danışan psixoloq Nizami Orucov deyib ki, telefondan istifadə indiki dövrdə insanda təhlükəsizlik və güc hissini yaradan əsas amildir:

“Telefon və digər texnoloji qurğular bizə bir çox məlumat bazasını, araşdırma imkanlarını, iş və karyera yolunda geniş kütləyə çatmaq fürsətini verir. İstifadəni dayandırdıqda isə, qeyd olunan fəaliyyətlərin boşluğu ilə qarşı-qarşıya qalırıq. Telefondan uzaq qalmaqla, diqqət və hafizənin fəaliyyətini gücləndiririk; daxili sakitliyi, hüzuru artırırıq; zehnimizi möhkəmləndiririk; diqqət yayınmasının qarşısını alırıq; ətrafla daha dərin münasibətlər yaradırıq”.

Nizami Orucov

Psixoloqun fikrincə, texnologiyadan tamamilə imtina etmək hamı üçün real və ya faydalı olmaya bilər:

“Amma təhlükəli asılılıqdan azad olmaq, balanslı istifadəni öyrənmək mümkündür. Qoşqarov Müzəffərin nümunəsi cəmiyyət üçün bir güzgüdür. Bu cür alternativ həyat tərzləri hələ də var. Hər kəs öz şəraitinə uyğun şəkildə balansı qurmalıdır”.

İnformasiya texnologiyaları üzrə mütəxəssis Elvin Həsənov bildirib ki, aludəçiliyin kökündə həm psixoloji, həm də texnoloji mexanizmlər dayanır:

Elvin Həsənov

“Sosial şəbəkələr istifadəçidə daim xəbərdar olma və reaksiya alma istəyi yaradır. Bu isə beyində dopamin səviyyəsini artıraraq onu platformaya qaytarmağa çalışır. Nəticədə insanlar telefonsuz özlərini informasiyadan geri qalmış, ətrafdan təcrid olunmuş, hətta bəzən “təhlükədə” hiss edirlər. Telefonlar həm də yaddaşımız, xəritəmiz, bank kartımız, əlaqə vasitəmiz və əyləncə mənbəyimizə çevrilib. Texnologiyadan imtina və ya məhdudiyyət isə həm müsbət, həm də mənfi təsirlər yarada bilər. Məsələn, müsbət tərəflərdən biri odur ki, insan diqqəti daha fokuslanmış olur, məhsuldarlıq artır, real ünsiyyət bərpa olunur və texnoloji asılılıqdan doğan stress azalır. Digər tərəfdən, tam imtina müasir dövrdə məlumat çatışmazlığına, sosial izolyasiyaya, texnoloji imkanlardan yararlanmamağa və bəzi hallarda təhlükəsizlik risklərinə səbəb ola bilər. Bəzi vacib proseslər – onlayn bankçılıq, təhsil və dövlət xidmətləri artıq rəqəmsal formatdadır. Hesab edirəm ki, burada əsas məsələ texnologiyadan düzgün və balanslı şəkildə istifadə vərdişlərini formalaşdırmaqdır”.

Zaira Akifqızı
Globalinfo.az