Texnologiya nə yaxşı, nə də pisdir PSİXOLOQ İZAH ETDİ

"Müasir dövrümüzdə texnologiyanın həyatımıza sıx daxil olması qaçınılmazdır". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında psixoloq, Brainspotting terapisti Pərvanə Musayeva deyib.

O bildirib ki, texnologiyanın həm böyüklər, həm də uşaqların həyatına böyük təsiri var: "Texnologiya həm öyrənmə, həm də əyləncə vasitəsi kimi böyük imkanlar yaradır. Lakin onun düzgün və balanslı istifadəsi olduqca vacibdir. Balanslı yanaşma dedikdə, texnologiyanın faydalarından yararlanmaqla yanaşı, onun mümkün mənfi təsirlərini azaltmaq üçün sərhədlər və qaydalar qoymaq nəzərdə tutulur.

Balanslı yanaşma nədir?

Balanslı yanaşma texnologiyanın:

Məqsədli və ehtiyac yönümlü istifadə olunması (məsələn, öyrənmə, yaradıcılıq, əlaqə qurmaq)

-Müəyyən zaman limiti ilə istifadəsi (məsələn, gün ərzində ekran qarşısında keçirdiyi saatların müəyyənləşdirilməsi)

Valideynlər texnologiya istifadəsində düzgün yanaşmanı necə təmin edə bilərlər?

1.Nümunə olmaq
Uşaqlar, valideynlərin texnologiya ilə münasibətini müşahidə edərək öyrənir. Valideyn özü balanslı istifadə edirsə, uşaq da bu davranışı mənimsəyir.

2.Qaydalar müəyyənləşdirmək
Evdə texnologiya istifadə qaydalarını əvvəlcədən danışaraq razılaşdırmaq:
Ekran qarşısında maksimum vaxt (məsələn, 5-12 yaş üçün gündə 1-2 saat)

3.Yemək zamanı, yataq otağında telefon və planşetdən istifadə qadağası

4.Ailə ilə birgə texnologiyasız vaxtlar (kitab oxumaq, oyunlar, söhbətlər)

5.Alternativ fəaliyyətləri təşviq etmək.
İdman, rəsm, musiqi, açıq havada oyunlar kimi fəaliyyətlər uşağın texnologiyaya bağlılığını azaldır.

6.Birlikdə texnologiyadan istifadə
Filmləri, oyunları, proqramları birlikdə seçmək və izləmək, müzakirə etmək uşağın tənqidi düşüncə bacarığını inkişaf etdirir.

7.Rəqəmsal savadlılığı artırmaq
Uşağa internet təhlükəsizliyi, kibertəcavüz, şəxsi məlumatların qorunması mövzusunda maarifləndirmə aparmaq vacibdir".

"Texnologiya və sosial bacarıqların birbaşa əlaqəsi var. Yəni texnologiyanın həddindən artıq və tənasübsüz istifadəsi sosial bacarıqların zəifləməsinə səbəb ola bilər.
1. Uşaqlar real ünsiyyət imkanlarından məhrum olduqda empati, aktiv dinləmə, qarşılıqlı hörmət kimi bacarıqları zəif inkişaf edə bilər.
2. Yalnız virtual ünsiyyətlə kifayətlənən uşaq emosional ifadələri və bədən dilini anlamaqda çətinlik çəkə bilər.
3. Sosial narahatlıq və tənha hiss etmək riski arta bilər.

Texnologiya nə yaxşı, nə də pisdir, onun necə və hansı həcmdə istifadə olunması vacibdir. Valideynlərin və müəllimlərin əsas vəzifəsi uşaqlara texnologiyanın imkanlarından səmərəli yararlanmağı, eyni zamanda real həyatda sosial bacarıqlarını qorumağı və inkişaf etdirməyi öyrətməkdir. Balanslı yanaşma ilə texnologiya uşağın inkişafının düşməni deyil, dostuna çevrilə bilər" - deyə o, əlavə edib.