Tramp Ukraynanın torpağını torba ilə daşımağa hazırlaşır Yerin altındakı sirli sərvət…
Xəbər verdiyimiz kimi, ABŞ Prezidenti Donald Tramp Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin həllində mühüm irəliləyişin əldə olunduğunu açıqlayıb. Tramp rəsmi Kiyev ilə silah tədarükü müqabilində nadir torpaq metalları və digər resursların alınması ilə bağlı müqavilə bağlamaqda maraqlı olduğunu açıqlayıb.
O, qeyd edib ki, Ukraynanın “çox qiymətli nadir torpaq metalları” var və ABŞ onun investisiyalarına müəyyən dərəcədə “zəmanət” verilməsini istəyir. Ukraynadakı müharibənin başlamasına səbəbi kimi bu ölkənin torpaqlarında sirli faydalı qazıntılar olduğu deyilir. Düzdür, ölkənin yerləşdiyi coğrafiya daha çox onu Rusiyanın hədəfinə, ABŞ-ın hiyləsinə gətirib. Amma Ukrayna ərazilsində nəsə bir sehrli maddənin, sərvətin olduğu da bildirilir.
Trampın burada diqqətə çatdırdığı məqamlar nələrdir?
Globalinfo.az-a danışan politoloq Natiq Miri deyib ki, Donald Tramp bir biznesmendir və bütün məsələlərə mənfəət prizmasından yanaşır:
“ABŞ-ın ciddi geosiyasi və geoiqtisadi maraqları olmadığı heç bir prosesə ABŞ-ın əlavə maliyyə ayırmasına razı deyil. Yalnız ABŞ-ın çox ciddi maraqları, rəsmi Vaşinqton üçün çox ciddi məsələ olduğu təqdirdə bu dövlətlərə yardım edir. Donald Tramp bu niyyətini heç vaxt gizlətməyib. Ukrayna ilə bağlı söylədikləri də məhz bu kontekstdən dəyərləndirilməlidir. Məlum olduğu kimi Ukraynada gələcək üçün çox faydalı olacaq torpaq metalları var. Bu qazıntıları Tramp birgə istismar etmək istəyir. ABŞ Ukraynaya hər cəhətdən yardım edəcəksə, bunun qarşılığını almaq istəyir. Ona görə də zəmanət tələb edir. Rəsmi Vaşinqtonun bu sahələrə investisiya qoyması digər ölkələr üçün çəkindirici məqamdır.
Müharibənin başlaması səbəblərinə gəldikdə isə, Rusiya bunu NATO-nun genişlənməsi, Rusiyanın çevrələnməsi və sərhədlər boyunca təhlükələrin olması ilə əlaqələndirir. Lakin bunun arxasında geosiyasi məsələlər də var”.
Politoloqun sözlərinə görə, Rusiya Ukrayna coğrafiyasını çox yaxşı bilir, torpağın altında hansı faydalı yataqların, qazıntıların olmasından məlumatlıdır:
Natiq Miri
“Buna görə də bütün Ukraynanı ram etmək üçün ildırımsürətli plan hazırlanmışdı ki, bir həftə ərzində Ukrayna tamamilə işğal olunsun. Səbəb kimi Rusiya təhlükəsizlik məsələsini göstərməklə rəsmi Kiyevi özünü təsir dairəsində saxlamaq istəyirdi. Həmin məsələdən Qərb də məlumatlıdır. Ona görə də həqiqətən müharibənin əsl səbəbləri Trampın bu açıqlamalarında üzə çıxır. Bu perspektiv layihədir. Faydalı qazıntılar birgə istismar olunarsa, uzun illər Qərb dünyası, ABŞ böyük faydalar əldə edəcək. Ukraynaya bu günə qədər verilən yardımların əbəs olmaması üçün Tramp hakimiyyətə gələn kimi hərəkətə keçdi.
Faydalı qazıntıların istismarı ciddi investisiyalar tələb edir. Vaxtilə Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski faydalı qazıntıların birgə istismarını Qərb dünyasına bazarlıq predimeti kimi təqdim etmişdi. Yəni Ukraynanın NATO-ya üzvlüyü fonunda faydalı qazıntıların birgə istismarına razılıq verəcəklərini bildirmişdi. Hazırda Trampın bu təklifi dəyərləndirmək cəhdi də hiss olunandır. O, hakimiyyətə gələn kimi 3 ay müddətində bütün dövlətlərə yardımı dayandırdı. USAİD-in fəaliyyətində də korrupsiyaya qarşı araşdırmalar aparılır. Tramp bəyan edir ki, USAİD çox lazımsız və faydasız işlərə milyonlarla vəsait xərcləyib. Bütün bunların fonunda bir çox ölkələrə, hətta Fələstinə belə BMT səviyyəsində edilən yardımlar dayandırılıb”.