Xameneyidən şok açıqlama: Nüvədən imtina, yoxsa blef?

İran İslam Respublikasının Ali Rəhbəri Ayətullah Seyid Əli Xameneyi sürpriz bir açıqlama verib.

O, xalqa müraciəti zamanı ölkəsinin nüvə silahına ehtiyacı olmadığını söyləyib:

“Bu gün bizdə uranın zənginləşdirilməsi yüksək səviyyədədir. Təbii ki, nüvə silahı hazırlamaq istəyən ölkələr bunu 90 faizə çatdırır. Silahlara ehtiyacımız olmadığından və nüvə silahından imtina etmək qərarına gəldiyimizdən biz onu o qədər də artırmamışıq. Biz bunu 60 faizə çatdırmışıq. Bu, çox yüksək və yaxşı səviyyədir, ölkəmizin bəzi problemlərinin həlli üçün zəruridir”.

Qeyd edək ki, Xameneyinin bu açıqlaması birmənalı qarşılanmır. Bəzi ekspertlər İranın nüvə məsələsində geri addım atdığını, bəziləri isə bunun sadəcə Xameneyinin bir hiyləsi olduğunu deyirlər.

“Beynəlxalq Münasibətlər və Diplomatiya Araşdırmaları” Mərkəzinin rəhbəri, politoloq Samir Hümbətov “Cebheinfo.az”-a açıqlamasında bildirib ki, İran nüvə silahını əldə etmiş ola bilər:

“Bəlkə də Xameneyi növbəti dəfə dünya ictimaiyyətinin fikirlərini real vəziyyətdən yayındırmaq məqsədi güdür. Həmçinin, İranın nüvə silahını əldə etməyə çox yaxın olduğu üçün də belə addımın atılması mümkündür. Hesab edirəm ki, Əli Xameneyi belə açıqlamalarla iz azdırmağa və İsrailin yeni hücum planını dayandırmağa çalışır.

Burada diqqətçəkən məqam bir neçə gün əvvəl İran Prezidenti Məsud Pezeşkianın açıqlaması idi. O, Natanzdan daha yaxşı nüvə kompleksi tikəcəklərini bildirdi. Yəni onun bu sözləri Xameneyinin fikirləri ilə tərs düşür. 

Xameneyinin sözləri ondan xəbər verir ki, deməli, əvvəl nüvə silahını əldə etməklə bağlı işlər aparıblar. Sadəcə olaraq son mərhələyə yaxınlaşdıqları üçün nüvə proqramını təhlükədən qorumaq məqsədilə belə bəyanatlar verilir”.

Ekspert düşünür ki, Xameneyinin əsas məqsədi zaman qazanmaqdır:

“İrana nüvə silahı əldə etmək üçün zaman qazanmaq lazımdır. Tehran hakimiyyəti başa düşür ki, nüvə silahı əldə etsələr, beynəlxalq təzyiq və yeni sanksiyalarla üzləşə bilərlər. Bunun isə onlara əlavə problemlər çıxarması mümkündür. Ona görə də həm yeni sanksiyalardan yayınmaq, həm də İsrail və ABŞ-nin növbəti hücumlarının qarşısını almaq üçün belə açıqlama verilir”.

Onun sözlərinə görə, İranın nüvə silahı əldə etmək potensialı var:

“Əgər uranı 60 faiz zənginləşdirməyi bacarıblarsa, daha 30 faiz də edə bilərlər. Xameneyinin çıxışından da aydın olur ki, İranın hədəfi nüvə silahı əldə etməkdir. Sadəcə olaraq uranın 90 faiz zənginləşdirilməsi üçün vaxt qazanmaq istəyirlər. Nəzərə almaq lazımdır ki, nüvə silahını əldə etmək üçün yalnız uranı zənginləşdirmək kifayət etmir. 

Ondan sonra nüvə silahının özünün hazırlanmasına ehtiyac var. Bunun üçün isə ən azından 2 il zaman lazımdır. İsraillə 12 günlük müharibədə İranın nüvə silahı hazırlayacaq infrastrukturunun böyük hissəsi sıradan çıxıb, indi onu bərpa etməyə çalışır. Xameneyi belə açıqlamalarla beynəlxalq ictimaiyyəti və İsraili çaşdırmağa cəhd edir”.

Elmir Mustafa
“Cebheinfo.az”

Açar sözlər: Xameneyi Samir Hümbətov

Problemlərinizi bizə yazın, şahidi olduğunuz hadisələri çəkib göndərin