Yanığa diş məcunu və qatıq çəkmək olar? Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir

Yanıqlarda düzgün ilk yardım və müdaxilə üsulları infeksiya riskini azaldır və sağalma prosesini sürətləndirir. Mütəxəssislər bildirirlər ki, yanıq nahiyəsi mütləq soyuq su ilə soyudulmalı, lakin buz, diş məcunu, qatıq və ya yağ kimi zərərli maddələrdən istifadə edilməməlidir.

Pravda.az bildirir ki, aloe vera geli və bal kimi təbii vasitələr yüngül yanıqlarda faydalı ola bilər, lakin gigiyenik olmayan tətbiqlər infeksiya riskini artırır. Ciddi yanıqlarda isə yalnız peşəkar tibbi yardım göstərilməlidir.

Yanıqlarda ilk yardım necə olmalıdır?

Yanıq bölgəsinin tez bir zamanda 20-25°C-lik axar su altında 15-20 dəqiqə soyudulması məsləhətdir. Bu, dəridəki istiliyi azaldaraq toxuma zədələnməsini minimuma endirir və ağrını yüngülləşdirir. Buz və çox soyuq maddələrdən istifadə isə əks təsir göstərə bilər.

Yanıq üzərinə hansı məhsullar tətbiq edilməməlidir?

Mütəxəssislər qeyd edir ki, diş məcunu, qatıq, kərə yağı və digər ev şəraitində istifadə olunan maddələr yanıq nahiyəsinə vurulmamalıdır. Bu məhsullar həm infeksiya riskini artırır, həm də sağalma prosesini gecikdirə bilər. Onların əvəzinə aptekdən alınan yanıq kremləri və hidrogel əsaslı vasitələr tövsiyə olunur.

Aşağıdakı hallar müşahidə olunduqda mütləq həkimə müraciət edilməlidir:

İkinci və üçüncü dərəcəli yanıqlar (qabarcıqlar, qaralmış və ya ağarmış dəri);

Əl, üz, ayaq, qasıq və ya oynaq bölgələrində yerləşən yanıqlar;

Elektrik və kimyəvi yanıqlar;

Uşaqlar və yaşlılarda geniş sahəni əhatə edən yanıqlar;

Yanıq nəticəsində nəfəs almaqda çətinlik, başgicəllənmə və ya huşsuzluq.

Diş məcunu və qatıq niyə zərərlidir?

Əhali arasında geniş yayılmış inanclara baxmayaraq, diş məcunu və qatıq kimi maddələrin yanığa tətbiqi tibbi cəhətdən təhlükəlidir. Diş məcunundakı mentol və kimyəvi maddələr dərini qıcıqlandıra bilər, qatıq isə bakteriya mənbəyi ola bilər. Hər iki məhsul infeksiya və gecikmiş sağalma riski yaradır.

Təbii və tibbi müalicə yanaşmaları

Yüngül yanıqlarda aloe vera geli və bal kimi təbii vasitələr faydalı ola bilər, lakin bu məhsullar yalnız təmiz və gigiyenik şəkildə tətbiq olunmalıdır. Lavanda və hind qozu yağı kimi yağlar da müəyyən fayda verə bilər, lakin dərinin nəfəs almasını əngəlləyə bilər.

Tibbi yanıq kremləri və gellər isə dərinin bərpasını sürətləndirir, ağrını azaldır və infeksiyaya qarşı qoruyucu təsir göstərir. Dərinin qurumamasını təmin edərək rahatlıq yaradır. Ciddi yanıqlarda isə bu məhsullar həkim məsləhəti ilə istifadə olunmalıdır.

Qeyd: Yanıq müalicəsində düzgün yanaşma infeksiyanın qarşısını almaq, sağalma prosesini sürətləndirmək və dəri izlərini minimuma endirmək baxımından vacibdir. Təbii vasitələr yalnız dəstəkləyici rol oynamalı, əsas müalicə tibbi yollarla həyata keçirilməlidir.

Əminə Bayramova