Icma.az
close
up
RU
Menu

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİ ADMİNİSTRASİYASININ VƏTƏNDAŞ QƏBULU MƏRKƏZİNDƏ 2025 ci ilin oktyabr ayında vətəndaşların qəbulu CƏDVƏLİ

Arda Güləri nə gözləyir? Real Madrid qərarını verdi

Zelenski BMT də danışır: Dostlar və silahlardan başqa təhlükəsizlik zəmanəti yoxdur

Evdə sistem qoşulması qanunla qadağan edilsin TƏKLİF

Şəbnəm Tovuzlu: “Vəfa mənim üçün bacıdır” VİDEO

Xərçəng xəstəliyinin bu növünü yox etməyin çarəsi TAPILDI

Bakı təhlükəsizlik məkanına çevrilir: “Azərbaycan nümunəsi dünya üçün çox əhəmiyyətlidir”

AIIF 2025 çərçivəsində 10 milyard dollarlıq sənədlər imzalanıb

BMT dən dünyaya səsləndi “İnsanlığa ləkədir”

Qaradağ Lökbatan ın Şəki Siti ni məğlub etdiyi matç VİDEO

Qızıl külçələrə görə təqsirləndirilən məmurlara hökm oxunub Bakı məhkəməsi

Bakıda tanınmış şirkət bahalı maşınlarını ucuz qiymətə satışa çıxardı SİYAHI

Cənubi Koreyada iki il ərzində polisə 60 minə yaxın zəng edən şəxs həbs olundu

Avropa Liqası: Fənərbaxça məğlub oldu günün nəticələri

Ərdoğan BMT kürsüsündən çağırış etdi: Fələstini tanıyın!

Qarabağ ın rəqibinin Çempionlar Liqası heyətində dəyişiklik ediləcək

Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhdən məmnunuq Ərdoğan

Pul gözlənilmədən gələcək: Sentyabrın sonuna qədər varlana biləcək BÜRCLƏR

Torpaq sahəsi almaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ: Hərrac keçiriləcək

Jurnalistlərin hansı ölkələrlə təcrübə mübadiləsi təşkil edilir? RƏSMİ CAVAB

Yer üzündə gün qısaldı: ciddi nəticələr barədə XƏBƏRDARLIQ

Yer üzündə gün qısaldı: ciddi nəticələr barədə XƏBƏRDARLIQ

Icma.az bildirir, Lent az portalına istinadən.

İyul ayında elm adamları Yer tarixinin ən qısa günlərini qeydə alıblar. Yerin daha da sürətlənməsi qlobal nəticələrə səbəb ola bilər.

Lent.az-ın xarici mətbuata istinadla xəbərinə görə, 2025-ci ilin iyul ayında Yer kürəsində qeyri-adi bir hadisə baş verib: bəzi günlərdə günün uzunluğu bir millisaniyədən çox qısalıb. İyulun 9, 10 və 22-də gün standart 86 400 saniyədən 1,3 millisaniyə qısa olub. Ekspertlərin proqnozuna görə, günün uzunluğunda oxşar azalma avqustun 5-də yenidən qeydə alınacaq.

Alimlərin bu cür dəyişiklikləri qeydə almaları ilk dəfə deyil. Məsələn, 2020-ci il iyulun 19-da gün 1,47 millisaniyə, 2022-ci il iyunun 30-da 1,59 millisaniyə qısalıb, rekord isə 2024-cü il iyulun 5-də qeydə alınıb - mənfi 1,66 millisaniyə.

Buzlaqların əriməsi, tektonik plitələrin hərəkəti və atmosfer prosesləri bu fenomendə iştirak edə bilər. Kaliforniya Universitetinin astronomu Devid Cuittanın sözlərinə görə, bütün bunlar planetdəki kütlənin paylanmasına təsir göstərir və bu da öz növbəsində impuls momentinin qorunması qanununa görə fırlanma sürətində əks olunur.

Kiçik görünən dəyişikliklər – millisaniyələrin fraksiyaları – kompüter sistemlərinin, peyklərin və qlobal vaxt koordinatlarının dəqiq işinə təsir göstərə bilər. Mütəxəssislər xəbərdarlıq edirlər ki, planetin fırlanması daha da sürətlənsə, bir saniyəni silməklə Koordinasiya edilmiş Universal Vaxtı (UTC) qısaltmaq lazım gələ bilər. Bu, tarixdə ilk dəfə "mənfi saniyə" adlanan bir şey olacaq.

Texniki çətinliklərlə yanaşı, təbii nəticələr də ola bilər. Daha sürətli fırlanma səbəbindən su qütblərdən ekvatora doğru sürüşməyə başlayır ki, bu da nəzəri olaraq dəniz səviyyəsinin qalxmasına səbəb ola bilər. Fırlanma sürətinin cüzi artımı - saatda bir kilometr - ekvatorda suyun səviyyəsini bir neçə santimetr qaldıra bilər. Bu, sahilyanı rayonlarda daşqın riski yaradır.

Sürətlənmə əhəmiyyətli olarsa - məsələn, 160 km/saat - dəniz səviyyəsi o qədər dəyişə bilər ki, ekvator zonaları su basmağa başlayar.

Digər bir mənfi nəticə günəş gününün uzunluğunun dəyişməsidir. Əgər gün cəmi 22 saat uzanarsa, bu, insanın sirkadiyalı ritmlərini poza bilər. Alimlərin fikrincə, hətta yay vaxtına adi keçid artıq infarkt, insult və yol-nəqliyyat hadisələri riskinin artmasına səbəb olur. Və gündəlik iki saatlıq növbə ilə bu risklər daha da artacaq.

NASA astronomu doktor Stan Odenvald da fırlanma sürətindəki dəyişikliyin hava şəraitinə təsir göstərə biləcəyini, xüsusən də qasırğaların potensial olaraq daha da gücləndiyini və daha çox enerji daşıyacağını qeyd edir.

Yerin fırlanması, ümumiyyətlə, sabit hesab edilsə də, tədqiqatçılar buna Ayın cazibə qüvvəsi, okean axınları, planetin nüvəsinin vəziyyəti və qlobal iqlim dəyişikliyi kimi çoxsaylı amillərin təsir göstərdiyini etiraf edirlər.

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:31
embedMənbə:https://lent.az
archiveBu xəbər 02 Avqust 2025 11:13 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİ ADMİNİSTRASİYASININ VƏTƏNDAŞ QƏBULU MƏRKƏZİNDƏ 2025 ci ilin oktyabr ayında vətəndaşların qəbulu CƏDVƏLİ

24 Sentyabr 2025 18:39see191

Arda Güləri nə gözləyir? Real Madrid qərarını verdi

24 Sentyabr 2025 03:41see191

Zelenski BMT də danışır: Dostlar və silahlardan başqa təhlükəsizlik zəmanəti yoxdur

24 Sentyabr 2025 17:46see177

Evdə sistem qoşulması qanunla qadağan edilsin TƏKLİF

23 Sentyabr 2025 21:01see141

Şəbnəm Tovuzlu: “Vəfa mənim üçün bacıdır” VİDEO

24 Sentyabr 2025 00:42see140

Xərçəng xəstəliyinin bu növünü yox etməyin çarəsi TAPILDI

24 Sentyabr 2025 17:43see140

Bakı təhlükəsizlik məkanına çevrilir: “Azərbaycan nümunəsi dünya üçün çox əhəmiyyətlidir”

24 Sentyabr 2025 23:49see139

AIIF 2025 çərçivəsində 10 milyard dollarlıq sənədlər imzalanıb

23 Sentyabr 2025 18:09see136

BMT dən dünyaya səsləndi “İnsanlığa ləkədir”

23 Sentyabr 2025 20:29see132

Qaradağ Lökbatan ın Şəki Siti ni məğlub etdiyi matç VİDEO

23 Sentyabr 2025 22:34see132

Qızıl külçələrə görə təqsirləndirilən məmurlara hökm oxunub Bakı məhkəməsi

23 Sentyabr 2025 17:14see130

Bakıda tanınmış şirkət bahalı maşınlarını ucuz qiymətə satışa çıxardı SİYAHI

24 Sentyabr 2025 19:02see130

Cənubi Koreyada iki il ərzində polisə 60 minə yaxın zəng edən şəxs həbs olundu

25 Sentyabr 2025 05:12see129

Avropa Liqası: Fənərbaxça məğlub oldu günün nəticələri

25 Sentyabr 2025 01:02see126

Ərdoğan BMT kürsüsündən çağırış etdi: Fələstini tanıyın!

23 Sentyabr 2025 20:23see123

Qarabağ ın rəqibinin Çempionlar Liqası heyətində dəyişiklik ediləcək

24 Sentyabr 2025 21:50see123

Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhdən məmnunuq Ərdoğan

23 Sentyabr 2025 20:05see123

Pul gözlənilmədən gələcək: Sentyabrın sonuna qədər varlana biləcək BÜRCLƏR

25 Sentyabr 2025 00:05see120

Torpaq sahəsi almaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ: Hərrac keçiriləcək

24 Sentyabr 2025 20:24see118

Jurnalistlərin hansı ölkələrlə təcrübə mübadiləsi təşkil edilir? RƏSMİ CAVAB

23 Sentyabr 2025 18:40see115
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri