70 milyon il əvvəl yaşamış, dinozavr yeyən timsahın dişləri hələ də minasını saxlayıb

Argentinanın cənubundakı Pataqoniya bölgəsində müasir  timsahların uzaq qohumu olan nəhəng yırtıcı heyvanın fosili (qalıqları) tapılıb.

Bizimyol.info xəbər verir ki, alimlər bu yeni növə "Kostensuchus atrox" adını veriblər. Təxminən 70 milyon il əvvəl son Meyzozoyik dövründə yaşamış bu heyvanın dinozavrlarla qidalandığı təxmin edilir.

Təxminən 3,5 metr uzunluğunda və 250 kiloqram ağırlığında olduğu təxmin edilən "K. atrox"un güclü çənələri və iri dişləri böyük yırtıcıları parçalamaq üçün çox uyğun olub.

Paleontoloqlar bildirirlər ki, heyvan həm quruda, həm də bataqlıqda ov edərək, ot yeyən dinozavrları asanlıqla məğlub edib.

Qalıqlar 2020-ci ilin martında dinozavr qazıntısı zamanı aşkar edilib. Quyruq və bəzi əzalar istisna olmaqla, demək olar ki, tam skelet tapılıb. Maraqlıdır ki, onun kəlləsindəki dişlər hələ də minasını saxlayır. Bu, bölgədə indiyə qədər tapılmış ən tam timsah formalı peirosaurid fosilidir.

Tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, "K. atrox" duruşu müasir timsahlara bənzəsə də, müəyyən fərqlərə malikdir. Burun dəlikləri irəli ıxıb, gözlər isə kəllənin yan tərəflərində yerləşib. Müasir timsahların burnu və gözləri daha yüksəkdə yerləşir, bu da onlara gizlənərək ovlarını sudan izləməyə imkan verir.

Alimlər müxtəlif dövrlərdə yaşamış timsah qohumları arasında oxşar bədən quruluşlarının inkişafını "konvergent təkamül" nümunəsi hesab edirlər. Başqa sözlə, uzaqdan qohum olan növlər oxşar yaşayış şəraitinə görə oxşar xüsusiyyətlər əldə edə bilirlər.

"K. atrox" və buna bənzər iri ətyeyən növlər meyzozoyik dövrünün sonunda baş verən kütləvi yoxa çıxmadan sağ qurtara bilməyiblər. Tədqiqatçılar bunun heyvanın "hipercarnivor" qidalanması ilə bağlı ola biləcəyinə inanırlar. Ölçüsü daha kiçik olan və müxtəlif qidalarla yaşaya bilən timsahlar günümüzə qədər gəlib çatıb.

Alimlər "K. atrox"un yaşayış mühitini və qidalanma vərdişlərini araşdırmaq üçün onun dişlərindən izotop məlumatları əldə etməyi planlaşdırırlar. Həmçinin bildirilir ki, onun sümük quruluşunun araşdırılması onun böyümə sürəti, yaşı və potensial xəstəlikləri haqqında daha çox məlumat verə bilər.

Mütəxəssislərin fikrincə, Pataqoniyada tapılan bu əlamətdar fosil yaxın illərdə qədim timsah qohumlarının təkamülü və onların ekosistemdəki rolu ilə bağlı yeni sirləri aça bilər.

Qadir, Bizimyol.info