Alimlər okean altında qədim dünya tapdı: İnsanın erkən tarixi haqqında anlayışlar sarsıldı

İndoneziya sahillərində tapılmış daşlaşmış kəllə sümüyü və minlərlə heyvan qalığı, indi okeanda itmiş, inkişaf etmiş bir dünyaya işarə edir.

Qaynarinfo xəbər verir ki, "Daily Qalaxy"nin yazdığına görə, alimlərin yeni kəşfi Cənub-Şərqi Asiyada insanın erkən tarixi haqqında köhnə anlayışlara şübhə yaradır. Xəbərə görə, Yava və Madura adaları arasındakı okean ərazisində alimlər bölgədə indiyədək tapılmış ilk hominin yaşayış yerinin qalıqlarını aşkar ediblər.

Nəşr yazır: "Onlar sadəcə bir sümük kolleksiyasından daha çox şey tapdıqlarına inanırlar - bu, Sundaland kimi tanınan, pleystosen dövründə Cənub-Şərqi Asiyanın çox hissəsini birləşdirən tarixöncəsi qitənin ilk fiziki sübutu ola bilər".

Alimlərin kəşfi iki kəllə sümüyü parçası ətrafında cəmləşir. Bunlar müasir insanın erkən əcdadı olan Homo Erektusa aid olduğu müəyyən edilib. 140 min ildən çox palçıq və qum qatları altında qalmış sümüklər 2011-ci ildə Madura boğazında qum çıxarılarkən tapılmışdı. Lakin yalnız indi Niderlandın Leyden Universitetindən arxeoloq Harold Berghuisin rəhbərlik etdiyi tədqiqatçılar qalıqların yaşını və növünü təsdiqləyib.

Şərqi Yava əyalətinin paytaxtı Surabaya yaxınlığında işçilər dəniz dibindən çöküntü qazarkən irəliləyiş baş verib. Torpaq bərpası işləri zamanı onlar 6000-dən çox onurğalı nümunəsi daxil olmaqla daşlaşmış qalıqlar aşkar ediblər. Ərazidə heyranedici növ müxtəlifliyi var: Komodo əjdahası, camışlar, marallar və stegodon kimi tanınan, nəsli kəsilmiş filabənzər ot yeyən məməli.

Qalıqlar arasında iki insan kəllə sümüyü parçası - alın və təmgə sümükləri var. Onların morfologiyası Homo Erektus sümüklərinə çox bənzəyir. Sümüklər çöküntünün son dəfə günəş işığına məruz qaldığı vaxtı müəyyən edən üsulla tarixləndirilib. Tədqiqatçılar nəticəyə gəliblər ki, vadi və onun məzmunu 162 min il ilə 119 min il əvvəl arasına aiddir.

Bundan əlavə, ekoloji təhlil köhnə Solo çayının bir hissəsi olmuş çay sisteminin konturunu aşkar edib. Bu çay, indi Zond silsiləsi olan yerdən keçərək şərqə axır. Bu çay orta pleystosenin sonunda zəngin çay ekosistemini dəstəkləyir. Sümüklərin tapıldığı vadi bir zamanlar maral növləri də daxil olmaqla, ot yeyən və yırtıcıların müxtəlif qarışığına ev sahibliyi edir.

Bu detallar nəhayət 14 min il ilə 7 min il əvvəl arasında dəniz səviyyəsinin yüksəlməsi ilə su altında qalmış bölgəyə nadir bir nəzər salmaq imkanı verir. Alimlər hesab edirlər ki, son buz dövrünün buzlaqlarının əriməsi okean səviyyəsini 120 metrdən çox qaldırdı, Sundalandın alçaq düzənliklərini su basıb və Cənub-Şərqi Asiya materiki ilə onun adaları arasındakı əlaqəni kəsib.

Heyvan sümüklərinin təhlili kəsik izlərinin aşkar edilə bilən nişanlarını ortaya çıxarıb. Alimlərin qeyd etdiyi kimi, bu, bölgədəki erkən homininlərin böyük heyvanları ovlamaq və emal etmək üçün alətlərdən istifadə etdiyini göstərir.

Berquis şərh edib: "Bu dövr bölgədə hominin populyasiyalarının böyük morfoloji müxtəlifliyi və hərəkətliliyi ilə xarakterizə olunur".

Nəticələr göstərir ki, qədim əhali dövrünə görə nisbətən irəliləmiş texnologiyalardan istifadə edərək ətraf mühitə uyğunlaşıb.

Ceyranabənzər növlərin sümükləri bu su altında qalmış landşaftın sıx cəngəllikdən daha çox savanaya bənzədiyi ideyasını dəstəkləyir. Böyük ot yeyənlərin və maralların olması əlavə olaraq göstərir ki, bu ərazi həm heyvanlar, həm də erkən insanlar üçün bol qida mənbəyi təmin edir.

Madura boğazında tapılmış kəllə sümüyü parçaları Homo Erektusun Cənub-Şərqi Asiyada məlum arealını genişləndirir. Bu erkən insanlar daha yüksək, dəstəklə daha düz dayanma, daha uzun ayaqlar və daha qısa qollar kimi müasir insan nisbətlərinə yaxın xüsusiyyətləri ilə tanınır.

Kəşf Asiyada insanın erkən tarixinin öyrənilməsində dönüş nöqtəsi olub. Arxeoloji geoloji və paleoekoloji üsulları birləşdirən tədqiqatçılar minilliklər boyu su altında qalmış insan təkamülünün o fəslinə işıq tutublar.

Aydın