Azərbaycan İbrahim sazişlərinə qoşulmalıdır ki, birgəyaşayış modeli kimi çıxış etsin Bakı yəhudilərinin baş ravvini

"Azərbaycan İbrahim sazişlərinə qoşularaq birgəyaşayış modeli kimi çıxış etməli və digər müsəlman ölkələrinin bu müqaviləyə qoşulmasına rəhbərlik etməlidir". 

Qaynarinfo-nun verdiyi xəbərə görə, bu fikri Azərbaycan Səfərad Yəhudiləri İcmasının sədri, baş ravvin Zamir İsayev çərşənbə günü "Xalqların səsi" forumunda  "The Jerusalem Post" nəşrinə verdiyi müsahibədə səsləndirib.  

Yəhudi icmasının ən aktual problemlərinin müzakirəsinə həsr olunmuş forumun 150 nümayəndəsindən biri olan ravvin bildirib ki, digər ölkələr Azərbaycan nümunəsindən yararlanaraq İsraillə danışıqlar aparmağı və münasibət qurmağı öyrənə bilərlər.  

"Azərbaycanın İsraillə münasibətləri yəhudilər və müsəlmanlar arasında birgəyaşayış modelidir. Azərbaycan bu təcrübəsini paylaşa bilər", – deyə İsayev vurğulayıb. "Düşünürəm ki, Azərbaycanda mövcud olan multikulturalizm və birgəyaşayış modelindən istifadə etməli və onu digər ölkələrlə, xüsusilə də müsəlman ölkələri ilə bölüşməliyik. Azərbaycan modeli bizə göstərir ki, birgə yaşamaq, inkişaf etmək və tərəqqi etmək mümkündür".  

İbrahim sazişləri təkcə iqtisadi əməkdaşlıq və təhlükəsizliklə məhdudlaşmır  

İsayevin fikrincə, Azərbaycan uzun illərdir İsraillə yaxşı münasibətlərə malik olsa da, İbrahim sazişləri yalnız iqtisadi əməkdaşlıq və təhlükəsizlik məsələlərini əhatə etmir.  

İsrail parlamentinin (Knesset) deputatı, "Şas" partiyasının üzvü Simon Moşiaşvili ötən çərşənbə günü Knessetdə çıxışı zamanı Bakı ravvininin adını çəkərək İsrail və Azərbaycan arasındakı strateji əlaqələrin inkişaf etdirilməsini və Azərbaycanın İbrahim sazişlərinə qoşulmasını təklif edib. İsayev bu təklifə görə minnətdarlığını bildirib.  

Knesset Kanalının məlumatına görə, İsrailin Baş Nazirlik İdarəsi Azərbaycan və ABŞ ilə üçtərəfli əlaqələri gücləndirmək üçün hər şeyi etdiyini açıqlayıb. İsayev bu cəhdləri müsbət dəyərləndirib.  

O, Azərbaycanın digər müsəlman ölkələri üçün nümunə ola biləcəyini vurğulayıb, çünki "Azərbaycanda antisemitizm yoxdur".  

Hazırda ölkədə 25-30 min yəhudi yaşayır və İsayevin sözlərinə görə, onlar "küçədə kippa ilə sərbəst gəzə, çöldə otura bilirlər. İsraildən gələn turistlər də Bakıda özlərini təhlükəsiz hiss edirlər. Məhz buna görə də Azərbaycan unikal bir ölkədir".  

QAYNARİNFO-dan: İbrahim sazişləri (Abraham Accords) 2020-ci ildə İsrail ilə bəzi ərəb və müsəlman ölkələri arasında diplomatik münasibətlərin normallaşdırılması məqsədilə imzalanmış razılaşmalardır. Bu sazişlər ilk olaraq Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və Bəhreyn ilə İsrail arasında bağlanıb, sonradan Mərakeş və Sudan da bu prosesə qoşulub.  

Azərbaycanın İbrahim sazişlərinə qoşulması o demək olardı ki, ölkə İsrail ilə əlaqələrini daha da rəsmi şəkildə gücləndirər və digər müsəlman ölkələrini də bu nümunəni izləməyə təşviq edərdi. Bu, siyasi, iqtisadi və təhlükəsizlik sahələrində əməkdaşlığın artması ilə yanaşı, müsəlman ölkələri ilə İsrail arasında daha geniş diplomatik inteqrasiyanın inkişafına töhfə verə bilər.

Bununla belə, ravvin İranla həmsərhəd olan bir ölkədə xarici qüvvələrin müdaxiləsi ilə bağlı narahatlığın mövcud olduğunu etiraf edib. Xüsusilə, oktyabrın 7-də İsraildə baş verən terror aktından sonra yəhudi icmasına aid ibadətgahlar, məktəblər və uşaq bağçalarında təhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilib. "Lakin Azərbaycan hökuməti həyatımızın maksimum təhlükəsiz olması üçün hər şeyi edir", – deyə İsayev bildirib. "Biz oktyabrın 7-dən əvvəl və sonra heç bir fərq hiss etmirik".  

İsayev həmçinin Azərbaycanda yəhudilər və israillilər haqqında maarifləndirmənin artdığını vurğulayıb və fevral ayında IMPACT-se təşkilatının apardığı bir araşdırmanı misal gətirib. Həmin araşdırmada Azərbaycan dərsliklərində yəhudilərə hörmətlə yanaşıldığı, antisemitizmin tərifinin verildiyi, Holokostun pisləndiyi və İsrail-Fələstin münaqişəsinin daha balanslı şəkildə əks olunduğu qeyd edilib.  

"Bu, çox vacib məsələdir, çünki gələcək nəsillərin təhsili ən mühüm prioritetdir", – deyə İsayev bildirib. "Dünyada, o cümlədən Qəzzada və fələstinlilər arasında müşahidə etdiyimiz bir çox problemlər onların təhsilindən və uşaqlarına yəhudilərə nifrət etməyi öyrətmələrindən qaynaqlanır".

İsayevə görə, insanın öz vətəndaşlarına hörmət etməyi və bir-birinə dəstək olmağı öyrənməsi çox vacibdir. O, bunun təkcə təhsildən deyil, Azərbaycan ənənələri və mədəniyyətindən də qaynaqlandığını vurğulayıb.  

"Azərbaycandakı yəhudi vətəndaşlar cəmiyyətin çox aktiv bir hissəsidir", – deyə Bakı ravvini bildirib.

Aydın