Icma.az
close
up
RU
Azərbaycanın demoqrafik inkişafı: artan ömür uzunluğu və yeni çağırışlar ARAŞDIRMA

Azərbaycanın demoqrafik inkişafı: artan ömür uzunluğu və yeni çağırışlar ARAŞDIRMA

Azertag saytından əldə olunan məlumata görə, Icma.az məlumat yayır.

Bakı, 3 setyabr, Təhminə Verdiyeva, AZƏRTAC

Son 20 ildə Azərbaycan demoqrafik inkişaf yolunda maraqlı dəyişikliklər yaşayıb. Əhalinin yaş strukturu, doğum və ölüm göstəriciləri, orta ömür uzunluğu və regionlar üzrə fərqlər ölkənin həm sosial, həm də iqtisadi inkişafına mühüm təsir göstərir. Bu dəyişikliklər bəzən çağırışlar yaratsa da, dövlət siyasətinin düzgün istiqamətləri və yeni təşəbbüslər sayəsində imkanlara da çevrilir.

AZƏRTAC son 20 ildə, xüsusilə 2000-ci illərin əvvəllərindən bu günə qədər müşahidə olunan demoqrafik trendlərə, yaşlı əhaliyə dəstək proqramlarına, əhali qocalmasının nəticələrinə və regionlar üzrə fərqləndirici amillərə nəzər salır.

Yaş quruluşu və əhalinin qocalması

Azərbaycan əhalisinin ümumi sayı artmaqda davam edir və bu, ölkənin gənc və işlək qüvvəyə malik olduğunu göstərir. Eyni zamanda, yaşlıların sayında da yüksəliş müşahidə olunur. Bu fakt təkcə qocalma deyil, həm də ömür uzunluğunun artması, sağlamlıq və həyat şəraitinin yaxşılaşması deməkdir. Statistik göstəricilərə görə, son 20 ildə 65 yaşdan yuxarı insanların xüsusi çəkisi təxminən 6 faizdən 9,9 faizə yüksəlib.

Yaşlıların çoxalması onların bilik və həyat təcrübəsinin cəmiyyət üçün daha əlçatan olmasına şərait yaradır. İqtisadi baxımdan isə bu, dövlətin yeni və müasir sosial müdafiə mexanizmləri qurmasını zəruri edir. Sosial sahədə yaşlı əhaliyə daha keyfiyyətli səhiyyə, sosial xidmət və aktiv həyat imkanları təqdim olunur.

Azərbaycanda DOST Agentliyi və beynəlxalq tərəfdaşların dəstəyi ilə həyata keçirilən layihələr yaşlıların cəmiyyətdə fəal rolunu gücləndirir. Onlara İKT bilikləri öyrədilir, asudə vaxtlarının səmərəli təşkili təmin olunur və sosial adaptasiya dəstəklənir. Bu təşəbbüslər göstərir ki, Azərbaycan yalnız gənclər ölkəsi deyil, həm də “bütün yaşlar üçün ölkə” konsepsiyasına uyğun inkişaf edir.

Doğum və ölümdə əsas tendensiyalar

Son illərdə doğum göstəricilərində müəyyən azalma olsa da, əhalinin təbii artımı hələ də müsbət qalır. Bu, Azərbaycanın dayanıqlı demoqrafik potensiala malik olduğunu göstərir. Ölüm göstəriciləri artsa da, orta ömür uzunluğu yüksəlməkdədir. Bu, səhiyyə xidmətlərinin yaxşılaşması, sağlamlıq mədəniyyətinin güclənməsi və sosial şəraitin möhkəmlənməsinin nəticəsidir.

2000-ci illərin əvvəllərində orta ömür uzunluğu təxminən 72 il idisə, bu gün 76 ilə yaxınlaşır. Kənd yerlərində doğum dərəcəsi şəhərlərə nisbətən daha yüksəkdir. Bu, kənd icmalarında ailə ənənələrinin güclü qalmasının göstəricisidir. Abşeron və Naxçıvan kimi urbanizasiyanın güclü olduğu bölgələrdə isə doğum səviyyəsi bir qədər aşağıdır.

Hazırda gözlənilən ömür uzunluğu kişilər üçün 73,5 il, qadınlar üçün 78,6 il olmaqla orta hesabla 75,9 ilə çatıb. Bu, Azərbaycan vətəndaşlarının daha sağlam və uzun ömür sürdüyünü sübut edir.

FOTO-4 – CƏDVƏL

Azərbaycanın demoqrafik inkişafı həm çağırışlar, həm də imkanlarla müşayiət olunur. Əhalinin qocalması faktı sadəcə problemlər yaratmır, əksinə, insanların daha uzun ömür yaşaması və rifah səviyyəsinin artması ilə bağlıdır. Doğum səviyyəsindəki dəyişikliklər, ölüm göstəriciləri və regionlararası fərqlər dövlətin sosial siyasətinə istiqamət verir.

Ən önəmlisi, orta ömür uzunluğunun artması, sağlamlıq və sosial xidmətlərin güclənməsi ölkənin ümumi inkişaf potensialını möhkəmləndirir. Azərbaycan həm gənc və dinamik ölkə olaraq qalır, həm də yaşlı nəsil üçün aktiv və dəyərli həyat şəraiti yaradır. Bu balans ölkənin gələcəkdə də dayanıqlı və pozitiv inkişaf yolunda irəliləyəcəyini göstərir.

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:71
embedMənbə:https://azertag.az
archiveBu xəbər 03 Sentyabr 2025 14:40 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see190

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see154

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see151

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see148

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see143

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see135

Tramp: Hazırda Rusiyaya qarşı yeni sanksiyaların tətbiqi üçün ən münasib vaxt deyil

17 Oktyabr 2025 03:21see134

Xaçmaz Rayon Prokurorluğunda “Açıq Qapı” Günü Keçirilib

17 Oktyabr 2025 11:35see131

Orban Putin Tramp görüşü barədə: Biz hazırıq!

17 Oktyabr 2025 04:35see130

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see129

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see128

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see128

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see127

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see125

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see124

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see124

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see123

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see123

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see122

Rusiya 4 bölgə üzərində 23 Ukrayna PUA sını vurub

17 Oktyabr 2025 04:22see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri