Bakı kritik qərar verdi: Rusiya Azərbaycandan qovulur

Rusiya-Azərbaycan münasibətləri son 30 ilin ən gərgin dövrünü yaşayır. Ötən il dekabrın 25-də AZAL-a məxsus sərnişin təyyarəsinin Rusiya hava məkanında xarici müdaxilə səbəbindən zədələnməsi, sonradan isə Aktau şəhərində qəzaya uğraması rəsmi Bakını şimal qonşusu qarşısında bir neçə tələblər qoymasına səbəb oldu.

Rusiya bu hadisəyə görə prezident səviyyəsində üzr istədi. Amma həlak olanların, yaralananların ailələrinə təzminat ödənmədi, dövlətə dəymiş ziyan Rusiya dövləti tərəfindən qarşılanmadı. Ən əsası isə günahkarlar cəzalandırılmadı.

Əksinə, Rusiya günahı Azərbaycanın, ekipajın üstünə atmağa davam edir. Artıq münasibətlər o həddə qədər gərginləşib ki, Azərbaycan Rusiyanı beynəlxalq məhkəmə verməyə hazırlaşır. Bu istiqamətdə prosesə start verildiyi deyilir. Üstəlik rəsmi Bakı Rusiyaya nota verdi. Azərbaycan XİN Rusiya Federasiyasının “Rossotrudniçestvo” agentliyinin Azərbaycan Respublikası ərazisində fəaliyyətinə xitam verilməsi ilə bağlı məlumat yaydı.

Globalinfo.az-a danışan Milli Məclisin Müdafiə, təhlükəsizlik və korrupsiya ilə mübarizə komitəsinin sədri Arzu Nağıyev baş verən hadisə ilə bağlı Rusiyanın mövqeyinin anlaşılmaz olduğunu vurğulayıb:

“Səsləndirilən fikirləri ilkin versiya kimi ortaya ataraq Azərbaycana ciddi cavab verməməyə çalışırlar. Kremldən tapşırıq alan bir sıra siyasətçilər, KİV ciddi cəhdlə prosesdə pilotları günahlandırmağa çalışır. Absurd məsələdir. İlkin araşdırma da göstərdi ki, “Azərbaycan Hava Yolları”na məxsus olan təyyarə dekabrın 25-də qəzaya uğrayıb, 38 nəfər həlak olub, 29 nəfər isə yaralanıb. Burada Azərbaycanla yanaşı Rusiya, Qazaxıstan vətəndaşları da var idi. Öz vətəndaşına bu qədər biganə qalmaq təəssüfləndirici haldır. Qazaxıstan Nəqliyyat Nazirliyinin ilkin hesabatı da bir daha göstərir ki, Rusiya qərəzli yanaşmasını davam etdirməkdədir. AZAL-a məxsus sərnişin təyyarəsi aparılan araşdırmalara görə, Rusiya səmasında, Qroznı hava limanı üzərində GPS siqnallarının itməsi halı ilə üzləşib, “Pantsir-S” raketi ilə vurulub. Bütün bunlar hesabatda da qeyd olunub. Pilot Bakıya qayıtmaq qərarı verib, həmin siqnalların kənar müdaxilə nəticəsində işləməməsi səbəbindən bu qərar yerinə yetirilməyib”.

Deputatın sözlərinə görə, ciddi cəhdlə “Kavyor əməliyyatı” gündəmə gətirilir:

“Bu əməliyyat təyyarənin vurulmasından sonra ortaya çıxdı. İlkin hesabatda da görünür ki, sözügedən proseslər arasında 10 dəqiqəyə yaxın fərq var. Təyyarənin vurulması faktı təsdiq olunur. Foto, audio, rəqəmsal qeydiyyatlar var. Rusiya bu faktlardan qaça bilməz. Maraqlı budur ki, hesabat yayıldıqdan sonra Rusiyanın nəzarətində olan qurumlar, “Rosaviasiya” məsuliyyətdən yayınmaq üçün əsassız açıqlamalarla çıxış edir. Mətbuat da bu deyilənləri təkrarlayır. Bu birinci hal deyil. Dəfələrlə həmin praktikanın şahidi olmuşuq. Hələ, 2014-cü ildə Ukrayna səmasında vurulmuş “Malayziya Hava Yolları”na məxsus MH17 təyyarəsinin vurulmasında da belə ajiotaj yaradıldı. Məsuliyyəti Ukraynanın üzərinə atmaq istəsələr də illər keçdikdən sonra sübut olundu ki, Rusiya bu prosesdə iştirak edib”.

Arzu Nağıyev qeyd edir ki, hazırda məlum hadisə səbəbindən Rusiyanın üzərinə düşən öhdəliklərə əməl etməməsi iki ölkə arasında müəyyən soyuqluğun yaranmasına səbəb olub:

“Rusiya üzrlə yanaşı təzminat ödəməli, səbəbkarların cəzalandırılmasını həyata keçirməlidir. Azərbaycan hələlik dialoq yolu ilə Rusiyanın bu addımları atacağını gözləyir. Lakin əksi olarsa, rəsmi Bakı beynəlxalq məhkəməyə müraciət etmək hüququndan istifadə edərək qəzanın səbəblərinin araşdırılmasını tələb edə bilər. Rusiya Azərbaycanla münasibətlərin pisləşməsində maraqlı deyilsə, atacağı addımları yaxşı dəyərləndirməlidir.

Digər tərəfdən son günlər Bakıda fəaliyyət göstərən “Rus evi”nin qərəzli mövqeyi, fəaliyyəti də diqqətçəkəndir. Hüquq-mühafizə orqanlarının “Rus evi”ni nəzarətə götürdüyü, müşahidə kameralarının quraşdırıldığına dair məlumatlar da var. Bura ciddi nəzarətdə saxlanılır. Görünür, yaxın günlərdə onun fəaliyyəti ilə bağlı da mühüm addımlar atıla bilər. Rusiya Azərbaycanla münasibətlərinə ciddi yanaşmalıdır. Çünki mövcud reallıqlar fonunda Azərbaycan Cənubi Qafqazda əsas söz sahiblərindən birinə çevrilib”.