Bioloji qocalmanın başladığı yaş açıqlandı

Yetkinlik yaşına qədər insan orqanizmi hüceyrənin sağ qalması üçün vacib olan genomun bir hissəsi olan ribosomal DNT funksiyasını aktiv şəkildə saxlayır. Ancaq yetkinlik dövründə onun effektivliyi azalır və qocalmanın molekulyar mexanizmlərini işə salır.

"Unikal" xəbər verir ki, almaniyadan olan tədqiqatçılar belə qənaətə gəliblər. 

Alimlər doğumdan 18 yaşa qədər olan 280 nəfərin qan nümunələrini analiz ediblər. Onlar iki parametri qiymətləndiriblər: rDNT nüsxələrinin sayı və onların metilasiya səviyyəsi - gen aktivliyini "söndürən" kimyəvi marker. Məlum olub ki, uşaq və yeniyetmələrdə aktiv (metilləşməmiş) nüsxələrin sayı azalmır, əksinə, bir qədər də artır. Bu o deməkdir ki, hüceyrələr yeniyetməlik dövründə rDNT funksiyasını "gənc" vəziyyətdə saxlayırlar.

Yetkinlərdə əks proses müşahidə olunur: yaşla aktiv nüsxələrin sayı azalır, metilasiya səviyyəsi isə yüksəlir. Alimlərin fikrincə, bu cür dəyişikliklər hüceyrə qocalmasının etibarlı biomarkeri rolunu oynayır.

"Bizim məlumatlarımız göstərir ki, gənclərin toxumalarında aktiv rDNT-nin vəziyyəti molekulyar səviyyədə saxlanılır. Bu, hüceyrə gəncliyinin qorunmasının təbii mexanizminin bir hissəsi ola bilər", - müəlliflər qeyd edirlər.

Tədqiqat həmçinin göstərdi ki, rDNT dəyişiklikləri uşaqlarda inkişaf geriliyi ilə əlaqəli deyil və buna görə də erkən patologiyalara səbəb olmur.