Bu qida yaddaşı silir!

Hər gün üç dəfə yemək yeyirik, amma bu yeməklərin beynimizə nə qədər təsir etdiyini düşünürükmü? 

News24.az bildirir ki, Harvard Universitetinin son araşdırması göstərdi ki, gündəlik həyatımızda mütəmadi istifadə etdiyimiz bəzi qidalar yaddaş itkisindən tutmuş demensiyaya qədər bir çox ciddi beyin xəstəliklərinə yol aça bilər. Mütəxəssislər bu təhlükəyə diqqət çəkir və xəbərdarlıq edirlər: “Bu qidanı rasionunuzdan çıxarın, beyninizi qoruyun!”

Beyin sağlamlığına təsir edən gizli təhlükə: Gündəlik qidalar

Son illər aparılan tədqiqatlar sübut edir ki, bədən sağlamlığımız qədər, zihni sağlamlığımız da qidalanmadan birbaşa təsirlənir. Harvard və Oxford universitetlərinin də iştirak etdiyi beynəlxalq araşdırmalar göstərir ki, xüsusilə müasir Qərb qidalanma tərzi beyin üçün ciddi təhlükə yaradır.

10 mindən çox insanın qatıldığı Avropa mərkəzli bir araşdırma nəticəsində sənaye üsulu ilə hazırlanmış, yəni “ultra işlənmiş” qidalarla zəngin bir pəhriz tətbiq edən şəxslərdə 50 yaşına çatmadan yaddaş pozğunluqları riski xeyli artdığı məlum olub. Ən diqqətçəkici məqam isə ondan ibarətdir ki, yalnız bir neçə aylıq düzgün qidalanma dəyişikliyi ilə beyində nəzərəçarpacaq dərəcədə bilişsel funksiyalarda irəliləyiş əldə etmək mümkündür.

“Yediyimiz hər şey beynimizin bir hissəsinə çevrilir”

Neyrobioloq və yazıçı Lisa Mosconi özünün “Brain Food” adlı kitabında qeyd edir:

“Yediyimiz hər bir qida beyin hüceyrələrimizi birbaşa təsirləndirir. Qidalar qan dövranı vasitəsilə neyronlara çatır, onları yeniləyir, sinir rabitəsini gücləndirir və uzunmüddətli yaddaşın formalaşmasında mühüm rol oynayır.”

Bu isə o deməkdir ki, zərərli qidalanma təkcə əhval-ruhiyyəmizi və enerjimizi deyil, beynin fiziki strukturunu da poza bilər.

Harvard Universitetinə görə beyin üçün zərərli 5 əsas qida qrupu

Harvard Universiteti beyin funksiyalarına zərər verə biləcək qidaları beş əsas kateqoriyada toplayıb:

1. Ultra işlənmiş qidalar

(Paketlənmiş qəlyanaltılar, qazlı içkilər, sənaye üsulu ilə hazırlanmış dondurmalar, hazır pizzalar və s.)

Bu qidalar beyin plastisiyasına zərər verir, neyronlar arasında əlaqəni zəiflədir. Qidalanmanın yalnız 20%-i təbii qidalarla əvəzlənəndə belə, alzheimer və demensiya riski 34% azalır.

2. Şəkər

Xüsusilə hipokampus adlı yaddaşa cavabdeh beyin bölgəsinə zərər verir və yaddaş zəifləməsinə səbəb olur.

3. Tez-tez istifadə olunan qızartmalar

Damar sisteminə təsir edərək beyinə qan axınını azaldır, bu da bilişsel qabiliyyətlərdə zəifləməyə səbəb olur.

4. Alkoqol

Neyronlar üzərində birbaşa mənfi təsir göstərir, uzunmüddətli yaddaş pozuntularına səbəb ola bilər.

5. Süni şirinləşdiricilər

"Daha yüngül" və ya “diyet” qidalar olaraq təqdim olunsalar da, diqqət əskikliyi və yaddaş problemləri ilə əlaqələndirilirlər.