Dəniz bakteriyalarından alınan şəkər xərçəng hüceyrələrinin məhvinə səbəb oldu

Dəniz “Spongiibacter nanhainus” bakteriyasından təcrid olunmuş ekzopolisaxarid EPS3.9 xərçəng hüceyrələrinin öz-özünə məhv edilməsinə səbəb ola bilir. Çin Elmlər Akademiyasının alimləri belə qənaətə gəliblər. Araşdırmanın nəticələri “The FASEB Journal”-da dərc olunub.
EPS3.9 molekulu mannoz və qlükozadan ibarətdir. Laboratoriya təcrübələri göstərdi ki, ekzopolisaxarid şiş hüceyrələrində proqramlaşdırılmış hüceyrə ölümünün iltihablı forması olan piroptozu tətikləyəbilir. Bu mexanizm klassik apoptozdan fərqlənir - daha aqressivdir, hüceyrə membranının məhv edilməsi və immunitet sistemini cəlb edən siqnalların buraxılması ilə müşayiət olunur.
Alimlər aşkar ediblər ki, EPS3.9 birbaşa hüceyrə membranındakı yağ molekullarına təsir edir. Bu, içəridən iltihab və hüceyrə məhvinə səbəb olan zəncirvari reaksiyaya səbəb olur. Bu təsir lösemi modelləşdirən insan hüceyrə mədəniyyətlərində müşahidə edildi. Qaraciyər xərçəngi olan laboratoriya siçanlarında EPS3.9 nəinki şiş böyüməsini yavaşlatdı, həm də ona qarşı immun reaksiyanı aktivləşdirdi.
Çin Elmlər Akademiyasının doktoru Çaomin Sunun sözlərinə görə, bu kəşf dəniz mikroorqanizmlərinin yeni dərmanların mənbəyi kimi potensialını vurğulayır. Tədqiqat ənənəvi kimyaterapiyaya alternativ ola biləcək piroptozun aktivləşdirilməsinə əsaslanan dərmanların yaradılması perspektivini açır. Bu yanaşma daha seçicidir və sağlam toxuma üçün daha az toksik ola bilər.
Bundan əlavə, immun sisteminin aktivləşdirilməsi EPS3.9-u mövcud immunoterapiyalarla birləşdirmək şansını artırır.
Bununla belə, alimlər vurğulayırlar ki, heyvanların nəticələri həmişə insan orqanizminin reaksiyasını tam əks etdirmir. EPS3.9-un insanlarda effektivliyini və təhlükəsizliyini təsdiqləmək üçün geniş miqyaslı klinik sınaqlara ehtiyac var.
Almaz Həsənli