Putin uğursuzluğa düçar olacaq, Zelenskinin isə... “The Telegraph”

Tramp Putinə təzyiqi artıra və onu çətin seçim etməyə məcbur edə bilər. Lakin çox şey Zelenskidən asılıdır.

Təxminən bir il əvvəl ABŞ prezidenti Donald Tramp Vladimir Zelenskiyə Kiyevin guya "kozırları" olmadığını demişdi.

Lakin bu müddət ərzində Ukraynanın müdafiəsi davam etdi və əvvəllər tətbiq edilən, faktiki olaraq Ukraynanın təslim olması demək olacaq 28 maddəlik plan gündəmdən çıxarıldı. Bunun əvəzinə təhlükəsizlik zəmanətlərini və ölkənin mərhələli şəkildə bərpasını nəzərdə tutan yenilənmiş 20 maddəlik strateji sənəd təqdim edildi.

Lent.az xəbər verir ki, bu barədə "The Telegraph"ın Brüssel müxbiri Co Barns yazır.

O, Ukraynanın sülh müqaviləsi üçün daha məqbul şərtlərə nail olmaq üçün hələ də real şansının olduğunu təxmin edir. Əsas məqam Zelenskinin dekabrın 28-də Floridada Trampla görüşü olacaq və Ukrayna prezidenti Ukrayna və Amerika danışıqçıları tərəfindən birgə hazırlanmış sülh planının yeni versiyasını müdafiə etməli olacaq.

Sülh prosesinin əsas çətinlikləri

Nəşr qeyd edir ki, sənədin hazırkı versiyasında hələ də iki həssas və həll olunmamış məsələ var: ərazi demarkasiyasının dəqiq parametrləri və Zaporojye Atom Elektrik Stansiyasının gələcəyi. Lakin, hətta bu sahələrdə də müəyyən irəliləyişlər müşahidə olunub.

Barns vurğulayır ki, bir neçə il ərzində nə Kiyev, nə də Moskva ən həssas məsələlərdə güzəştə getməyə hazır deyildilər. Lakin indi tərəflər əvvəllər qeyri-mümkün hesab edilən həll yollarını müzakirə etməyə tədricən yaxınlaşırlar.

Xüsusilə, Zelenski bu yaxınlarda Ukrayna qüvvələrinin Donbasın nəzarət altında olan bəzi ərazilərindən çıxarılması ehtimalını irəli sürüb, lakin bu, yalnız Rusiyanın qarşılıqlı addımlar atması şərtilə baş verə bilər. Belə bir ssenari silahsızlaşdırılmış zonanın yaradılmasına gətirib çıxara bilər. Lakin Barnesin qeyd etdiyi kimi, Moskva bu təklifi rədd edib.

Zaporojye AES ətrafındakı vəziyyət xüsusi diqqət mərkəzindədir. ABŞ Ukrayna, Rusiya və Vaşinqtonun iştirakı ilə stansiyanın birgə idarə olunmasını təklif etsə də, Zelenski bildirib ki, obyektin tammiqyaslı işğalından və ələ keçirilməsindən sonra Rusiya ilə hər hansı birgə iqtisadi və ya kommersiya əməkdaşlığı Kiyev üçün qəbuledilməzdir.

Kremlin qarşısında duran seçim

Barnesin sözlərinə görə, davam edən fikir ayrılıqlarına baxmayaraq, Ukrayna ilə Rusiya arasında sülh müqaviləsi ehtimalı getdikcə artır. O hesab edir ki, Kiyevin məhdud güzəştlərə getmək istəyi Trampı Vladimir Putinə təzyiqi artırmağa sövq edə bilər. Bu halda, Rusiya lideri müharibəni artan nəticələri ilə davam etdirmək, yoxsa güzəştə getmək barədə qərar verməli olacaq.

Eyni zamanda, Putinin son açıqlamaları onun Ukraynaya qarşı təcavüzünə son qoymağa hazır olduğunu göstərmir. Barns xatırladır ki, Kreml lideri dəfələrlə Donbası tam nəzarətə götürmək niyyətindən danışıb, Kiyev isə belə bir variantın qəbuledilməz olduğunu açıq şəkildə bildirib.

Bundan əlavə, Rusiya hökumətinin digər nümayəndələri dəfələrlə bildiriblər ki, əsasən Ukraynanın güzəştlərinə əsaslanan yalnız ilkin 28 maddəlik planı nəzərdən keçirməyə hazırdırlar.

Kiyevin xeyrinə olan amillər

Müəllif qeyd edir ki, Rusiya ordusu ardıcıl ikinci ildir ki, şərq cəbhəsindəki əsas qalalar olan Pokrovsk və Kupyansk şəhərlərini ələ keçirə bilmir. Putinin şəhər üzərində tam nəzarət iddialarından bir neçə gün sonra Zelenskinin Kupyanskda peyda olması Kremlin imicinə əlavə bir zərbə olub.

Məqalədə vurğulanır ki, cəbhə xəttində əhəmiyyətli uğurların olmaması fonunda Rusiyada pisləşən iqtisadi vəziyyət Qərbin Kremlə təzyiq göstərmək üçün ən təsirli vasitəsi olaraq qalır. Rusiyanın hərbi və resurs tükənməsi getdikcə artır və Vaşinqtonun vasitəçiliyi ilə həyata keçirilən sürətli və əlverişsiz təslimçilik Ukrayna üçün getdikcə daha az ehtimal olunur.