Icma.az
close
up
RU
Qafqazın ilk metrosu: Tbilisi, Bakı, yoxsa İrəvan?

Qafqazın ilk metrosu: Tbilisi, Bakı, yoxsa İrəvan?

Adelet.az saytından alınan məlumata görə, Icma.az bildirir.

Siz bilirdinizmi, ilk dəfə metro Qafqaz respublikalarından hansına çəkilib?


Yəqin ki, hələ də bir çoxunuz elə bilirsiniz ki, Qafqazda ilk metropoliten Bakıda açılıb? Amma elə deyil. Elə isə bu kiçik araşdırmanı oxuyun:

Gürcüstanın paytaxtında Tiflis mitropolitinin tikintisi haqqında qərar SSRİ Nazirlər Soveti tərəfindən 29 sentyabr 1951-ci ildə qəbul edilir və tikinti SSRİ Nəqliyyat və Tikinti Nazirliyinə həvalə edilir. 28 noyabr 1965-ci ildə ilk qatar sınaq sürüşü etdi.

11 yanvar 1966-cı ildə altı stansiyadan ibarət birinci xəttin birinci rayonu (6,3 km) istifadəyə verildi: Didube , Elektrodepo , Oktomberi , Stansiya Meydanı , Marcanişvili və Rustaveli . Hazırda 2 xətti 23 stansiyası var və sistem uzunluğu 27,3 km əhatə edir.

Azərbaycanın paytaxtı Bakı metropoliten xətlərini birləşdirən nəqliyyat sistemi,yəni Bakı metrosu türk ölkələri arasında qurulan ilk metropolitendir ki, 1947-ci ildə, müharibədən 2 il sonra hökumət layihə-axtarış işlərinin aparılmasının başlanması barədə qərar qəbul edir. 1949-cu ildə metropolitenin tikinti bazasının yaradılması başlanır, 1954-cü ildə isə birinci xəttin texniki layihəsi təsdiq olunur və metropolitenin 12.1 km-lik xəttinin inşası başlanır. Baş yolun xətləri dəniz sahilindən 500–700-m aralı keçərək buxtaya paralel surətdə uzanıb gedirdi.
1953-cü ildə tikinti işləri müvəqqəti dayandırılır və yalnız 1960-cı ildə bərpa olunur. Bu da Bakı metrosunun istismara verilməsini xeyli gecikdirir.1966-cı ildə tərkibində hərəkət, hərəkət qatarları, yol və tunel qurğuları, sanitariya texnikası və elektromexanika, işarəvermə və rabitə, material-texniki təminat xidmətləri kimi 6 xidməti olan Bakı Metropoliteni İdarəsi yaradılır.

1967-ci il noyabrın 6-da Bakı şəhərində metrosunun 5 stansiyası — Bakı Soveti, 26 Bakı Komissarı, 28 Aprel, Gənclik və Nəriman Nərimanov stansiyaları və 9.2 km-lik yeraltı xətləri olan birinci növbəsi istismara verilir, həmin stansiyalardan 4-ü böyük dərinlikdə idi ki, bunlardan da birisi Qara Şəhər adlanan ərazidə yerləşən Stepan Şaumyan stansiyası idi.

Metropoliten ümumi uzunluğu təxminən 40 km olan 3 xəttdən, 27 işləyən və dörd tikilən stansiyadan ibarətdir, həmin stansiyaların 11-nin vestibülü vardır. Stansiyaların yeddisi böyük dərinlikdə yerləşir. Metropolitendə pilləkan zolağının ümumi uzunluğu 4,000 metrdən artıq olan beş tipli 39 eskalator işə salınmışdır. Tunel tikililərinin ümumi uzunluğu 17.1 kilometrdən artıqdır. Bakı metrosunun nadirliyi bundan ibarətdir ki, onun xətləri təpəlik ərazidə yerləşən şəhərin bir-biri ilə kəsişən relyefi üzrə salınmışdır, burada 60% və 40%-minlik mailliklər və kiçik radiuslu çox saylı əyrilər mövcuddur.

Ermənistanın paytaxtı İrəvandakı metropoliten isə Qafqazdakı ən gənci metropolitendir.  1981-ci ilin bu günündə - martın 7-də İrəvan metrosunun açılış mərasimi olub. 5 stansiya işlədilib: “Berekamutyun”, “Marşal Baqramyan”, “Gənclər”, “Respublika Meydanı”, “Sasuntsi Davit”, sonralar isə 1983-cü ildə. “Qortsaranai” 1984-cü ildə istismara verilib. 1986-cı ildə “Şenqavit”, “Qaregin Njde meydanı”, 1989-cu ildə “Zoravar Andranik”, 1997-ci ildə “Çarbax”.
“Karen Dəmirçyandan sonra İrəvan metrosu” hazırda 12,1 km-dən çox ümumi istismar uzunluğuna (bir istiqamətə), 10 stansiyaya malikdir.

 Əntiqə Rəşid 

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:73
embedMənbə:https://adalet.az
archiveBu xəbər 07 Mart 2025 11:33 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see242

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see206

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see196

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see190

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see175

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see171

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see167

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see153

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see150

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see145

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see132

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see132

Tramp etmədi, Orbanın da fikri yoxdur Putinlə bağlı məsələyə reaksiya

22 Oktyabr 2025 12:18see128

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see127

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see126

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see125

Ştutqart la oyundan öncə Fənərbaxça da 4 itki

22 Oktyabr 2025 20:14see123

İlk qadın gəmi kapitanı ekranda

23 Oktyabr 2025 10:17see123
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri