Tahir Gözel: Data və süni intellekt dövründə kibertəhlükəsizlik milli təhlükəsizliyimizin əsas dayaqlarındandır

“Proxima Tech” dən ölkə üzrə güclü “kiberqalxan” — yeni Kibertəhlükəsizlik Əməliyyat Mərkəzi

Bakı, 20 noyabr, AZƏRTAC

Azərbaycanda rəqəmsallaşma prosesinin sürətlənməsi, böyük həcmdə məlumatların toplanması və kritik infrastrukturun genişlənməsi fonunda kibertəhlükəsizlik ölkənin milli təhlükəsizliyi üçün strateji əhəmiyyət daşıyır.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirləri “Qarabağ” Futbol Klubunun prezidenti və “Proxima Tech” şirkətinin təsisçisi Tahir Gözel Bakıda keçirilən “Proxima Cyberday 2025” tədbirində jurnalistlərə açıqlamasında səsləndirib. Bildirib ki, Azərbaycan sürətlə rəqəmsallaşan və böyük həcmdə məlumatların toplandığı bir ölkəyə çevrilir. Dövlət qurumlarının, korporativ strukturların, səhiyyə və digər sektorların məlumat infrastrukturunun genişlənməsi fonunda dataların qorunması milli təhlükəsizliyin ən vacib istiqamətlərindən biri kimi ön plana çıxır.

Onun sözlərinə görə, telekommunikasiya şirkətlərinin və böyük korporasiyaların regional və beynəlxalq arenada genişlənməsi ölkənin texnoloji inkişaf tempini daha da artırır. Bu isə ölkəni rəqiblərin, qərəzli qüvvələrin kiberhücumlarına qarşı daha həssas edir.

“Data və süni intellekt dövründə ölkələr üçün əsas məsələ bu məlumatları qorumaq və hücumlara qarşı dayanıqlı ekosistem yaratmaqdır. Çünki kiberhücumlar artıq sadə fərdlərin deyil, süni intellekt tərəfindən idarə olunan avtomatlaşdırılmış agentlərin iştirakı ilə həyata keçirilir”, – deyə Tahir Gözel qeyd edib. O deyib ki, “Proxima Tech” şirkətinin yeni Kibertəhlükəsizlik Əməliyyat Mərkəzi məhz bu ehtiyacı qarşılayır. Mərkəzdə “Cisco”, “Palo Alto”, “CrowdStrike”, “Nothreat” və digər qlobal tərəfdaşların ən müasir texnologiyaları tətbiq edilir, süni intellekt əsaslı qabaqcıl müdafiə sistemləri qurulur.

“Proxima Tech” şirkətinin təsisçisi vurğulayıb ki, məqsəd Azərbaycanın kritik infrastrukturunu, dövlət və özəl sektor məlumatlarını yüksək səviyyədə qoruyan güclü “kiberqalxan” formalaşdırmaqdır. O, həmçinin gələcəkdə ölkə gənclərinin dünya miqyasında rəqabət apara bilən kibertəhlükəsizlik məhsulları hazırlamasına, yerli startapların inkişaf etdirilərək milyard dollarlıq “unikon”lara çevrilməsinə dəstək vermək niyyətini ifadə edib.

“Süni intellekt və data erasında bizim öz yüksək texnoloji məhsullarımız və qlobal dəyərə malik şirkətlərimiz olmalıdır. Məqsədimiz məhz budur”, – deyə Tahir Gözel vurğulayıb.

Tədbirdə çıxış edən Azərbaycan Respublikasının Xüsusi Rabitə və İnformasiya Təhlükəsizliyi Dövlət Xidmətinin baş idarə rəisinin müavini Tural Məmmədov ölkədə kibertəhlükəsizlik ekosisteminin gücləndirilməsi istiqamətində görülən işlərdən danışıb, yerli şirkətlərin artması rəqəmsal suverenlik baxımından müsbət hal olduğunu vurğulayıb.

XRİTDX rəsmisi iki gün əvvəl baş vermiş və 9000-dən çox resursun fəaliyyətinə təsir edən kiberinsidentin yalnız “Cloudflare hadisəsi” kimi qiymətləndirilməsinin doğru olmadığını, bunun xüsusən özəl sektorda xarici asılılığın doğurduğu riskləri bir daha göstərdiyini qeyd edib. O vurğulayıb ki, təsirlənən resursların əhəmiyyətli hissəsi media resursları olub və bu, informasiya müharibəsinə hazırlığın təmin edilməsində yerli həllərin vacibliyini bir daha önə çıxarır. Tural Məmmədov bildirib ki, dövlətin həyata keçirdiyi siyasət nəticəsində lokal mühafizə mexanizmlərinə üstünlük verilir. Son üç ildə 457-dən çox dövlət qurumunun şəbəkə təhlükəsizliyi “AzStateNet” şəbəkəsi üzərinə keçirilməklə lokallaşdırılıb və tam yerli mühafizə təmin edilib.

O əlavə edib ki, ölkədə qlobal internetlə bağlı kəsinti baş verəcəyi təqdirdə belə, bütün dövlət informasiya ehtiyatlarının fəaliyyəti lokal mühitdə tam təmin olunacaq. XRİTDX tərəfindən güc strukturları və kritik infrastruktur üçün təmin edilən xüsusi rabitə və radiorabitə xidmətləri də mobil şəbəkələrdən asılı olmadan işləyir. Həmçinin dövlət qurumlarında tətbiq olunan və vatsapa alternativ kimi təqdim edilən “Teams” platforması xarici asılılığı azaltmağa xidmət edən yerli həllərdən biridir.

Tural Məmmədov “Proxima Tech” kimi yerli şirkətlərin təşəbbüslərinin ekosistemin inkişafına ciddi töhfə verəcəyini qeyd edib.

Tədbirdə “CrowdStrike”, “CyberArk”, “Cymulate”, “Dell Technologies”, “F5”, “Fortinet”, “IBM”, “Mirket”, “Netwrix”, “Nothreat”, “Palo Alto Networks”, “Tenable”, “TrendMicro” beynəlxalq şirkətlərinin təmsilçiləri ən müasir kibertəhlükəsizlik həllərini təqdim ediblər. Mövzular sırasında “Süni intellekt dövründə aparıcı kibermüdafiə”, “Maşın və insan şəxsiyyətlərinin qorunması”, “Davamlı təhdidlərə məruz qalmanın idarə edilməsi”, “Kiberdavamlılıq modelləri”, “Aldatma texnologiyaları”, “Risk əsaslı zəifliklərin idarə edilməsi”, “Tətbiq təhlükəsizliyinin transformasiyası” kimi məsələlər yer alıb.

Gün ərzində keçirilən panel sessiyalarda da Azərbaycan üzrə kibertəhlükəsizlik imkanları, mövcud risklər, dövlət-özəl sektor əməkdaşlığı və süni intellekt erasında təhlükəsizlik yanaşmaları müzakirə olunub. Panelə “Proxima Tech Cyber Security” şirkətinin kibertəhlükəsizlik üzrə biznes inkişaf meneceri Nərgiz Verdiyeva moderatorluq edib.

Tədbir ölkənin kibertəhlükəsizlik sahəsində artan potensialını, yerli şirkətlərin qlobal standartlara uyğunlaşmasını və Azərbaycanın regional innovasiya mərkəzinə çevrilməsi istiqamətində atdığı addımları nümayiş etdirmək məqsədilə keçirilib.