Tural Abbaslı: Biz sülh müqaviləsinin imzalanmasının tərəfdarı deyilik SÖHBƏT
Ermənistanın Maliyyə Nazirliyinin rəhbəri Vahe Hovhannisyan parlament komissiyalarında büdcə dinləmələri zamanı deyib ki, müdafiəyə 1,7 milyard dollardan çox vəsait xərclənəcək.
O bildirib ki, müdafiə xərcləri dövlət büdcəsinin ən mühüm hissəsidir:
"Bu xərclər ölkənin bütün potensialını cəmləşdirir və bu, təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsi üçündür. Hərbi büdcənin 55,8 faizi müdafiə sənayesinin payına düşəcək."
Qeyd edək ki, müdafiə xərclərinə 1,7 milyard dollardan artıq pul ayrılması Ermənistan tarixində rekord göstəricidir.
"Sherg.az"ın budəfəki müsahibi Ağ Partiya sədri Tural Abbaslıdır. O, mövzu ilə bağlı suallarımızı cavablandırarkən bildirib ki, Azərbaycan Qafqazda lider ölkə statusunu qorumaq üçün hansı tədbirlər lazımdırsa, dərhal həyata keçirilməlidir.
-Tural bəy, Ermənistanın müdafiə büdcəsini rekord səviyyədə artırması Azərbaycan üçün hansı təhlükəsizlik riskləri yarada bilər?
-Qarabağ müharibəsindən sonra Ermənistan beynəlxalq aləmdə özünü sülhpərvər bir dövlət kimi təqdim etməyə çalışır. Paşinyan az qala "sülh göyərçini" kimi bütün Avropa ölkələrinə səfərlər edib. Lakin onların əməlləri sözləri ilə uyğun gəlmir. Əksinə, Ermənistan tarixində ən yüksək hərbi büdcə olan 1,7 milyard dolları təsdiqləyərək silahlanır. Bu isə Ermənistanın sülh prosesinə yalnız vaxt qazanmaq üçün yanaşdığını düşündürür. Elə buna görədir ki, Azərbaycan 2025-ci ildə müdafiə xərclərinin 8,4 milyard manata çatdırılaraq silahlanma yarışında geriyə düşmək istəmir. Bu, rəsmi Bakının regional lider mövqeyini qorumaq və təhlükəsizliyini təmin etmək üçün atdığı zəruri addımdır.
-Sülh danışıqları bu vəziyyətdə hansı istiqamətə yönələcək?
-Açığı deyim ki, mən Ermənistanla hər hansı bir sülhün imzalanmasına tərəfdar deyiləm. Çünki qalib və məğlub arasında sülh imzalanmır, birtərəfli razılıq əldə olunur. Bu razılaşmada da şərtləri qalib tərəf diktə edir. Necə ki, Birinci Dünya Müharibəsindən sonra qaliblərin diktəsi ilə dünya nizamı formalaşdı, İkinci Dünya Müharibəsindən sonra yenə də qaliblərin iradəsi ilə dünyanın siyasi xəritəsi yenidən cızıldı, məğlub olan tərəflər – Almaniya və Yaponiya kimi – qaliblərin şərtlərini qəbul etdilər. Eyni şəkildə, Ermənistan da Azərbaycanın şərtlərini qəbul etməlidir. Lakin hazırda Ermənistan tərəfindən başladılan kampaniya Azərbaycanın "aqressiv ölkə" olduğu görüntüsü yaratmağa çalışır. Bu, beynəlxalq ictimaiyyətin gözündə Azərbaycanın mövqeyini zəiflətmək məqsədi güdür. Azərbaycan iqtidarı isə beynəlxalq təzyiqlərdən yayınmaq üçün sülh imzalamağa çalışır. Biz isə müxalifət partiyası olaraq Ermənistanla hər hansı bir sülh müqaviləsinin imzalanmasını mənasız hesab edirik. Çünki ermənilər indiyədək heç bir razılaşmaya sadiq qalmayıblar. Xüsusilə də 2020-ci ildə imzalanmış Üçtərəfli Bəyanatın bəndlərinə əməl etməmələri bunu bir daha sübut edir. Ehtimal olunan növbəti sülh müqaviləsi də bənzər aqibətlə üzləşəcək. Ermənistan sülh müqavilələrini sadəcə vaxt qazanmaq üçün bir vasitə kimi istifadə edir.
-Ermənistanın müdafiə büdcəsindəki artıma qarşı rəsmi Bakı əlavə tədbirlər görməlidirmi?
-Azərbaycan Ermənistanın atdığı hər bir addımı diqqətlə izləməli və uyğun addımlar atmalıdır. İstər müdafiə və hücum sistemlərinin möhkəmləndirilməsi, istərsə də Qafqazda lider ölkə statusunun qorunması üçün hansı tədbirlər lazımdırsa, dərhal həyata keçirilməlidir. Doğrudur, silahlanma yarışı tarixdə heç bir ölkəyə uzunmüddətli uğur gətirməyib. Amma bu yarışı başlayan tərəf biz deyilik.
-Qərb qonşumuzun silahlanmasının arxasında hansısa xarici qüvvələrin təsiri dayanır?
-Əlbəttə ki, burada xarici qüvvələrin təsirini görməmək mümkün deyil. Heç digər dövlətlərin fəaliyyətinə yox, Fransanın proseslərdəki mövqeyi göz önündədir. Mən düşünürəm ki, Ermənistan tarixi rolunu yenidən oynayır. Əvvəllər Rusiyanın əlində maşa idi, indi isə Qərbin. Təbii ki, İran da, Türkiyə ilə regional rəqabətinə görə Azərbaycana qarşı mövqe nümayiş etdirir. Düşünün, elə vəziyyət yaranıb ki, İran, Azərbaycanın güclənməsinə mane olmaq üçün Ermənistan sərhədlərini öz "qırmızı xətti" elan edib. Sözügedən güclərdən başqa Hindistan, Yunanıstan və digər dövlətlər Ermənistanı dirçəltmək, gücləndirmək üçün əllərindən gələni edirlər. Hesab edirəm ki, həmin ölkələrə xəbərdarlıq edilməli və konkret şərtlər irəli sürülməlidir.
-Bəs bu Azərbaycanın digər ölkələrlə münasibətlərinin pozulmasına səbəb olsa?
-Əgər kimlərsə perspektivsiz və daim böhran içində olan Ermənistana görə Azərbaycanla münasibətlərini pozmağa hazırdırsa, bu, onların seçimidir.
-Rəsmi İrəvanın silahlanmağa daha çox maliyyə ayırması Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin normallaşma prosesinə necə təsir edəcək?
Təbii ki, mənfi. Bu, sülh proseslərinə mənfi təsir edir. Yaxın gələcəkdə Ermənistanın taleyi heç də parlaq görünmür. Buradan Ermənistandakı siyasətçilərə bir çağırış etmək istəyirəm: əgər 1,7 milyard dollarınızı silahlanmaya yox, öz iqtisadiyyatınıza, xalqınızın rifahına və sosial şəraitin yaxşılaşdırılmasına sərf etsəniz, daha faydalı olar. Çünki Ermənistan nə Azərbaycanla hərbi yarışda ayaqlaşa bilər, nə də Azərbaycanın qarşısında duruş gətirə bilər.