60 il gizli qalan dəhşət: Kanalizasiya quyusunda 800 körpənin izi itdi

İrlandiyanın qərbindəki Tuam şəhərində katolik rahibələrin işlətdiyi keçmiş “Tənha ana” sığınacağının bağçasında rəsmi qeydiyyata alınmamış 800 körpənin cəsədinin basdırıla biləcəyi şübhəsi ilə qazıntılara başlanılır.

 “Sherg.az” “Milliyet.com.tr”yə istinadən bildirir ki, 1925-1961-ci illər arasında fəaliyyət göstərən və "Bon Secours Sisters" tərəfindən idarə olunan sığınacaq bağçasında təxminən 5000 kvadratmetr sahəni araşdırmaq üçün qazıntılar iyul ayında başlayacaq. Qazıntıların məqsədi sığınacaqda müxtəlif səbəblərdən həyatını itirdiyi iddia edilən körpələrin izinə düşməkdir. İddialar yerli tarixçi Ketrin Korless tərəfindən 2014-cü ildə aparılan araşdırmalara əsaslanır. Korless o dövrə aid 796 ölüm şəhadətnaməsinə daxil olub, lakin bu uşaqlar üçün heç bir məzar və ya rəsmi dəfn qeydi tapılmayıb. Bu tapıntılar körpələrin şəxsiyyəti müəyyən edilmədən bağdakı septik çəndə basdırıla biləcəyi ehtimalını artırıb. İrlandiya hökumətinin dəstəklədiyi “Tənha Ana” sığınacaqları Araşdırma Komissiyası 2017-ci ildə ərazidə və köhnə kanalizasiya sistemində çoxsaylı insan qalıqlarının tapıldığını təsdiqləyib. Bildirilib ki, qalıqların əksəriyyəti yeni doğulmuş körpələrə və azyaşlı uşaqlara məxsusdur. Tuamdakı sığınacaq, İrlandiyadakı oxşar strukturlar kimi, nikahdan kənar hamilə qalan və ya gənc yaşda uşaq sahibi olan qadınlar üçün katolik institutları tərəfindən idarə olunurdu. “Ana və körpə evi” olaraq adlandırılan bu tikililər həm qadınların, həm də uşaqların fiziki və psixoloji təzyiqinə məruz qaldığı üçün illərdir gündəmdədir. Qazıntı işləri nəticəsində uşaqların cəsədləri tapılarsa, onların şəxsiyyətini müəyyənləşdirmək və sağ qalan ailə üzvlərinə çatmaq üçün DNT araşdırmaları aparılacaq. Səlahiyyətlilər vurğulayırlar ki, bu proses məhkəmə-tibbi ölçüsü ilə yanaşı, həm də sosial qarşıdurma deməkdir. Son illərdə İrlandiyada katolik institutlarına bağlı sığınacaqlarda və internat məktəblərində pis rəftar, sui-istifadə və ört-basdır edilən ölümlərlə bağlı çoxsaylı araşdırmalar aparılıb. Tuamdakı qazıntı bu prosesin ən diqqətçəkən hissələrindən biri olaraq görülür.