Alimlər qara dəliyin maqnetizminin sirrini TAPDILAR

Nyu-Yorkdakı Flatiron İnstitutundan olan amerikalı astrofiziklər bu kosmik obyektlərdə maqnitliyin görünməsinin çoxdankı sirrini həll edərək, qara dəliklərin maqnit sahələrinin mənbəyini tapıblar. 

Bakıvaxtı.az xəbər verir ki, araşdırma "The Astrophysical Journal Letters" (TAJL) elmi nəşrində dərc olunub.

Komanda əvvəlcə bir ulduzun doğulduğu andan çökməsinə və qara dəliyin əmələ gəlməsinə qədər keçdiyi yolu modelləşdirməyə başladı. Alimlər öz simulyasiyalarından istifadə edərək qara dəliyin qamma-şüa partlayışlarını yaradan reaktivlərini (radiasiya və hissəciklər) tədqiq etməyi planlaşdırdılar. Bununla belə, komanda qravitasiya hunisinin maqnit sahələrini modelləşdirərkən problemlə qarşılaşıb.

Qara dəliklər və onların maqnitliyi ilə bağlı bir neçə nəzəriyyə var idi, lakin onların heç biri reaktivlərin və qamma-şüa partlayışlarının gücünü izah edə bilmədi.

Bu izahatdakı problem güclü maqnitizmin ulduzun öz fırlanmasını itirməsinə səbəb olması idi.

Sürətli fırlanma olmasaydı, yeni doğulmuş qara dəlik qara dəliyin ətrafında qaz, plazma, toz və hissəciklərin axını olan bir akkreditasiya diski yarada bilməzdi və müşahidə olunan reaktivlər və qamma-şüa partlamaları yaratmaq qabiliyyətinə malik olmazdı. .

Bu o demək idi ki, qara dəliklərin xassələrinə təsir edən bəzi naməlum proses var.

Alimlər neytron ulduzun çökməsinin əvvəlki simulyasiyalarının tam mənzərəni vermədiyini irəli sürdülər.

Komandanın yeni hesablamaları göstərir ki, neytron ulduzu çökəndə onun bütün maqnit sahəsi yeni yaranan qara dəlik tərəfindən udulmazdan əvvəl, neytron ulduzun diski qara dəlik tərəfindən miras alınır və onun maqnit sahəsinin xətləri sabitləşir.

Astrofiziklər hesab edirlər ki, onların kəşfi qara dəliklər haqqında anlayışı dəyişdirəcək və kosmosun təkamülü haqqında anlayışımızı təkmilləşdirəcək.

Əvvəllər elm adamları nəzəri cəhətdən mümkün sürət həddindən 40 dəfə daha sürətli maddəni yeyən qara dəlik tapmışdılar.