Icma.az
close
up
RU
Dövlət qaibdən kəsilən tələbələrə kəsir pulunun ödənişi üçün yardım edə bilərmi? AÇIQLAMA

Dövlət qaibdən kəsilən tələbələrə kəsir pulunun ödənişi üçün yardım edə bilərmi? AÇIQLAMA

Sonxeber.az saytından əldə olunan məlumata görə, Icma.az məlumat yayır.

Dövlət qaibdən kəsilən tələbələrə "kəsir pulu"nun ödənişi üçün yardım edə bilərmi? - AÇIQLAMA

Tələbələrin qaib səbəbindən kəsildiyi dərslərə görə əlavə ödəniş etməsi, xüsusən də aşağı gəlirli ailələrdən olan tələbələr üçün ciddi maliyyə yükü yaradır. Bu ödənişlər tələbələrin təhsilə davamiyyətini çətinləşdirə, hətta onların ali təhsilini yarımçıq qoymasına səbəb ola bilər. Bəs görəsən belə hallarda dövlətin müəyyən müdaxiləsi və dəstək mexanizmlərinin tətbiqi mümkündürmü?

Mövzu ilə bağlı təhsil eksperti Kamran Əsədov Sonxeber.az – a açıqlama verib:

"Qaib səbəbindən yaranan ödənişlər təhsil müəssisələrinin daxili qaydaları ilə tənzimlənir və məqsədi tələbələrin dərslərə davamiyyətini artırmaqdır. Lakin bu sistemin bəzi mənfi cəhətləri mövcuddur. İlk növbədə, qaib səbəbindən kəsilən dərslərə görə ödənilən vəsaitlər bəzən tələbənin real maliyyə vəziyyətini nəzərə almadan tətbiq edilir. Bu, tələbələrin əlavə işlərə girməsinə və ya təhsil xərclərini ödəmək üçün borclanmasına səbəb ola bilər. Bundan əlavə, ödənişlərin məbləği əksər hallarda tələbələrin maliyyə vəziyyətinə uyğunlaşdırılmır və bu da sosial ədalətsizlik yaradır.

Belə hallarda dövlətin dəstək mexanizmləri tətbiq etməsi tələbələrin həm maliyyə, həm də akademik baxımdan çətinliklərini yüngülləşdirə bilər. Dövlətin bu məsələyə müdaxilə etməsi həm sosial ədalət prinsipinə uyğun olar, həm də təhsilin əlçatanlığını artırar. Tələbələr üçün güzəştlər və ya ödəniş dəstəyi mexanizmləri aşağıdakı yollarla təmin edilə bilər:

Birincisi, qaib səbəbindən yaranan ödənişlərin məbləğinin ailə gəlirinə əsasən tənzimlənməsi vacibdir. Aztəminatlı ailələrdən olan tələbələr üçün bu ödənişlər tamamilə ləğv edilə və ya minimum səviyyəyə endirilə bilər. Bu, həm tələbələrin maliyyə yükünü yüngülləşdirər, həm də onların təhsilinə davam etmə motivasiyasını artırar.

İkincisi, qaib səbəbindən yaranan əlavə dərslər üçün dövlət tərəfindən xüsusi subsidiya mexanizmi tətbiq edilə bilər. Dövlət təhsil müəssisələrinə əlavə vəsait ayıraraq, qaib səbəbindən yaranan maliyyə yükünün bir hissəsini öz üzərinə götürə bilər. Bu, xüsusilə dövlət universitetlərində daha effektiv tətbiq edilə bilər.

Üçüncüsü, tələbələrin qaib səbəbindən yaranan ödənişləri müəyyən müddətə kredit şəklində ödənilə bilər. Bu kreditlər faizsiz və ya aşağı faizli ola bilər və tələbə məzun olduqdan sonra qaytarılması nəzərdə tutulmalıdır. Bu yanaşma tələbələrin dərslərə davam etməsinə mane olan maliyyə baryerini azaldar.

Dördüncüsü, tələbələr üçün qaib səbəbindən yaranan vəziyyətlərdə alternativ həllər təqdim etmək mümkündür. Məsələn, dərslərə davamiyyət məsələsində daha elastik qaydaların tətbiqi, tələbələrin dərsləri onlayn şəkildə izləyə bilməsi və ya müəyyən mövzuları özəl şəkildə təkrarlaması təmin edilə bilər. Bu, tələbələrin dərslərə tam qatılmasına şərait yaradacaq, qaib səbəbindən yaranan əlavə maliyyə yükünü isə azaldacaq.

Beşincisi, qaib səbəbindən yaranan əlavə ödənişlərin səbəbləri daha dərindən araşdırılmalı və bu hallar əsaslandırılmalıdır. Bəzi hallarda tələbələrin dərslərdə iştirak edə bilməməsinin səbəbləri subyektiv deyil, obyektiv ola bilər (məsələn, sağlamlıq problemi, ailəvi çətinliklər və s.). Belə hallarda ödənişlərin tətbiq edilməsi əvəzinə, tələbələrə akademik dəstək proqramları təqdim edilməlidir.

Dövlətin təhsilə müdaxiləsi yalnız maliyyə dəstəyi ilə məhdudlaşmamalıdır. Təhsil sistemində davamiyyət məsələlərini tənzimləyən mexanizmlər, tələbələrin akademik müvəffəqiyyətini artırmaq üçün yenidən nəzərdən keçirilməlidir. Məqsəd tələbələri cəzalandırmaq deyil, onların təhsilə davam etməsini və akademik nəticələrini yaxşılaşdırmaq olmalıdır.

Nəticə etibarilə, qaib səbəbindən yaranan ödənişlərin tələbələr üçün problem yaratmaması və təhsil prosesinə mənfi təsir etməməsi üçün dövlət və təhsil müəssisələri birlikdə çalışmalıdır. Bu məsələyə həssas yanaşma tələbələrin təhsildə daha fəal iştirakını təmin edər və onların təhsil hüquqlarının qorunmasına kömək edər. Təhsil, yalnız bilik öyrənmək deyil, həm də sosial və iqtisadi maneələri aradan qaldıraraq hər bir fərdin inkişafına imkan yaratmaqdır. Bu prinsip dövlətin və cəmiyyətin əsas məqsədlərindən biri olmalıdır".
Çiçək Sadatova


Sonxeber.az
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255
Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:59
embedMənbə:https://sonxeber.az
archiveBu xəbər 02 Dekabr 2024 17:00 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Avropa ölkələrinin yeraltı anbarlarında qazın həcmi 71 mlrd. kubmetri ötüb

22 İyul 2025 14:02see202

Bu saatlarda gəzinti xərçəng riskini azaldır

23 İyul 2025 01:01see152

Zəngəzur dəhlizi: İrəvan fürsəti niyə əldən verir?

23 İyul 2025 10:01see140

Qızmar Günəş altında: İşçilərdən şikayət var?

22 İyul 2025 20:37see137

İşə getməyə həvəsi olmayanları müalicə edəcəklər

22 İyul 2025 19:29see136

Şörzingerin Azərbaycanca öyrəndiyi söz…

24 İyul 2025 01:29see135

ABŞ nin də iştirakı ilə Bakıda iki ölkə arasında danışıqlar aparılacaq

23 İyul 2025 10:50see134

AMB uçot dərəcəsini azaldıb

23 İyul 2025 10:14see134

Günün qoroskopu: ruhunuz narahat ola bilər

23 İyul 2025 00:02see133

Rusiyalı məşhur reper psixiatriya xəstəxanasına yerləşdirildi

22 İyul 2025 16:09see132

Bu kuba baş məsqçi təyin olundu

23 İyul 2025 16:25see132

reklamlarla satdıqları ehtiyat hissələrinin saxtalığını ört basdır edir EKSPERT VİDEO

22 İyul 2025 19:00see130

Şəmkirdə 15 yaşlı qızın ehtiyatsızlığı faciə ilə nəticələndi

24 İyul 2025 01:38see128

General Motors un mənfəəti Trampın tariflərinə görə üç ayda 1 milyard dollardan çox azalıb

23 İyul 2025 03:40see127

Kürdəmirdə 8 nəfər qidadan zəhərlənib

23 İyul 2025 03:45see126

İllər əvvəl Vağzalı ilə gəlin köçən azərbaycanlı məşhurlar FOTO

23 İyul 2025 00:16see126

Şimali Makedoniyada meşə yanğınları baş verib

22 İyul 2025 20:27see123

Qurban Qurbanov: Qələbəni unudub cavab oyununa ciddi hazırlaşacağıq

24 İyul 2025 01:30see122

Xankəndi şəhərində “Sarı gəlin” abidəsi belə ola bilər

23 İyul 2025 17:48see121

ABŞ da qırmızı ət qiymətləri rekord həddə çatdı

23 İyul 2025 20:13see115
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri