Icma.az
close
up
RU
Yeni araşdırma iqlim dəyişikliyinin fəsadlarını daha yaxşı anlamağa imkan yaradır

Yeni araşdırma iqlim dəyişikliyinin fəsadlarını daha yaxşı anlamağa imkan yaradır

Icma.az, Yeniazerbaycan portalına istinadən məlumat verir.

Frankfurt Höte Universitetinin geoloqu Dominik Şmittin rəhbərlik etdiyi bir qrup tədqiqatçı Beliz sahillərində yerləşən Böyük Mavi Dəliyin dibindən götürülmüş çöküntü nüvələrini analiz edərək son 5700 ildə tropik siklonların tezliyində əhəmiyyətli bir artımın baş verdiyini müəyyənləşdirib.

AZƏRTAC “sciencealert.com” saytına istinadla xəbər verir ki, komanda 124 metr dərinlikdə yerləşən Böyük Mavi Dəliyin dibindən 30 metrlik çöküntü nüvəsi çıxarıb və bu nümunə üzərində apardıqları təhlil nəticəsində 694 fərqli təbəqə aşkarlayıblar. Bu təbəqələr Karib dənizinin cənub-qərbində fırtınaların tezliyinin artdığını göstərən bir göstərici kimi qiymətləndirilib.

Tədqiqatın nəticələrinə əsasən, son 5700 ildə tropik siklonların sayı tədricən artıb. Bu artım, əsasən, İntertropik Konvergensiya Zonasında baş verən dəyişikliklərlə əlaqələndirilib. Həmçinin son 20 ildə tropik siklonların tezliyi daha da yüksəlib və təbii iqlim dəyişkənliyini üstələyən bir tendensiya nümayiş etdirib. Bundan başqa, 21-ci əsrə dair proqnozlar göstərir ki, sənaye dövrünün təsiri ilə siklon tezliyi görünməmiş dərəcədə artacaq. Böyük Mavi Dəlik əslində minilliklər əvvəl yeraltı əhəngdaşı mağarası olub. Lakin son buzlaq dövründə dəniz səviyyəsinin yüksəlməsi nəticəsində onun tavanı çökərək indiki sualtı formaya çevrilib. Dəniz dibindəki oksigensiz mühit və sabit çöküntü şəraiti sayəsində burada toplanan materiallar uzun müddət toxunulmaz qalıb. Bu xüsusiyyət onu iqlim tarixi üçün nadir bir arxiv halına gətirir.

D.Şmittin sözlərinə görə, çöküntü təbəqələri ağac halqaları kimi müəyyən bir ardıcıllıqla formalaşır. Daha iri və fərqli rəngdə olan təbəqələr siklonların gətirdiyi materialları göstərir. Tədqiqatçılar bu təbəqələrin sıxlığını və xarakterini analiz edərək iqlim dəyişikliyinin siklon tezliyinə təsirini qiymətləndiriblər. Araşdırma göstərir ki, tropik siklonların yaranma tezliyi iqlim dəyişikliyi ilə birbaşa əlaqəlidir. Frankfurt Höte Universitetinin biosedimentoloqu Eberhard Qişlerin hesablamalarına görə, 21-ci əsrdə bu bölgədən təxminən 45 tropik tufan və qasırğa keçə bilər. Bu göstərici keçmiş minilliklərdə müşahidə olunan təbii dəyişkənlik səviyyəsindən xeyli yüksəkdir. Bu tapıntılar iqlim dəyişikliyinin fəsadlarını daha yaxşı anlamaq və fırtına risklərinə qarşı tədbirlər görmək baxımından vacibdir. Tədqiqatçılar gələcək araşdırmaların siklonların intensivliyi və trayektoriyası üzərində də fokuslanmasının vacib olduğunu vurğulayırlar.

Araşdırma Böyük Mavi Dəliyin təkcə bir sualtı möcüzə olmadığını, həm də iqlim tarixi haqqında dəyərli məlumatlar saxlayan nadir ekosistemlərdən biri olduğunu sübut edir.

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:77
embedMənbə:https://yeniazerbaycan.com
archiveBu xəbər 05 Aprel 2025 19:14 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see185

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see180

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see142

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see137

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see134

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see134

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see132

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see131

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see131

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see130

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see129

Rıbin və həyat yoldaşı öləcəkləri halda tək oğul övladlarına təlimatlar tərtib ediblər...

20 Oktyabr 2025 00:18see126

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see126

Sabah yağış yağacaq

19 Oktyabr 2025 13:05see125

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see124

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see124

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see123

Əməkdar artist Yadigar Muradovun vəziyyəti stabilləşib

19 Oktyabr 2025 18:49see123

Qara zirə yağı: Hər dərdin dərmanı

20 Oktyabr 2025 05:06see121

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri