“Qiyamət Buzlağı”nda gizli fırtınalar: Alimləri dəhşətə salan ərimə prosesi dünyanı təhdid edir

Antarktikanın ən təhlükəli buzullarından biri sayılan "Thwaites" – digər adıyla "Qiyamət Buzulağı" – elm dünyasını ciddi şəkildə narahat edən yeni təhlükə ilə üz-üzədir.

Bizimyol.info xəbər verir ki, alimlər buz qatının altında əvvəllər qeydə alınmayan güclü su axınları, yəni “sualtı fırtınalar” aşkar ediblər. Bu fırtınalar buz qatını rekord sürətlə altdan əridir və bunun qlobal nəticələrinin çox ağır ola biləcəyi bildirilir.

Mütəxəssislər bildirir ki, fərqli istilik və sıxlıqdakı suların toqquşması nəticəsində yaranan bu güclü girdablar daha isti suyu buzun altına çəkərək əriməni kəskin şəkildə sürətləndirir. Proses ilboyu davam edir və xüsusilə iyun ayında daha aktiv olur. Bu isə Antarktikadakı buz əriməsinin gözlənildiyindən daha dinamik və təhlükəli olduğunu göstərir.

Bölgədəki Thvaytes və Pine Adası buzulları Şimali Antarktika Buz Qatının ən zəif nöqtəsi hesab edilir. Thvaytes Buzulu tənəzzülə uğrasa, dünya okeanlarının səviyyəsi 1–2 metr arta bilər. Daha böyük fəlakət ssenarisində Şimali Antarktika Buz Qatının tam çökməsi dəniz səviyyəsində təxminən 3 metrlik yüksəlişə yol aça bilər — bu isə sahil şəhərləri, ada ölkələri və milyonlarla insan üçün yaşayış məkanlarının itirilməsi deməkdir.

İqlim tədqiqatçıları xəbərdarlıq edir ki, sualtı fırtınalar və buz–okean qarşılıqlı təsiri iqlim modellərinə daxil edilməzsə, gələcək dəniz səviyyəsi artımı olduğundan xeyli az qiymətləndirilə bilər. Bu yeni kəşf, qlobal istiləşmənin buzullara təsirinin düşündüyümüzdən daha dərin və təhlükəli olduğunu bir daha nümayiş etdirir.

Qadir, Bizimyol.info