Tıxacda “boğulan” Bakı: “Yol infrastrukturundan kiçik məmurlara qədər...”

Son vaxtlar paytaxtda əsas problemlərdən biri yollarda yaranan tıxaclardır. 

Vətəndaşlar xüsusilə günün müəyyən vaxtlarında uzun müddət tıxaclarda gözləməli olurlar. Bu istiqamətdə müəyyən addımlar atılmasına baxmayaraq, problem hələ də öz həllini tapmayıb. 

Prezident İlham Əliyev yerli telekanallara müsahibəsində bu mövzuya toxunub:

“Biz vaxtilə şəhər nəqliyyatını yüngülləşdirmək və tıxacları azaltmaq üçün bir çox böyük layihələr icra etdik. İndi bir çoxlarının yadından bəlkə də çıxıb, xüsusilə gənc nəsil bəlkə də bunu heç bilmir. Vaxtilə nə qədər problemlər var idi, hətta bax, buradan şəhərə getmək üçün, neçə dairə var idi. 

Mərdəkan dairəsi, Sabunçu dairəsi, Koroğlu dairəsi, ondan sonra Suraxanı dairəsi, hər dairədə tıxac, həmin o aeroport-şəhər yolu, cəmi dörd zolaq, əslində, üç zolaqdan ibarət idi. İkinci, yəni beton yolu adlandırdığımız yol, ümumiyyətlə, yox idi. Bunları sadalamaqla vaxt gedə bilər. Ona görə vaxtilə bir çox tunellər, yol qovşaqları inşa edildi”. 

İlham Əliyev, həmçinin qeyd edib: 

“Amma indi biz görürük ki, yenə də nəqliyyat vasitələrinin sayı artır, insanlar daha çox maşın alır, iqtisadi fəallıq artır. Yenə də şəhər tıxaclarda boğulmağa başlamışdır. Ona görə mənim tərəfimdən, o cümlədən bu məsələ də tapşırıq kimi verildi və indi Baş plan faktiki olaraq hazırlanıb. 

Burada avtobus nəqliyyatını metro nəqliyyatı ilə uzlaşdırmaq məsələləri dayanır. Biz son vaxtlar bir neçə metro stansiyasını istifadəyə verdik. Amma bu, kifayət deyil və mənim göstərişimlə yeni 10 metro stansiyası inşa ediləcək. Onların yerləri də seçildi və bu ildən başlayaraq artıq investisiyalar da qoyulacaq.

Bununla bərabər, yeni yol infrastruktur layihələrini Bakı şəhərində icra etmək üçün artıq ilk 7-8 layihə seçildi. Beynəlxalq mütəxəssislər cəlb edildi. Biz hansı yollara üstünlük verməliyik. Bəzən yeni yol açılır, amma o, tıxacın azalmasına yox, artmasına gətirib çıxarır. Yəni, burada beynəlxalq təcrübə çox vacibdir və bu məsələ də mütləq öz həllini tapacaq”. 

Nəqliyyat məsələləri üzrə ekspert Elməddin Muradlı “Cebheinfo.az”-a bildirib ki, tıxac bütün dünyada problemdir və ölkəmizdə onu dəqiqliklə düşünərək aradan qaldırmaq lazımdır: 

“Biz problemi müəyyənləşdrmişik və problem qismən də olsa, yol infrastrukturundan tutmuş kiçik məmurlara qədər gedib çıxır. Bu sahədə vəziyyət ona görə idarəolunmaz hala gəlib çıxır ki, vaxtında bu işlər sistemli şəkildə görülməyib. Bu gün elmi araşdırmalara, müxtəlif sənədlərə baxırıq və görürük ki, tıxac dünya iqtisadiyyatına nə qədər zərər vurur. Nəqliyyat elə bir qarışıq sahədir ki, dünyada nə qədər insan varsa, onun 10 faizinin iş yeri nəqliyyatla bağlıdır. Biri sürücüdür, digəri müşın düzəldir, istehsalçıdır və s. 

Nəqliyyat çox dəqiqlik sevən sahədir və bizdə təəssüflər ki, bu vaxta qədər təsadüfi insanların əlində olub. İstər dəmir yolu, istər avtomobil yolu və s. Bundan sonra çalışırıq ki, biz vəziyyətdən çıxış yolu tapaq. İnsanlar tıxacda qalmamalıdır. Bir insanın 40 dəqiqə tıxacda qalması onun gün ərzində iş əmsalının 15 faiz azalmasına gətirib çıxarır. Təsəvvür edin ki, nazir, müəllim, iqtisadçı, maliyyəçi və s. tıxacda qalırsa, iş əmsalı aşağı düşür. 

Bu zaman tıxac ÜDM-yə nə qədər təsir göstərir? Tıxac o deməkdir ki, avtomobillər dayanıb, mühərrik işləyir, ətraf mühitə zəhərli qaz buraxır. Bir avtomobil 10 km yolu qısa bir müddətdə keçsə, onun buraxdığı zəhərli qaz daha az olur. Bir də var ki, 10 km yolu yarım saata keçsin. Əgər 10 km məsafədə mindən çox maşın varsa, vəziyyət necə ola bilər? Həm zəhərlənirik, həm əsəblərimiz korlanır, həm də iş əmsalı aşağı düşür”. 

Ekspertin sözlərinə görə, dövlət yatırım edir, işlər görür, amma işin keyfiyyəti artmaq əvəzinə, azalır:

“Tıxacdan ölkə boğulur. Cənab Prezident dünənki çıxışında da bildirdi ki, əhalinin imkanı yaxşılaşıb, müəyyən qüsurlar, çətinliklər var. Bu gün elə insan var ki, həyətində 4-5 maşın var. Elə insan var ki, 15 avtomobil yığıb, kolleksiya düzəldib. Bu, o deməkdir ki, avtomobilləşmə sürətlə gedir. Yol infrastrukturu da düzgün qurulmayıb. Ölkə başçısı da çox incə bir məqama toxundu ki, tıxacın qarşısını almaq üçün bəzi yollar çəkilib, ancaq tıxac yaradır. 

Çünki yarıtmaz məmurlar layihələndirməni düzgün aparmayıblar. Bu kimi problemlər dövlətə, insanların əsəblərinə, güzəranına da çox böyük mənfi təsir göstərir. Bu bəladan tez bir zamanda xilas olmaq lazımdır. Nəinki Bakı, artıq bəzi bölgələrimiz var ki, onlarda da tıxac hiss olunmaqdadır. Gəncə, Sumqayıt və digər şəhərlərimizdə də artıq tıxac olur. Məsələn, Sumqayıtda günün müəyyən saatlarında tıxac yaranır. Quba-Qusar zonasında da bu problem özünü göstərir. 

Orada da yol infrastrukturunu düzgün qurmayıblar. Yol kənarlarında yol, piyada infrastrukturunu bərpa etməyə, mikromobillik işləri görməyə çalışırlar. Məlum olub ki, yol kənarlarının hamısı satılıb. Sanki vəzifəyə ancaq torpaq satmaq üçün gəliblər. 

İnsanların gününün əsas hissəsi yolda keçir. O insanın beyni səhər daha sakit olur və işə daha böyük töhfə verə bilər. Ancaq səhər tıxacda gərginlik keçirir. Yaxud axşam evə gedir, ailəsinə xoş üz göstərməli, övladlarının təhsili, gündəlik qayğıları ilə maraqlanmalıdır. Ancaq tıxacdan çıxıb elə vəziyyətdə evə gedir ki, əsəbi, gərgin vəziyyətdə olur. Bütün bunlar tıxacın yaratdığı amillərdir”.

Nigar Abdullayeva 
“Cebheinfo.az”

Bizi Telegramda izləyin

Problemlərinizi bizə yazın, şahidi olduğunuz hadisələri çəkib göndərin