Yeməmisən qaz ətini, nə biləsən ləzzətini ... Gəzən vitamin sayılan qaz nə zaman yeyilməlidir? Video

Dünya mətbəxində müxtəlif formalarda öz yerini tutan qaz ətinin Azərbaycan mətbəxində də özünəməxsus yeri var. Hətta Azərbaycanda bir misal var: “yeməmisən qaz ətini, nə biləsən ləzzətini”... Bu misal adətən qaz ətini bəyənməyənlər üçün çəkilir.Qaz əti nə zaman yeyilməlidir?

Bəli, qaz ətini yeməyin də bir mövsümü var. Məsələn, yayın istisində qaz əti yemək mümkün deyil. Çünki yazdan payıza qədər baxılan və inkubasiya edilən qazlar qış mövsümünün ilk aylarında ət istehlakına hazır vəziyyətə gətirilir.

Duzla ovularaq konservləşdirilmiş qaz əti çox dadlı və sağlam ətdir. Dadı ilə yanaşı, tərkibindəki vitamin və minerallarla insanlar üçün çox faydalı qida qaynağıdır. Ağır və yağlı bir ət olan qaz ətinin zərərli olması ilə bağlı müxtəlif söz-söhbətlər yayılsa da, bu mövzuda sübut olunmuş məlumat yoxdur.

Qaz əti ağır və yağlı olduğu üçün ürək-damar xəstəlikləri və xolesterolu olanlara tövsiyə edilmir.

Qaz ətinin bulyonu ətin özü qədər dadlı və faydalıdır.

Bəzi mənbələr qaz ətindən şorba hazırlayıb adi halda içməyin saç və dəri sağlamlığı üçün çox faydalı olduğunu iddia edirlər.

Qaz ətində olan fosfor və kalsium diş əti və sümüklər üçün çox faydalıdır. Tərkibindəki B6 vitamini immunitet sistemini gücləndirdiyi halda, B5 vitamini saçın təbii rəngini qorumağa kömək edə bilər.

Qaz ətinin proteini, kalorisi və qida dəyəri...

Qida dəyəri ilə seçilən qaz ətində yüksək miqdarda protein var. 100 qram qaz əti yetkin bir insanın gündəlik protein ehtiyacının demək olar ki, yarısını ödəyir. Qaz əti kompleks B vitaminləri, E vitamini və A vitamini kimi vitaminlərlə zəngindir və həmçinin selenium, dəmir, kalium, kalsium və fosfor kimi sağlamlıq üçün vacib olan mineralları ehtiva edir.

Qaz əti də kalorilərlə zəngin qidadır. Çox yağlı bir quş növü olan qaz ətinin bir porsiyası, yəni 140 qramda təxminən 31 qram yağ, 35 qram protein və 427 kalori var.

Digər heyvani yağlarla müqayisədə daha sağlam yağ tərkibinə malik olan qaz əti yüksək qida dəyərinə görə böyümə və inkişaf dövründə uşaqlar üçün çox faydalıdır.

100 qram qaz yağında təxminən 32 qram doymuş yağ, 55 qram təkli doymamış yağ və 11 qram çox doymamış yağ var. Tərkibində orta hesabla 58% olein turşusu olduğu üçün digər heyvani yağlardan daha sağlam hesab olunur.

Tərkibindəki yüksək protein, vitamin və yağ səbəbiylə bəzi xəstəliklərə qarşı bədənin müqavimətini artırdığı düşünülür və zəifləmiş orqanlar tərəfindən istehlak edilməsi tövsiyə edilir. Qaz əti yüksək protein dəyəri olan qidadır. Bu xüsusiyyəti sayəsində zədələnmiş bədən hüceyrələrinin bərpasına və yeni hüceyrə toxumalarının əmələ gəlməsinə kömək edir. O, həmçinin qan vasitəsilə oksigenin toxumalara daşınmasını dəstəkləyir. Tərkibindəki antioksidan vitaminlər və minerallar bədəndən toksinləri çıxarmağa kömək edir. Bədənin immun sistemini dəstəkləyərək xəstəliklərdən qoruyur. Çoxlu doymamış və mono doymamış yağ turşuları tərkibində pis xolesterol olaraq təyin olunan aşağı LDL-ni ehtiva edir və ümumi xolesterin üzərində tənzimləyici təsir göstərir. Tərkibindəki kalsium sayəsində sağlam sümük və dişlərin inkişafını təmin edir. Ətindəki E vitamini, sink və selen kimi vitamin və minerallar cinsi gücü artıran afrodizyak təsirə malikdir. Zəngin B kompleks vitaminləri mənbəyi olan qaz əti sinir sistemi, qan dövranı və həzm sisteminin düzgün işləməsinə kömək edir. Bununla belə, hər bir qida maddəsi kimi, qaz ətinin zərərləri arasında yüksək yağ tərkibinə görə çəki artımı da var.

Noyabr ayından etibarən qazlar kəsilməyə başlanıb və onların əti satışa çıxarılır.