Dünyanın sonuna bir addım daha: Qiyamət saatı yeniləndi Sona bu qədər yaxın olmamışdıq
ABŞ-ın Çikaqo şəhərində yerləşən "Qiyamət günü saatı" 26-cı dəfə yenilənib. Dünyanın məhv olmasına qalan vaxtı simvolizə edən bu saat son qlobal hadisələrin təsiri ilə bir daha geri çəkilib.
Qaynarinfo xəbər verir ki, saatın yenilənməsinə səbəb kimi Rusiya-Ukrayna müharibəsi, İsrailin Yaxın Şərqdəki aqressiv siyasəti, süni intellektin sürətli inkişafı və iqlim dəyişikliyi göstərilir.
İnsanlıq heç vaxt bu qədər yaxın olmamışdı
1947-ci ildə yaradılan bu simvolik saat, Atomik Alimlər Bülleteni (Bulletin of Atomic Scientists) tərəfindən mütəmadi olaraq yenilənir. Başlanğıcda 7 dəqiqə olaraq təyin edilən saat, bu günə qədər 26 dəfə dəyişdirilib.
"Mail Online" nəşrinin məlumatına görə, 78 illik tarixində insanlığın məhvinə heç vaxt bu qədər yaxınlaşmadığı bildirilib. II Dünya müharibəsindən sonra Soyuq müharibə dövründə təhlükələrə diqqət çəkmək məqsədilə yaradılan saat, bu dəfə 1 saniyə irəli çəkilərək məhvə cəmi 89 saniyə qalmış kimi göstərilib.
Saatın irəli çəkilməsinin səbəbləri
"Qiyamət günü saatı"nın müddətinin azaldılmasına aşağıdakı amillər səbəb olub:
* Rusiya-Ukrayna müharibəsi və bunun yaratdığı nüvə təhlükəsi
* İsrailin Orta Şərqdəki hərbi əməliyyatları, xüsusilə Qəzza və İranla bağlı gərginlik
* Çinin Tayvan üzərində hərbi təzyiqi və Şimali Koreyanın raket sınaqları
* İqlim dəyişikliyi və qlobal istiləşmə
* Süni intellektin (AI) hərbi sahədə istifadəsi və bunun doğurduğu təhlükələr
Elm adamlarından xəbərdarlıq
Çikaqo Universitetinin fiziki və Atomik Alimlər Bülleteninin idarə heyətinin üzvü olan Daniel Holts saatın yenilənməsi ilə bağlı bunları deyib: "Saatı gecə yarısına daha da yaxınlaşdırdıq, çünki qlobal problemlər qarşısında yetərli müsbət irəliləyiş görmürük. Qiyamət günü saatının 89 saniyəyə endirilməsi dünya liderləri üçün ciddi bir xəbərdarlıqdır".
Onun sözlərinə görə, Ukrayna müharibəsi nüvə təhlükəsini artırıb və hər iki tərəfin nüvə silahına əl atmaq ehtimalı artır. O, həmçinin İsrailin Orta Şərqdəki addımlarının bölgədə qeyri-sabitliyi dərinləşdirdiyini və vəziyyətin diqqətlə izlənildiyini vurğulayıb.
Holts süni intellektlə bağlı narahatlıqlarını da ifadə edərək, bu texnologiyanın müharibə sahəsində tətbiq edilməsinin qlobal təhlükəsizlik üçün ciddi risklər yaratdığını bildirib: "Xüsusilə nüvə silahlarının idarə edilməsində süni intellektin tətbiqi gələcək üçün böyük bir təhlükədir".
İqlim böhranı və təhlükənin artması
Son 10 ilin iqlim qeydlərinə əsasən, tarixdə ən isti illər məhz bu dövrə təsadüf edir. Holts bildirib ki, bərpa olunan enerji mənbələri sahəsində müəyyən inkişaflar olsa da, dünya hələ də iqlim dəyişikliyinin fəsadlarının qarşısını almaq üçün lazım olan səviyyəyə çata bilməyib.
Saatın tarixi dəyişiklikləri
78 illik tarixində "Qiyamət günü saatı" 26 dəfə yenilənib. Ən kritik anlar arasında aşağıdakılar var:
1947-48: 7 dəqiqə
1949-52: 3 dəqiqə
1953-59: 2 dəqiqə
1960-62: 7 dəqiqə
1963-67: 12 dəqiqə
1968: 7 dəqiqə
1969-71: 10 dəqiqə
1972-73: 12 dəqiqə
1974-79: 9 dəqiqə
1980: 7 dəqiqə
1981-83: 4 dəqiqə
1984-87: 3 dəqiqə
1988-89: 6 dəqiqə
1990: 10 dəqiqə
1991-94: 17 dəqiqə
1995-97: 14 dəqiqə
1998-2001: 9 dəqiqə
2002-06: 7 dəqiqə
2007-09: 5 dəqiqə
2010-11: 6 dəqiqə
2012-14: 5 dəqiqə
2015-16: 3 dəqiqə
2017: 2,5 dəqiqə
2018-19: 2 dəqiqə
2020-22: 100 saniyə
2023: 90 saniyə
2025: 89 saniyə
Bu göstərici, bəşəriyyətin məhvinə heç vaxt bu qədər yaxın olmadığını göstərir. Elm adamları və mütəxəssislər dünya liderlərini təcili tədbirlər görməyə çağırırlar.
Aydın