Professor izah etdi: Demans riskini azaldan 8 vərdiş
Sherg.az saytından alınan məlumatlara görə, Icma.az xəbər verir.
“Daily Mail”-də dərc olunan xəbərə görə, hava çirkliliyi, müalicə olunmayan diş əti xəstəlikləri, həddindən artıq alkoqol qəbulu və çox işlənmiş qidalar demans riskini artıran amillər arasındadır. Bu faktorların heç biri yalnız demansa səbəb olmasa da, hər biri beyni daha həssas vəziyyətə salır.
Sherg.az xəbər verir ki, professor June Andrevsun demans riskini azaltmaq üçün tövsiyə etdiyi 8 sadə vərdiş bunlardır:
1. Əzələ gücünü qoruyun
Mütəmadi idman çəkiyə və ürək sağlamlığına müsbət təsir göstərir, həm də demans riskini azaldır. Andrevs həftəlik fərdi məşqçi ilə idman etdiyini, xüsusən ağırlıq qaldırma və oturub-qalxma hərəkətlərinin menopoz sonrası qadınlar üçün sümük sıxlığı və əzələ gücünü qorumaqda vacib olduğunu bildirir.

2. Beyni aktiv saxlayın
Kitab oxumaq, yazmaq, stolüstü oyunlar oynamaq kimi fəaliyyətlər idrakı gücləndirir. Andrevs işarət dili öyrəndiyini, beyni stimullaşdıran hər cür məşğuliyyətin faydalı olduğunu qeyd edir.
3. Lif qəbulunu artırın
Ürək xəstəlikləri, yüksək təzyiq, piylənmə və şəkərli diabet demans riskini artırır. Lifle zəngin qidalanma isə bu riskləri azaldır. Andrevs: “Yüksək lifli pəhriz demansı tam qarşısını almaz, amma başlanğıcını gecikdirə bilər.”
4. Ağız sağlamlığına diqqət edin
Diş əti xəstəlikləri ilə Alzheimer arasında əlaqə getdikcə daha çox araşdırılır. Dişləri fırçalamaq, diş ipindən istifadə etmək və mütəmadi stomatoloq müayinəsi həm ağız sağlamlığını qoruyur, həm də demans riskini azaldır.

5. Sosial əlaqələri güclü saxlayın
Sosial təcrid depressiya, idrak zəifləməsi və erkən ölümə səbəb olur. Aktiv sosial həyat isə beyin sağlamlığına müsbət təsir göstərir. Pandemiya dövründə təcridin demans riskini artırmış ola biləcəyi vurğulanır.
6. Alkoqolu tərgidin
Alkoqol - şəkərli diabet, yüksək təzyiq, insult və yaddaş problemlərini artıraraq demans riskini yüksəldir. Andrevs: “Alkoqolu tamamilə buraxdım, sıfır faiz alkoqollu içkilərin artması bu keçidi asanlaşdırdı.”
7. Eşitmə testlərini gecikdirməyin
“The Lancet” jurnalında dərc olunan araşdırmaya görə, eşitmə pozuntuları sosial və idrak funksiyalarını çətinləşdirərək demans riskini artıra bilər. Andrevs hər il eşitmə testi etdirdiyini bildirir.
8. Siqareti buraxın
Siqaret tüstüsü, hava çirkliliyi ilə birlikdə demans riskini artırır. Yaş artdıqca orqanizm bu toksinlərə qarşı daha həssas olur. Andrevs də siqareti buraxandan sonra özünü çox daha yaxşı hiss etdiyini deyir.


