Bal ilə süd o qədər də təhlükəsiz deyil: bütün müsbət və mənfi cəhətləri
Icma.az, Lent az portalından verilən məlumatlara əsaslanaraq xəbər verir.
Süd və bal – hər biri qida maddələri ilə zəngin olub, sağlamlığa faydalı təsir göstərən məhsullardır. Lakin bu içkini qəbul edərkən bəzi hallarda orqanizm üçün arzuolunmaz təsirlər də yarana bilər: allergiya, artıq çəki, dəri səpgiləri və s.
Lent.az süd və ballı içkinin faydalarını və mümkün risklərini təqdim edir:
1. Yuxuya kömək edir
Bal və süd birgə yata bilməmə (insomniya) probleminin qarşısını almaqda kömək edir. Hər iki məhsul triptofan adlı amin turşusu ehtiva edir – bu maddə serotonin və melatonin hormonlarının sintezini təşviq edir, beyni yuxuya hazır vəziyyətə gətirir.
Kiçik bir klinik araşdırmada göstərilib ki, 3 gün ərzində gündə 2 dəfə süd və bal qəbul edən yaşlı insanlarda yuxu keyfiyyəti yaxşılaşıb. Həmçinin süd və bal bağırsaq mikroflorasına müsbət təsir göstərərək ümumi sağlamlığa və yuxuya fayda verir.
2. Sümükləri möhkəmləndirir
Süd kalsium və D vitamini ilə zəngindir – bu maddələr sümük toxumasının qorunmasında mühüm rol oynayır. Kalsium çatışmazlığında orqanizm bu elementi sümüklərdən “alır”, bu da sümüklərin zəifləməsinə səbəb olur.
Balda olan antioksidantlar və iltihab əleyhinə birləşmələr isə sümük əriməsinin (osteoporozun) qarşısını almağa və ya onu yavaşlatmağa kömək edir. Hətta heyvanlar üzərində aparılmış tədqiqatda balın sümük sınıqlarının sağalmasına kömək etdiyi göstərilib.
3. Yaraların sağalmasını sürətləndirə bilər
Bal və südü dəriyə xaricdən tətbiq etmək də bəzi üstünlüklər verir. Düzdür, bu mövzuda aparılan araşdırma yalnız heyvanlar üzərində olub. Bir təcrübədə dovşanların yarasına:
bir qrupa yalnız bal,
ikinciyə yalnız süd,
üçüncü qrupa bal+süd qarışığı,
dördüncüyə isə antibiotik tərkibli krem sürtülüb.
Nəticədə bal və süd qarışığı istifadə olunan qrupda yaraların daha tez sağaldığı müşahidə olunub.
4. Ürəyə müsbət təsir göstərir
Amerika Ürək Assosiasiyası az yağlı və ya yağsız süd məhsullarının gündə 2–3 porsiya qəbulunu tövsiyə edir. Bununla yanaşı, tam yağlı südün doymuş yağ tərkibinə görə məhdudlaşdırılması tövsiyə olunur. Lakin yeni araşdırmalar göstərib ki, tam süd də ürəyə zərərli olmaya bilər. O, faydalı xolesterini artırır və təzyiqi yüksəltmir. Bal da ümumi xolesterin səviyyəsini aşağı sala bilir.
Süd və ballı içkinin mənfi tərəfləri
1. Artıq çəki riski
Bir stəkan tam süd təxminən 150 kkal, 1 xörək qaşığı bal isə 64 kkal təşkil edir. Bu içkiyə üstünlük verərkən digər yeməklərin kalorisi də nəzərə alınmalıdır – balanslı rasion vacibdir.
2. Qida rasionunda “əlavə şəkər” sayılır
Baxmayaraq ki, bal təbii məhsuldur, əlavə şəkər kimi qiymətləndirilir. Amerika Ürək Assosiasiyası gün ərzində əlavə şəkər qəbulunu ümumi kalorinin 6 faizi ilə məhdudlaşdırmağı tövsiyə edir (təxminən 2 xörək qaşığı bal).
Südün tərkibindəki laktoza isə təbii şəkərdir və bu kateqoriyaya aid deyil.
3. Həzm problemləri yarada bilər
Laktoza dözümsüzlüyü olan insanlarda süd qəbulundan sonra qıcqırma, köp, ishal, ürəkbulanma baş verə bilər. Bu halda laktozasız süd alternativi tövsiyə olunur. Balda isə fruktoza var və bəzi insanlar bunu zəif mənimsəyir.
4. Dəri problemləri və allergiyalar
30 yaşa qədər olan şəxslərdə süd və süd məhsullarının qəbulu akne riskini artırır. Uşaqlarda südə qarşı allergiya ola bilər. Bal allergiyası da mümkündür – bu halda ürtiker (dəri səpgisi), ödem, nəfəs darlığı, hətta anafilaksiya baş verə bilər.
Əlavə məsləhət
Daha əvvəl mütəxəssislər yuxudan əvvəl bağırsaq sağlamlığı üçün "qızıl süd" (kurkuma, zəncəfil, darçın, qara istiot əlavə edilmiş süd) içməyin faydalı olduğunu vurğulamışdılar.
Dietoloq Kara Xoxrayterin sözlərinə görə, bu içki iltihab əleyhinə təsir göstərir, bağırsaq hərəkətini gücləndirir və orqanizmi rahatlaşdırır.


